بازگشت

آيا طفل در سنين کودکي مي تواند رشد عقلي داشته باشد؟


دانشمندان مي گويند: براي رشد عقلي سنّ معيّني وجود ندارد، زيرا چه بسا شخصي رشيد است امّا سن او بيش از پنج سال نيست؛ چون قوّه عاقله او به قدرت خداوند به حدّ کافي رشد کرده است. چه مانعي دارد که خداوند متعال سنّ رشد را در امام عليه السلام سنّ پنج سالگي قرار دهد؟

علامه حلّي مي فرمايد: «طبيعت کودکان با دوستي و محبت پدر و مادر و ميل به آن در آميخته است، لذا کناره گيري کودک از آنان و توجه به خداوند متعال دليل بر قوّت کمال اوست».

او در ادامه مي نويسد: «طبيعت کودکان با نظر و تأمّل در امور عقلي و تکاليف الهي ناسازگار و متناسب با بازي و لهو و لعب است، پس اگر کودکي با اموري که ناسازگار با طبع کودکانه است انس گرفته، دليل رسيدن او به کمال است». [1] .

صفوان بن يحيي مي گويد: هنگامي که امام رضاعليه السلام به امام جوادعليه السلام اشاره کرد و او را به امامت منصوب نمود در حالي که سنّ او از سه سال تجاوز نمي کرد، به آن حضرت عرض کردم: فدايت گردم! فرزند شما سه سال بيشتر ندارد؟ حضرت فرمود: «... وما يضرّه من ذلک شي ء قد قام عيسي عليه السلام بالحجّة وهو ابن ثلاثة سنين» ؛ [2] «چه اشکالي دارد در حالي که عيسي عليه السلام نيز در سنين سه سالگي حجت خدا گشت.»

به امام جوادعليه السلام عرض شد: مردم به جهت کمي سنّ شما امامت شما را انکار مي کنند. حضرت پاسخ فرمود: «وما ينکرون من ذلک قول اللَّه عزّوجلّ؟ لقد قال اللَّه عزّوجلّ لنبيّه صلي الله عليه وآله: قُلْ هذِهِ سَبِيلِي أَدْعُوا إِليَ اللَّهِ عَلي بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي فواللَّه ما تبعه إلّا عليّ عليه السلام وله تسع سنين وأنا ابن تسع سنين» ؛ [3] «چرا انکار مي کنند، در حالي که خداوند به نبيّ خود فرمود: اي رسول ما! امت را بگو: طريقه من و پيروانم همين است که خلق را با بينايي و بصيرت به سوي خدا دعوت کنيم. پس به خدا سوگند! در آن هنگام او را متابعت نکرد مگر علي عليه السلام در حالي که نه سال بيشتر نداشت، و من نيز فرزند نه ساله هستم.»


پاورقي

[1] کشف المراد، ص 388و389.

[2] کافي، ج 1، ص 383، ح 2.

[3] کافي، ج 1، ص 384، ح 8.