اين برهان را با دو مقدمه بيان مي کنيم:

الف. خداوند متعال تجليّات جمالي و جلالي دارد، و در الوهيّت و تجليّات و صفات خود کامل است.

ب. به مقتضاي تقابل بين قطبين و محاذات بين قطب الوهيّت و تجلّي تام، و بين قطب عبوديّت و متجلّي و مجلاي تام و لزوم سنخيّت بين اين دو، لازم است که در روي زمين انسان کامل در عبوديّت و متجلّيات الهي موجود باشد تا تجلّي اَتَمّ بدون مجلاي اَتَمّ لازم نيايد. و اين انسان کامل کسي غير از حجت خدا و خليفه و وليّ او نيست که در اصطلاح فلسفه اشراقيون از او به «کلمه قدسيه الهيه» تعبير شده و در فلسفه مشّائيون از او به «عقل دهم» تعبير مي شود. و اوست که چگونگي خضوع و عبادت مناسب با شأن و مرتبه خداوند را مي داند و به آن عمل مي کند، و چنين کسي جز حضرت حجة بن الحسن المهدي عليه السلام در اين زمان نيست.