گاهي سؤال مي شود که کودک چگونه مي تواند امام و رهبر باشد در حالي که تکليف ندارد، زيرا به حدّ بلوغ نرسيده است، و چون بر اعمالش عقوبت مترتب نيست ممکن است لغزش هايي از او سر زند که با مقام و شأن امامت سازگاري ندارد.

پاسخ: بلوغ - در حقيقت - رسيدن به حدّ رشد عقلاني است، و علّت اينکه براي نوجوانان سنّ بلوغ را پانزده سال قرار داده اند براي اين است که غالباً در اين سنّ آنها به رشد عقلاني مي رسند. ولي اگر افرادي در کودکي به طور يقين و قطع به حدّ اعلاي کمال و رشد رسيدند - که بايد هم رسيده باشند وگرنه امامت آنها بي معنا خواهد بود - قطعاً مورد تکليف هستند، و از آنجا که عقل کاملي داشته و از مقام عصمت بهره مندند، هرگز کار ناشايست انجام نخواهند داد.

از اينجا پاسخ اشکال برخي از علماي اهل سنّت درباره ايمان و اسلام حضرت علي عليه السلام قبل از بلوغ نيز داده مي شود، آنان مي گويند: علي بن ابي طالب عليه السلام به حدّ بلوغ نرسيده بود، و لذا اسلامش ارزشي نداشت. اسلامي که بدون تعقل و فهم و شعور عقلاني باشد چه فايده اي دارد؟ در حالي که اسلام ابوبکر در سنين بالا بوده است و اسلام در اين سنّ با تعقل و فکر همراه است و از اين رو داراي ارزش خاصي است.

پاسخ: اگرچه امام علي عليه السلام قبل از بلوغ اسلام آورد ولي او از همان کودکي از کمال و عقلانيت کافي برخوردار بود. دوره کودکي حضرت، همراه با رسول خداصلي الله عليه وآله سپري شد. او اسلام را با بصيرت کامل پذيرفت. لذا حقيقتاً حضرت علي عليه السلام اوّلين مؤمن و مسلم است.

چه کسي مي تواند به طور عموم و کلّي ادعا کند که هر کس سنش بيشتر است عقلش نيز بيشتر است؟ چه بسيار افراد بزرگسال که يک دهم عقل و رشد يک کودک را ندارند.

و لذا پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله خطاب به حضرت زهراعليها السلام فرمود: «انّه لأوّل اصحابي اسلاماً» ؛ [1] «همانا او - علي عليه السلام - اوّل کسي است از اصحابم که به من ايمان آورده است.»

انس بن مالک مي گويد: «اوّل کسي که به پيامبرصلي الله عليه وآله اسلام آورد علي بن ابي طالب عليه السلام بود». [2] .

ابن اثير مي گويد: «پيامبرصلي الله عليه وآله روز دوشنبه مبعوث شد و عليّ عليه السلام در روز سه شنبه اسلام آورد». [3] .

شيخ محمّد خضري مي گويد: «عليّ عليه السلام اوّل کسي است که دعوت اسلام را پذيرفت». [4] .

ابن ابي الحديد مي گويد: «چه بگويم در حق کسي که از ديگران به هدايت سبقت گرفت، به خدا ايمان آورده و او را عبادت نمود در حالي که تمام افراد روي زمين سنگ را عبادت مي کرده و منکر خالق بودند». [5] .

و به همين خاطر بود که پيامبرصلي الله عليه وآله در سال سوّم بعثت بعد از نزول آيه شريفه وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَکَ الأَقْرَبِينَ حضرت علي عليه السلام را که نوجوان بود به خلافت و وصايت برگزيد و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فراداده و از او اطاعت کنند. [6] .