برخي مي گويند: جمله «وعرجت بروحه إلي سمآئک» که در دعاي ندبه آمده مخالف با اجماع و آيات و رواياتي است که دلالت بر معراج جسماني دارد، لذا از اين جهت درصدد برآمده اند تا در انتساب اين دعا به امام خدشه وارد کنند.

پاسخ:

صحيح در اين جمله: «عرجت به إلي سمآئک» است نه «بروحه» و لذا دلالت بر معراج روحاني ندارد. شاهد اين مطلب چند قرينه است:

1 - محدّث نوري رحمه الله در کتاب «تحيّة الزائر» مي گويد: در نسخه اي که من از مزار محمّد بن مشهدي دارم: «عرجت به إلي سمآئک» ثبت شده است. [1] .

2 - شيخ عباس قمي رحمه الله نيز در کتاب «هدية الزائر» عبارت استاد خود حاجي نوري را نقل کرده و آن را تأييد نموده است.

3 - الآن نيز نسخه اي خطّي و نفيس از کتاب مزار محمّد بن مشهدي موجود است که در آن «وعرجت به» ثبت شده است.

4 - جمله هاي ديگر در دعا نيز مؤيّد معراج جسماني است از قبيل: «وأوطأته مشارقک ومغاربک» و «سخّرت له البراق».

5 - بر فرض صحّت نسخه «وعرجت بروحه» اين جمله دلالت بر معاد روحاني فقط ندارد، از باب استخدام لفظ موضوع براي جزء و اراده کلّ، مقصود معراج جسماني و روحاني است. از قبيل اينکه گفته مي شود: «روحي لک الفدآء». مرحوم حاج ميرزا ابوالفضل تهراني مي گويد: «گاهي کلمه روح را در معناي جسم با روح به کار مي برند به جهت ارتباط بين حالّ و محلّ يا علاقه ملابست که بين آن دو است...». [2] .