آيا عقل امامت کودک را تأييد مي کند؟
برخي مي گويند: امامت در سنين کودکي عقلاً محال است. در پاسخ مي گوييم:
امر محال بر سه قسم است:
1 - محال ذاتي: که في حدّ نفسه محال است بدون در نظر گرفتن امري ديگر، مثل اجتماع نقيضين يا ارتفاع نقيضين.
2 - محال وقوعي: که وقوع آن محال است، مثل وقوع معلول بدون علت.
3 - محال عادي: که وقوع آن طبق قوانين شناخته شده طبيعت محال است ولي نه ذاتاً محال است و نه مستلزم محال. همانند کارهايي که بر آن معجزه صدق مي کند.
در مورد امامت در سنين کودکي مي گوييم: اين مسأله، محال ذاتي يا وقوعي نيست، زيرا خداوند متعال قادر است تا تمام شرايط رسالت و امامت را در کودک قرار دهد. عقل انسان اين مطالب را بعيد نمي داند. و نبوت حضرت يحيي و عيسي عليهما السلام بهترين شاهد صدق بر اين مدعا است.
محمّد بن حسن صفّار به سند خود از علي بن اسباط نقل کرده که گفت: «رأيت اباجعفرعليه السلام قد خرج عليّ فاحددت النظر إليه وإلي رأسه وإلي رجله لأصف قامته لأصحابنا بمصر، فخرّ ساجداً. فقال انّ اللَّه احتجّ في الامامة مثل ما احتجّ في النبوة. قال اللَّه تعالي: وَآتَيْناهُ الحُکْمَ صَبِيّاً [1] وقال اللَّه: فَلَمّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً. [2] فقد يجوز ان يؤتي الحکمة وهو صبيّ ويجوز ان يؤتي وهو ابن اربعين سنة» ؛ [3] «اباجعفرعليه السلام را در حالي که بر من وارد مي شد مشاهده کردم. خوب به سر و پاي مبارکش نظاره کردم تا بتوانم بر اصحاب خود در مصر آن حضرت را توصيف نمايم. ناگهان مشاهده کردم که حضرت به سجده افتاد و فرمود: «خداوند احتجاج نموده در امر امامت به آنچه در امر نبوت احتجاج کرده است، و مي فرمايد: وَآتَيْناهُ الحُکْمَ صَبِيّاً و نيز مي فرمايد: فَلَمّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً. پس گاهي ممکن است که خداوند به کسي حکمت عطا کند در حالي که کودکي بيش نيست، همان گونه که جايز است به کسي ديگر در سنين چهل سالگي حکمت عطا فرمايد.»
پاورقي
[1] سوره مريم، آيه 12.
[2] سوره يوسف، آيه 22.
[3] بصائر الدرجات، ص 258، ح 10.