اصل - بابي أنت و امي، و نفسي لک الوقاء و الحمي مبتدء مؤخر. و امي معطوف علي أبي. والمعني انت بمنزلة أبي و امي، اي جعلتها فداءک، و جعلتک في مکانهما و نفسي مبتدء و الوقاء خبر، و الحمي عطف عليه، و الجار و المجرور متعلق بالخبر، اي جعلت نفسي وقائا و حمي لک و تقديم الجار و المجرور للسجع

ترجمه - پدر و مادرم به فداي تو باد و جان من بلا گردان



[ صفحه 256]



و حافظ و نگهبان و فداي تو باد.

شرح - تفديه نوعي از تحيت و اظهار انکسار است که انسان در مقابل شخص بزرگ اظهار خضوع را به درجه مي رساند که محبوبترين اشياء را مانند پدر و مادر جان نثار مي نمايد.

و اين نوع تحيت در ثواب افضل از بعضي اعمال است زيرا که اقرب به خلوص است که پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود أکثر شهداء امتي أهل الفراش يعني بيشتر کساني که در زمره ي شهداء محشور مي شوند آنهائي هستند که به جهاد نرفته و کشته نشده اند ولي در فراش خود از روي حقيقت آرزوي شهادت نموده و در خبر است که روز قيامت از بعضي از شهداء سئوال مي شود عمل تو چيست جواب مي دهد که من در راه خدا کشته شده ام. خطاب مي شود که قصد تو در جهاد براي رضاي ما نبوده بلکه خواسته بودي که مردم تو را به شجاعت ياد کنند. و نيز در خبر است که نيه المؤمن خير من عمله يعني قصد مؤمن از روي حقيقت بهتر از عملي است که خلوص در آن نباشد و اخبار در اين باب بسيار است.

توضيح در اين عبارت التفات از غيبت است به خطاب که عبارات سابقه نام امام زمان به عنوان غياب بوده و در اينجا او را مخاطب قرار مي دهي مثل التفاتي که در سوره حمد است و سر آن آنست که چون داعي او را به حسب و نسب و صفات جميله ياد مي کند شوق به او زياد شده و مثل آن است که او را حاضر در دل مي بيند پس خطاب به او مي کند



[ صفحه 257]



اصل - يابن السادة المقربين، يابن النجباء الأکرمين يابن الهداة المهديين، يابن الخيرة المهذبين يابن الغطارفة الأنجبين، يابن الاطائب المطهرين يابن الخضارمة المنتجبين، يابن القماقمة الأکرمين، (ألاکبرين خ ل)

الاعراب يا حرف النداء. و ابن منادي منصوب مضاف، و ما بعده في جميع الفترات مضاف اليه و ما بعده صفات. و السادة جمع السيد. و النجباء جمع النجيب و الهداة جمع الهادي - و الخيرة اسم جنس بمعني افضل القوم يطلق علي الجمع. و الغطارفة جمع الغطراف و الغطريف اي السيد الحسن. و الاطائب جمع الاطيب اسم تفضيل. و الخضارمة، اسم جنس اي السيد الکريم، و يحمتل ان تکون جمع الخضرم کز برج اي کثيرالعطا، و القماقمة، جمع القمقام بالفتح او الضم اي السيد الکثير العطاء، و بمعني البحر ايضا.

ترجمه - اي فرزند بزرگواران دين و مقربان خدا، اي فرزند نجيبان گرامي، اي فرزند راهنمايان هدايت شده. اي فرزند نيکان پاکيزه اخلاق: اي فرزند بزرگان برگزيده، اي فرزند پاکيزگان پاک، اي فرزند صاحبان سخاوت ستوده. اي فرزند درياي بخشش و صاحبان کرم.