تعيين تاريخ ظهور امام زمان عليه السلام به چند نحو متصور است:

1 - اينکه تاريخ و وقت ظهور حضرت را به طور دقيق و تفصيلي معين کنيم که در فلان سال، و فلان ماه و فلان روز خواهد بود. اين احتمال باطل است، زيرا در هيچ روايتي به آن اشاره نشده است و مضافاً به اينکه در برخي از احاديث تعيين کننده وقت ظهور مورد لعن قرار گرفته است.

2 - اينکه موعد ظهور به نحو اجمال تعيين گردد، به اينکه بگوييم: هر گاه خداوند اراده کند آن حضرت ظهور خواهد کرد. اين احتمال به طور حتم اشکالي نداشته و صحيح است.

3 - اينکه از طريق قواعد حساب و جفر، به طور اجمال يا تفصيل به زمان ظهور حضرت علم پيدا کرده و از آن خبر دهيم. اين احتمال گر چه در برخي روايات به آن اشاره شده [1] ولي از سند معتبري برخوردار نيست. خصوصاً آنکه تاريخ ظهور، ممکن است مورد بدا واقع شود.

4 - اينکه مطابق برخي از روايات به طور کلّي و اجمال به زمان ظهور آن حضرت اشاره گردد:

طبرسي از امام صادق عليه السلام نقل کرده که: «لا يخرج القآئم إلّا في وتر من السنين، سنة إحدي أو ثلاث أو خمس أو سبع أو تسع» ؛ [2] «قائم در سال وتر [فرد] ظهور خواهد کرد، سال يک يا سه يا پنج يا هفت يا نه.»

و نيز به سند خود از امام صادق عليه السلام نقل کرده که فرمود: «ينادي باسم القآئم في ليلة ثلاث وعشرين من شهر رمضان ويقوم في عاشورآء، وهو الّذي قتل فيه الحسين بن علي عليهما السلام...» ؛ [3] «به اسم قائم در شب بيست و سوّم ماه رمضان ندا داده خواهد شد و در روز عاشورا قيام خواهد کرد، و آن روزي است که حسين بن علي در آن روز به شهادت رسيد.»