بازگشت

با امکان هدايت بشر از راه دعوت اخلاقي و تربيت انساني چرا اما


از کارهاي حتمي امام موعودعليه السلام جنگي تمام عيار با تمام انسان هاي خون آشام است. در مسأله جنگ ممکن است چنين انگاشته شود که هدايت انسان و ساختن جامعه بشري با دعوت اخلاقي و تربيت درست، امکان پذير است و نيازي به خونريزي و جنگ نيست؟

پاسخ: مطالعه تاريخ بشري - از روزي که تاريخي بر جاي مانده است - به خوبي اين واقعيت را آشکار مي سازد که موانع راه رشد و تکامل انسان جز با قدرت و خونريزي از سر راه برداشته نمي شود، و تعاليم اخلاقي و اصول تربيتي هر چند تأثيرهاي ژرف و گسترده داشته است ليکن اين تأثيرها در برخي از افراد نجيب انساني بوده است، و در طبقه سلطه طلب و دنيادار و استثمارگر که منابع اقتصادي، سياسي و نظامي جامعه ها را در دست داشته و دارند، يا هيچ تأثيري نداشته و يا تأثير آن تحوّل آفرين و دگرگون ساز نبوده است. براي تربيت و هدايت آنان بايد عامل ديگري به کار مي رفته است تا سدّ راه انسان ها نگردند و راه رشد را بر توده ها نبندند، تا همگان بتوانند بي هيچ گونه مانعي به راه رشد خويش ادامه دهند. از اين رو مسأله جنگ و کاربرد نيرو به عنوان يک ضرورت براي دستيابي به هدف هاي انساني مطرح مي گردد. اسلام، با توجه به همين واقعيت ها جنگ را نه به عنوان هدف و آرمان بلکه به عنوان راه و وسيله براي تحقق توحيد و عدل پذيرفته است.

در قرآن کريم آمده است: وَقاتِلُوهُمْ حَتّي لاتَکُونَ فِتْنَةٌ وَيَکُونَ الدِّينُ کُلُّهُ للَّهِِ...؛ [1] «با آنان نبرد کنيد تا ديگر فتنه اي نباشد و دين، همه اش براي خدا گردد...».

از اين رو پيامبر اسلام که «رحمة للعالمين» است فرمود: «الخير کلّه في السيف وتحت ظلّ السيف، ولا يقيم الناس إلّا السيف، والسيوف مقاليد الجنّة والنار» ؛ [2] «تمام نيکي و خير در شمشير است و در زير سايه شمشير، و مردمان را جز شمشير راست نمي کند. و شمشيرها کليدهاي بهشت و دوزخند.»

امام باقرعليه السلام فرمود: «... إنّ في القائم من آل محمّد شبهاً من خمسة من الرسل... وأمّا شبهه من جدّه المصطفي فخروجه بالسيف وقتله أعداء اللَّه وأعداء رسوله والجبّارين والطواغيت، وأنّه ينصر بالسيف والرعب...» ؛ [3] «قائم آل محمدعليهم السلام شباهت هايي با پنج تن از پيامبران دارد... امّا شباهت او به جدّ خود رسول اکرم صلي الله عليه وآله قيام با شمشير است و کشتن دشمنان خدا و پيامبرش، و جبّاران و سرکشان، او با شمشير و ترس [که در دل جباران افکنده مي شود ] مدد مي گردد.»


پاورقي

[1] سوره بقره، آيه 193.

[2] وسائل الشيعة، ج 11، ص 5.

[3] کمال الدين، ج 1، ص 7.