آيا چهل بار رفتن به جمکران براي قضاي حاجت مدرکي دارد؟
در مورد سؤال فوق دليل خاصي وجود ندارد بلکه از سه طريق مي توان مشروعيّت آن را به اثبات رسانيد:
1 - سيره متشرّعه از علما و صلحا و اتقيا بر مداومت رفتن چهل بار به مسجد جمکران است همان گونه که اين عمل در مسجد سهله نيز انجام مي شود.
2 - در روايات بسياري به اين مطلب اشاره شده که هرکس چهل روز خود را براي خدا خالص کند چشمه هاي حکمت از قلبش بر زبانش جاري مي گردد. [1] .
3 - از مجموعه روايات استفاده مي شود که عدد چهل در شکوفايي قابليّت هاي مادّي و معنوي تأثير بسزايي دارد، از آن جمله:
- تأثير عدد چهل در رشد فرزند در رحم.
- تأثير شراب خوردن در عدم قبولي نماز تا چهل روز.
- قبولي توبه بهلول نبّاش بعد از چهل روز.
- کناره گيري پيامبرصلي الله عليه وآله از خديجه به جهت انعقاد نطفه حضرت زهراعليه السلام به مدّت چهل روز.
- چهل روز دعاي عهد را خواندن باعث مي شود که انسان از ياران امام زمان عليه السلام باشد.
- امام زمان عليه السلام هم چهل روز تحت تربيت ملائکه بود.
- طينت حضرت آدم عليه السلام در چهل روز خمير شد.
- حضرت موسي عليه السلام تا چهل روز با خداوند در کوه طور ملاقات داشت.
- پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله بعد از چهل سالگي به نبوّت مبعوث شد.
- عقل انسان تا چهل سال قابل رشد است.
- شهادت چهل مؤمن بر ميّت موجب مغفرت او از جانب خداوند مي شود.
- حفظ چهل حديث انسان را در قيامت، فقيه محشور مي کند.
- حدّ همسايه تا چهل خانه است.
- حريم مسجد تا چهل خانه است.
و ساير موارد.
از اين احاديث و موارد ديگر استفاده مي شود که عدد چهل در قابليت بخشيدن و رساندن انسان به کمالات و شکوفا شدن او تأثير بسزايي دارد، و لذا مي توانيم از اين موارد الغاي خصوصيّت کرده، عدد چهل و چلّه گيري را در تمام موارد کارهاي خير تعميم دهيم.
سيّد بحرالعلوم مي گويد: «ما بالعيان مشاهده کرده ايم و به بيان دانسته ايم که براي اين رقم از عدد «چهل» خاصيّت و تأثير مخصوصي در ظهور استعدادها و تکميل ملکات انساني در طيّ منازل و پيمودن مراحل است». [2] .
پاورقي
[1] کافي، ج 2، ص 16؛ عيون اخبار الرضاعليه السلام، ص 258.
[2] رساله سير و سلوک، ص 23.