ابوالقاسم حسين بن روح علاوه بر مقام پرافتخار نيابت و سفارت از محدثان عالي مقام و رجال برجسته علمي اسلام است. او همواره با شخصيّتهاي مختلف و گروههاي گوناگون مباحثه و مناظره علمي داشته که مرحوم شيخ طوسي نمونه هائي از اين مجالس علمي را ذکر فرموده اند: گروهي از متکلّمين که در رأس آنها شخصي معروف به نام «تُرک هروي» بود از حسين بن روح سؤال کرد؟

رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله چند دختر داشت؟ جواب داد: چهار دختر. هروي پرسيد: کدام يک افضل بوده؟ جواب داد: فاطمه(س) پرسيد: چرا فاطمه(س) افضل است با اينکه هم از نظر سنّي کوچکتر بوده و هم از مصاحبت کمتر با رسول الله صلي الله عليه و آله برخوردار بوده؟ حسين بن روح جواب داد: فضيلت فاطمه به خاطر دو خصوصيت بوده که او را به آن خصايص مشرف داشته و مورد تکريم قرار داده است. يکي از آنها اين است که تنها فاطمه (س) از رسول الله صلي الله عليه و آله ارث برده و دختران ديگر چنين خصوصيتي نداشته اند و ديگري اينکه: خداي متعال نسل پيامبر صلي الله عليه و آله را، از طريق فاطمه(س) باقي گذاشت. نه از غير او.

و اين را اختصاص نداد به او مگر به خاطر اينکه مي دانست فاطمه «سلام الله عليها» انديشه هاي خالص و پاک بسياري دارد، از اين روي هروي گفته است: احدي را نديدم که در اين باب مانند حسين بن روح به خوبي و اختصار سخن گفته باشد.