آيا تأخير در فرج موجب قساوت قلب مي شود؟
آنچه که بر هر مؤمني بلکه بر هر انساني لازم است، اينکه هيچ گاه از تأخير فرج و ظهور منجي نااميد نباشد، بلکه بايد به ريسمان صبر چنگ زده تا به سر منزل مقصود رهنمون شود. و اين تنها از راه ايمان قلبي به خداوند متعال و اينکه او خُلف نمي کند، ميسّر است و نيز با سير و بررسي سرگذشت امت هاي پيشين که چگونه بعد از هر عسر و گرفتاري شديد، خداوند آخر الأمر براي آنها يسر و فرجي حاصل نمود، به دست مي آيد. و همچنين با مراجعه به فطرت و ميل دروني خود که چگونه به ظهور منجي بشريت متمايل است مي تواند خود را از يأس و نااميدي رهانيده و به ظهور منجي اميدوار باشد.
در ذيل آيه شريفه وَلايَکُونُوا کَالَّذِينَ أُوتُوا الکِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَيْهِمُ الأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ؛ [1] از امام صادق عليه السلام روايت شده که فرمود: «تأويل هذه الآية جاء في أهل زمان الغيبة وأيّامها دون غيرهم من أهل الأزمنة وإنّ اللَّه تعالي نهي الشيعة عن الشک في حجة اللَّه تعالي، أو أن يظنّوا أنّ اللَّه تعالي يخلي أرضه منها طرفة عين» ؛ [2] «تأويل اين آيه براي مردم عصر غيبت است، و روزهاي زمان غيبت غير از روزهاي اهل زمان هاي ديگر است. خداوند متعال شيعيان را از شک در حجّت خود نهي کرده است و نيز نهي کرده از اينکه گمان کنند که خداوند زمين را يک چشم برهم زدن از حجت خالي مي گرداند.»
پاورقي
[1] سوره حديد، آيه 16.
[2] الغيبة، نعماني، ص 24؛ المحجة، ص219و220.