برخي گمان کرده اند که «ولايت تکويني امام» به معناي تفويض امر عالم به شخص امام است که اين با عقيده توحيد افعالي سازگاري ندارد. و قرآن نيز يهود را به جهت اين عقيده شديداً مورد سرزنش قرار داده است. [1] .

براي جمع بين اعتقاد به «توحيد افعالي» و اينکه در عالم وجود هيچ کاري بدون اراده و مشيت خداوند انجام نمي گيرد و اعتقاد به «ولايت تکويني» امام بايد گفت:

اولاً: هرگز تمام امور عالم به امام واگذار نشده است.

ثانياً: در آن اموري نيز که امام تصرف تکويني مي کند همانند ساير امور، اراده و مشيّت خاص الهي نيز بر آن تعلّق گرفته است.