با نظر و تأمل در قرآن کريم پي مي بريم که توجيه آن بر اساس تکامل تاريخ به شيوه انساني - فطري است. از منظر قرآن کريم از آغاز جهان همواره نبردي پيگير و بي امان ميان گروه حقّ و باطل بر پا بوده است. قرآن با اشاره به مبارزه افرادي از طراز ابراهيم و موسي و عيسي و محمّدعليهم السلام و پيروان مؤمن آنها از سويي، و گروهي ديگر از طراز نمرود و فرعون و جبّاران يهود و ابو سفيان و امثالهم بر تکامل تاريخي فطري عملاً صحّه گذاشته که در اين نبرد و ستيزها گاهي حقّ و گاهي باطل پيروز شده است، ولي البته اين پيروزي و شکست ها بستگي به يک سلسله عوامل اجتماعي و اقتصادي و اخلاقي داشته است.

از نظر قرآن، جهاد مستمّر پيش برنده اي که از فجر تاريخ وجود داشته و دارد ماهيّت معنوي و انساني دارد، نه مادّي و طبقاتي.