از جمله تکاليف انام، در غيبت امام (عليه الصلوة و السلام) آن است که ملاحظه ي حالات آن حضرت را (ارواحنا فداه) ليلا و نهارا نموده، و در بعض اوقات مخصوصه، و ازمنه ي منصوصه - که آن حضرت را فراغتي است به جهت طاعت و عبادت و از بعض مشاغل و شواغل از قبيل: اعانه ي ملهوفين و اغاثه ي مظلومين و تنظيم امورات دينيه و دنيويه ي عامه ي خلق، ظاهرا و باطنا آسوده است - خود را متذکر خاطر مقدس آن حضرت نمائي به سلام و دعوات و تحيات و غيرها، مثل ثلث آخر شب که آن حضرت مشغول تهجد و دعا و زاري و گريه و انابه و سوگوراي است. اگرچه از بعض اخبار و خصايص آن حضرت (ارواحنا فداه) مستفاد مي شود که آن حضرت را خوابي نيست، و در تمام شب مشغول عبادت و طاعت است، مانند آباء کرامش (عليهم السلام)، چنانکه سابقا گذشت که از جمله ي صفتهاي آن حضرت، گندمگون مايل به زردي از کثرت بيداري شب و زحمت طاعت و عبادت است که امام (عليه السلام)او را ستوده. نظر به اينکه شايد در اين موقع که آن حضرت (ارواحنا فداه) مشغول نماز شب و شفع و وتر است، ترحما در قنوت وتر تو را دعا نمايد، و نظر مرحمتي در حق تو بفرمايد، و در زمره ي مسلمانان اگر باشي، تو را هم دعا کند. لعل در فقره ي «اللهم اغفر للمسلمين و المسلمات» محسوب باشي. يا هنگام طلوع فجر که وقت اختلاف و تردد ملائکه است، و هنگام بسط و نشر فيوضات ظاهره و باطنه است. يا بعد از نماز



[ صفحه 161]



صبح و اول زوال، و بعد از نماز ظهر و بعد از نماز عصر و هنگام غروب آفتاب که مختص آن حضرت است، و وقت نزول و صعود ملاکه است. و هنگام خوابيدن تو که روح تو طيران مي نمايد به عالم بالا و سير مي نمايد در عالم آفاق وانفس. شايد در اين بين، روح تو را بطلبد و نسبت به او اظهار مرحمت و مکرمتي فرمايد. يا روز عرفه که قطع داري آن حضرت (ارواحنا فداه) در عرفات مشغول دعا و مناجات است، که دعا کردن در حق برادر ديني در آن روز مبارک اختصاص دارد، و مقدم بر تمام حوائج شخصي است. يا در شب قدر که هر سه شب باشد که ملائکه و روح، فوج فوج، زمره زمره، دسته دسته، حضور مبارک آن حضرت شرفياب مي شوند براي تفريق هر امر حکيمي. يا در روز و شب عاشورا که ارواح يکصد و بيست و چهار هزار نبي و وصي مشغول زيارت و مصافحه با مومنين از ملائکه و جن و انس مي باشند. به همچنين در شب نيمه ي شعبان که نيز همين اختصاص را دارد و شب مولود مسعود آن حضرت است، به علاوه ي شئونات ديگر که اختصاص به آن حضرت دارد. و شب جمعه که روح مقدس او به آسمان صعود مي نمايد، تا در زير عرش کسب فيوضات و شئونات و علوم جديده مي نمايد. و روز جمعه که اختصاص به آن حضرت دارد و مسمي به اسم آن حضرت است و متعلق به اوست (ارواحنا فداه). و ساير ازمنه و اوقات ديگر که واضح است، بايد در تمام اين موارد و ازمنه و اوقات با کمال خضوع و خشوع از آن حضرت (ارواحنا فداه) دارد. و شب جمعه که روح مقدس او به آسمان صعود مي نمايد، تا در زير عرش کسب فيوضات و شئونات و علوم جديده مي نمايد. و روز جمعه که اختصاص به آن حضرت دارد و مسمي به اسم آن حضرت است و متعلق به اوست (ارواحنا فداه). و ساير ازمنه و اوقات ديگر که واضح است، بايد در تمام اين موارد و ازمنه و اوقات با کمال خضوع و خشوع از آن حضرت (ارواحنا فداه) مسئلت و درخواست نمائي که در نزد خداي تعالي شفيع تو شود، و شفاعت نمايد در قضاء حوائج دنيا و آخرت تو، و تقرب به سوي خداي تعالي (عز سبحانه و بهر برهانه) و آن حضرت (عجل الله تعالي فرجه و مخرجه) و اصلاح امور دين و دنيا و آخرت، و داخل شدن در زمره ي اصحاب و دوستان آن حضرت در رجعت و سلطنت و دولت حقه ي آن حضرت و اجداد معصومينش (صلي الله عليهم اجمعين). شايد سلام و صلوات و مناجات و دعوات و تحيات تو از آن حضرت محجوب نشود، و به آن حضرت برسد، و در حق تو ترحم و تفضل و تفقد و تصدق فرمايد،



[ صفحه 162]



و شفاعت نمايد نزد خداي تعالي از براي تو، که دعاي آن حضرت مستجاب، و اسباب فوز دنيا و برزخ، و فلاح رجعت و آخرت تو خواهد شد.

تنبيه: ازمنه و اوقاتي که متعلق به امام عصر (عجل الله فرجه و سهل مخرجه) است، استاد اعظم (ادام الله ظله العالي) در «نجم ثاقب»، منحصر در هشت نموده اند:

اول: شب قدر، بلکه هر سه شب مردد که نوزدهم، و بيست و يکم، و بيست و سيم است.

دوم: روز و شب جمعه،

سوم: روز عاشورا.

چهارم: از وقت زرد شدن آفتاب هر روز تا غروب آن.

پنجم: عصر دوشنبه.

ششم: عصر پنج شنبه.

هفتم: شب و روز نيمه ي شعبان.

هشتم: روز نوروز.

و از براي اختصاص هر يک از اين ازمنه و اوقات، شواهد و دلايلي چند ذکر فرموده اند، که در کتاب مزبور ثبت است. و اين حقير اقتداء و تيما، مجمل بعض از آنها را در اين مورد ذکر مي نمايد، در ضمن تکليفات عديده، تا آنکه برادران ايماني و اخلاء روحاني موفق گرديده اسباب تذکر و تنبه آنها شود، و موافق تکليفات خود،معمول و مرعي دارند تا از مقصرين محسوب نباشند. پس، از جمله تکاليف انام، در غيبت امام (عليه الصلوة و السلام) حفظ حدود و مراتب اين ازمنه و اوقات است، متذکر امام خود (ارواحنا فداه) گرديده، اسباب تقرب به آن حضرت را فراهم آورند، و در اين زمينه و اوقات متبرکه به غفلت و عطلت به سر نبرند.



[ صفحه 163]