روايات مختلف در مورد مدت حکومت حضرت مهدي را چگونه توجيه مي
با توجه به روايات موجود درباره مدت حکومت حضرت مهدي عليه السلام سه قول وجود دارد:
1 - ترجيح روايات هفت سال در مدت حکومت حضرت
اين قول شواهد و مؤيداتي نيز دارد:
الف. چون از شهرت در عمل برخوردار است.
ب. اين روايات بنابر قول ابوالحسين آبرّي مستفيض يا متواتر است. [1] .
ج. قيام و حکومت حضرت مهدي عليه السلام در مدت هفت سال فضيلتي براي آن حضرت است.
د. روايات هفت سال به روايتي تقييد مي خورد که هر سال از آن هفت سال را برابر ده سال مي داند که مجموع آن هفتاد سال مي شود، که در نتيجه مدت معقولي براي برپايي حکومت عدل جهاني است.
و نيز ممکن است که روايت فوق را حمل بر مبالغه در طولاني بودن مدت حکومت حضرت نمود، زيرا عدد هفتاد به جهت مبالغه به کار مي رود.
2 - حمل روايات به مرحله حيات و حکومت
احتمال دوم آن است که روايات مختلف را بر دو مرحله حمل کنيم:
الف. مرحله حيات امام زمان عليه السلام بعد از ظهور؛ که کمتر از ده سال است.
ب. مرحله حکومت عدل جهاني توحيدي؛ که بيش از ده سال به طول خواهد انجاميد. خصوصاً آنکه با رجعت هر يک از امامان قبل از برپايي قيامت و بعد از ظهور حضرت، حکومت عدل جهاني توحيدي ادامه خواهد يافت.
3 - حمل بر مراحل شدّت و ضعف
ممکن است اختلاف مدت در حکومت حضرت را به مراحل قوت و ضعف حمل نمود.
سفاريني مي گويد: «بر فرض صحت تمام روايات مي توان همه را اين گونه حمل کرد که حکومت حضرت از حيث ظهور و قوت متفاوت است، مدت بيشتر را حمل بر تمام مدت حکومت از اول زمان بيعت تا آخر حکومت حمل مي کنيم. و مدت زمان کمتر را بر حدّ اقلّ ظهور و مدت حدّ وسط را نيز بر حدّ وسط ظهور و قوّت حمل مي کنيم». [2] .
خلاصه کلام سفاريني اين است که ايشان مراحل حکومت حضرت را بر سه بخش تقسيم مي کند:
الف. مرحله ظهور و قوّت که در آن زمان، امور رتق و فتق مي شود. (حدّ اقل).
ب. مرحله تثبيت و آرامش. (حدّ وسط).
ج. مرحله نهايي، و نهايت حکومت حضرت: (حدّ اکثر).
پاورقي
[1] صواعق المحرقه، ص 162.
[2] لوائح الانوار، ج 2، ص 79.