بازگشت

به حديث: اسمه اسمي و اسم ابيه اسم ابي چگونه پاسخ مي گوييد؟


غالب علماي اهل سنّت معتقدند بر اينکه نام پدر حضرت مهدي عليه السلام عبداللَّه است، و اين به جهت روايتي است که ابوداوود در سنن خود از رسول خداصلي الله عليه وآله نقل کرده که فرمود: «اسمه اسمي واسم ابيه اسمي» ؛ [1] «نام مهدي همنام من و نام پدرش همنام پدر من است.» و اين با اعتقاد علماي اماميه سازگاري ندارد؛ زيرا آنان امام زمان حضرت مهدي عليه السلام را فرزند امام حسن عسکري عليه السلام مي دانند.

پاسخ:

1 - اين مضمون در صحيح ترمذي و سنن ابن ماجه و کتاب هاي ابونعيم که در مورد امام زمان عليه السلام تأليف شده و نيز در مسند احمد بن حنبل آمده ولي هرگز اين ذيل (اسمه اسمي و اسم ابيه اسم ابي) در آنها وجود ندارد. و نيز در روايات اهل بيت عليهم السلام چنين تعبيري وجود ندارد.

2 - احتمال زيادي داده مي شود که روايت فوق با ذيلش از مجعولات و موضوعات عبّاسيان باشد، زيرا شکي نيست که دولت عباسي براي تأييد سلطنت خود و تشويق مردم به بيعت با محمّد بن عباس ملقّب به مهدي عباسي، سومين خليفه دولت عباسي دست به هر کاري از جمله جعل حديث و نسبت آن به رسول خداصلي الله عليه وآله زدند.

منصور عباسي که عبداللَّه نام داشت فرزندش محمّد را به عنوان خليفه و جانشين خود تعيين نمود و مردم را تشويق به بيعت با او کرد. او براي ترغيب بيشتر مردم به اين کار لقب فرزندش را مهدي گذاشت، تا مردم به گمان اينکه او مهدي منتظر و موعود است با او بيعت کنند، ولي از آنجا که اسم خودش عبداللَّه بود دستور داد تا حديثي جعل کرده و در آن اسم پدر مهدي امّت را عبداللَّه معرفي کنند. [2] .


پاورقي

[1] سنن ابي داوود، ج 2، ص 309، ح 4282.

[2] ر.ک: مجموعه آثار، شهيد مطهري رحمه الله، ج 18، ص 173و174؛ الاغاني، ج 12، ص 81.