نظر بزرگان علما درباره دعاي ندبه چيست؟
شيخ مرتضي انصاري رحمه الله در کتاب «المکاسب» در بخش خيارات در ذيل حديث «المؤمنون عند شروطهم» مي گويد: بعيد نيست که بگوييم عنوان «شرط» بر التزامات ابتدائي صادق نيست، بلکه متبادر عرفي از «شرط» همان التزامات تابع عقد است، همان گونه که از موارد استعمال اين کلمه در مثل قول امام در دعاي ندبه استفاده مي شود، آنجا که در ابتداي دعا فرمود: «بعد أن شرطت عليهم الزهد في درجات هذه الدنيا الدنيّة». [1] .
شيخ انصاري رحمه الله گويا اين دعا را امر مفروغ عنه از حيث صحت گرفته و لذا به آن در مجال احکام شرعيه استدلال کرده است.
محشّين مکاسب شيخ بر او در اين نکته هيچ اعتراضي نکرده و سند آن را نيز مورد منقاشه قرار نداده اند.
شيخ عبداللَّه مامقاني در حاشيه خود بر مکاسب مي گويد: «وجه دلالت اين جمله از دعا بر مقصود اين است که: کلام امام به اين بر مي گردد که خداوند عزّوجلّ به بندگان خود فرمود: هر کس در اين دنيا زهد پيشه کند من به او نعمت مقيم عطا خواهم کرد...». [2] .
ايرواني نيز مي گويد: «امّا اطلاق شرط در دعاي ندبه به اعتبار اين است که در ضمن التزام جزيل ما عنده... آمده است...». [3] .
پاورقي
[1] المکاسب، ج 5، ص 21.
[2] حاشيه مامقاني بر مکاسب، قسم خيارات، ص 12.
[3] حاشيه ايرواني بر مکاسب، ج 2، ص 5.