بازگشت

رشد عقلي


امام باقر (عليه السلام) فرمود: «اذا قام قائمنا وضع اللّه يده علي رئوس العباد فجمع بها عقولهم و کملت به احلامهم». [1] .

«آن زمان که قائم ما (عليه السلام) قيام کند، خداوند دستش را بر سر بندگان گذارد و بدين وسيله عقول آنان را جمع کند و سامان بخشد و فکر و انديشه آنان را کامل گرداند».

اگر پذيرفته باشيم که «همه خوبي ها را به عقل مي توان دريافت». [2] .

و «دين انسان به عقل اوست و هر که عقل ندارد دين ندارد». [3] .

و «عقل راهنماي انسان مؤمن است». [4] .

و «دين شخص، استقامت نيابد مگر آنکه عقل وي استقامت يابد». [5] .

و دين شخص را بايد به ميزان عقل او سنجيد که «نبايد اسلام کسي شما را به شگفت آورد، مگر زماني که کنه و عمق عقل او را در يابيد». [6] .

و ارزش عمل خير را بايد به مقدار عقل شخص دريافت که «مردم کارهاي شايسته مي کنند، امّا پاداش خويش را روز قيامت به قدر عقولشان دريافت مي دارند». [7] .

اگر کلام پيامبر (صلي الله عليه وآله وسلم) را ـ در آنچه نسبت به اهميت عقل و نقش حياتي آن ذکر شد ـ باور داشته باشيم، بهترين ره آورد ظهور حضرت مهدي (عليه السلام) را در همين ويژگي جستجو مي کنيم. از آن رو که ريشه همه مشکلات ما ـ در نفس ابتلاي به غيبت و در خسارتهايي که به دنبال غيبت مولايمان دامنگيرمان شده ـ در کم سويي نور عقل، و تيرگي آيينه انديشه صحيح است.


پاورقي

[1] منتخب الاثر فصل 7 باب 12 ص 483 به نقل از کافي.

[2] «انما يدرک الخير کله بالعقل» حديث 901 نهج الفصاحه پيامبر اکرم (صلي الله عليه وآله وسلم).

[3] «دين المرء عقله و من لاعقل له لادين له» مدرک پيشين حديث 1581.

[4] «العقل دليل المؤمن» مدرک پيشين حديث 1961.

[5] «لا استقام دينه حتّي يستقيمَ عقله» مدرک پيشين حديث 2619.

[6] «لايعجبکم اسلام رجل حتي تعلموا کنه عقله» مدرک پيشين حديث 2469.

[7] «الناس يعملون الخيرات. و انّما يُعطون اجورهم يوم القامة علي قدرعقولهم.» مدرک پيشين حديث 3155.