بازگشت

آيا بشر مي تواند از راه تکنيک جديد به سعادت برسد؟


برخي معتقدند که تمدن مادي بشر تنها راه رسيدن جامعه به سعادت و رفاه است و لذا در آينده اي نه چندان دور با تجربياتي که در اين زمينه کسب کرده به مدينه فاضله و سعادت خود خواهد رسيد.

پاسخ: در پيشرفت صنعتي و تکنيک بشر شکّي نيست، ولي اين بدان معنا نيست که علم به تنهايي مي تواند ضامن سعادت بشر و ايجاد عدل و داد گردد. علم و تکنيک تنها جنبه مادّيت و مدنيّت انسان را تأمين مي کند. لذا اگر در اختيار يک نظام عادل و قانون سالم قرار گيرد سعادت آفرين است.

منشأ انحرافات بشر ناداني در زمينه مادي نيست تا با تمدّن و تکنيک برطرف شود بلکه عوامل ديگر دارد از قبيل:

1 - غرايز و تمايلات مهار نشده.

2 - شهوت و غضب.

3 - افزون طلبي.

4 - جاه طلبي.

5 - برتري طلبي.

6 - لذت طلبي.

7 - و بالاخره نفس پرستي و نفع پرستي که همه بشر امروز به آن مبتلايند: «حبّ الدنيا رأس کلّ خطيئة». لذا علم، امروزه به صورت بزرگ ترين دشمن بشر درآمده است. علم چراغ روشني است که استفاده از آن بستگي به موارد استعمال دارد. علم مانند چراغي است که روغن آن عقل است. علم ابزاري است براي هدف، نه تشخيص دهنده هدف.

ويل دورانت در مقدمه کتاب لذّات فلسفه درباره انسان عصر ماشين مي گويد: «ما از نظر ماشين توانگر شده ايم و از نظر مقاصد فقير».

لذا علم اگر در اختيار حکومت ظالم قرار گيرد آثار وخيمي دارد از آن جمله:

1 - در راستاي نابودي بشر گام بر مي دارد.

2 - تنها درصدد ايجاد رفاه طبقه مرفّه است.

3 - علم بدون عدالت ضامن زوال ظلم و تعدي از بشر نيست.