بازگشت

سفير چهارم امام زمان چه کسي بوده و چه موقعيتي داشته است؟


سفير چهارم، شيخ جليل ابوالحسن علي بن محمّد سَمَري است. تاريخ ولادت او مشخص نيست، ولي براي اولين بار به عنوان يکي از اصحاب امام عسکري عليه السلام شناخته شده است، [1] که در بغداد با اشاره حسين بن روح از طرف امام زمان عليه السلام متصدّي امر سفارت شد.

در مورد سفارت او خبر معيّني نرسيده، و تنها اين مطلب را مي توان با تسالم و اتفاقي که در بين شيعيان درباره سفارت او بوده کشف نمود، و اين موضوع را مي توان در نتيجه، کاشف از ابلاغي دانست که از طرف امام زمان عليه السلام به حسين بن روح شده است. او وظايف خود را در امر سفارت از هنگام وفات حسين بن روح به مدّت سه سال ادامه داد. وي گرچه همانند ديگران مورد وثوق و اطمينان بود، ولي همانند آن سه سفير فعّاليّت گسترده اي نداشته است. و اين امر بعيد به نظر نمي رسد؛ زيرا در آن سال ها مملکت اسلامي پر از ظلم و جور و خونريزي ها و درگيري ها بوده است، اموري که با برنامه هاي فرهنگي و اجتماعي منافات داشت. و اين خود به تنهايي مي تواند تأثيرگذار در انقطاع سفارت بعد از وفات او و عزم امام عليه السلام بر انقطاع و شروع غيبت کبرا نيز باشد. و لذا چند روز قبل از وفاتش توقيعي را از امام عليه السلام دريافت مي کند که حضرت در آن، خبر از انتهاي غيبت صغرا و عهد سفارت با مرگ او مي دهد و او را از وصيّت کردن به سفارت براي بعد از خودش منع مي نمايد. [2] .

راوي مي گويد: بعد از شش روز از صدور اين توقيع به خدمت علي بن محمّد رسيديم در حالي که در حال احتضار بود. به او عرض شد: وصيّ تو کيست؟ فرمود: «براي خدا امري است که او رساننده آن است». اين را گفت و از دار دنيا رحلت نمود.


پاورقي

[1] رجال شيخ طوسي، ص 400.

[2] کمال الدين، ص 516؛ اعلام الوري، ص 445.