ذکر سلام
سابقا مذکور شد که بعد از نماز صبح و ساير فرايض، مستحب است که صلوات و سلام به امام عصر (ارواحنا فداه) بفرستي و با آن حضرت تجديد سلام و عهد و بيعت و ميثاق و تحيت و عبوديت نمائي، و اجمالي از آن گذشت، لذا در اين مورد ذکر مي نمايم بعضي از فقرات سلامهائي که از خود آن حخضرت و آباء کرامش (سلام الله عليهم اجمعين) رسيده که در بعض موارد مخصوصه و مواضع منصوصه، به آن حضرت سلام بفرستي و زيارت نمائي و اظهار عبوديت کني، و آن حضرت را شفيع مطالب و مآرب خود قرار دهي. شايد آن حضرت نيز در مقام آقائي و بزرگي، يکي از سلامهاي تو را - اگر از روي اخلاص و صميم قلب باشد - جواب دهد، و رستگار دنيا و آخرت شوي، خوشا به حال کسي که امام عصر (ارواحنا فداه) توجه و التفات به سوي او نموده، منظور نظر التفات آن حضرت گردد و گوشه ي چشمي به طرف او اندازد که کار او را در دو عالم سازد:
چه شود به چهره ي زرد من نظري براي خدا کني
که اگر کني همه درد من به يکي نظاره دوا کني
از جمله فقرات سلامهائي که وظيفه ي عبد است همه روزه به جا بياورد و توجه به سوي خدا و رسول و ائمه و آن حضرت (صلي الله تعالي عليهم اجمعين) نمايد، سلامي است که سابقا گفتيم در تشهد نمازهاي فريضه مي گوئي که در چند فقرات، سابقا تصريح شد.
[ صفحه 135]
و از جمله سلامي است که از ناحيه ي مقدسه بيرون آمده:
في «الاحتجاج»:
خرج من الناحية المقدسة الي محمد الحميري بعد الجواب عن المسائل التي سئلها:
بسم الله الرحمن الرحيم، لا لامره تعقلون و لا من اوليائه تقبلون حکمة بالغة فماتغن النذر عن قوم لايومنون، السلام علينا و علي عبادالله الصالحين، اذا اردتم التوجه بنا الي الله تعالي و الينا فقولوا کما قال الله تعالي: «سلام علي آل يس...»
به سندهاي صحيح و معتبر از محمد بن عبدالله حميري منقول است که از ناحيه ي مقدسه فرمان حضرت صاحب الامر (عليه السلام) به سوي او بيرون آمد که: چون خواهيد متوجه بشويد به ما به سوي خدا و به سوي ما، پس بگوئيد چنانچه خدا فرموده است:
سلام علي آل يس، السلام عليک يا داعي الله و رباني آياته السلام عليک يا باب الله و ديان دينه، السلام عليک يا خليفة الله و ناصر حقه، السلام عليک يا حجة الله و دليل ارادته، السلام عليک يا تالي کتاب الله وترجمانه، السلام عليک في آناء ليلک و اطراف نهارک، السلام عليک يا بقية الله في ارضه، السلام عليک يا ميثاق الله الذي اخذه و وکده، السلام عليک يا وعد الله الذي ضمنه، السلام عليک ايها العلم المنصوب و العلم المصبوب و الغوث و الرحمة الواسعة وعدا غير مکذوب السلام عليک حين تقوم، السلام عليک حين تقعد، السلام عليک حين تقرء و تبين، السلام عليک حين تصلي و تقنت، السلام عليک حين ترکع و تسجد،السلام عليک حين تهلل و تکبر، السلام عليک حين تحمد و
[ صفحه 136]
و تستغفر، السلام عليک حين تصبح و تمسي، السلام عليک في الليل اذا يغشي و النهار اذا تجلي، السلام عليک ايها الامام المأمون، السلام عليک ايها المقدم المأمول،السلام عليک بجوامع السلام اشهدک، يا مولاي اني اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريک له و ان محمدا عبده و رسوله لا حبيب الا هو و اهله، و اشهدک يا مولاي ان عليا اميرالمؤمنين حجته و الحسن حجته و الحسين حجته و علي بن الحسين حجته و محمد بن علي حجته و جعفر بن محمد حجته و موسي بن جعفر حجته و الحسن بن علي حجته و اشهد انک حجة الله انتم الاول و الاخر و ان رجعتکم حق لاريب فيها يوم لاينفع نفسا ايمانها لا تکن آمنت من قبل او کسبت في ايمانها خيرا، و ان الموت حق و ان ناکرا و نکيرا حق و اشهد ان النشر و البعث حق و ان الصراط حق و المرصاد حق و الميزان حق و الحشر حق و الحساب حق و الجنة و النار حق و الوعد حق و الوعيد بهما حق،يا مولاي شقي من خالفکم و سعد من اطاعکم فاشهد علي ما اشهدتک عليه و انا ولي لک بري ء من عدوک فالحق ما رضيتموه و الباطل ما اسخطتموه والمعروف ما امرتم به و المنکر ما نهيتم عنه فنفسي مؤمنه بالله وحده لا شريک له و برسوله و باميرالمؤمنين و بکم يا مولاي اولکم و آخرکم و نصرتي معدة لکم و مودتي خالصة لکم آمين آمين...
بعد از آن اين دعا مي خواني:
اللهم اني اسئلک ان تصلي علي محمد نبي رحمتک و کلمة نورک و ان تملاء قلبي نور اليقين و صدري نور الايمان و
[ صفحه 137]
فکري نور النيات و عزمي نور العلم و قوتي نور العمل و لساني نور الصدق و ديني نور البصائر من عندک و بصري نور الضياء و سمعي نور الحکمة و مودتي نور الموالاة لمحمد و آله عليهم السلام حتي القاک و قد وفيت بعهدک وميثاقک فتغشيني برحمتک يا ولي يا حميد، اللهم صل علي محمد حجتک في ارضک و خليفتک في بلادک و الداعي الي سبيلک و القائم بقسطک و الثائر بامرک ولي المؤمنين و بوار الکافرين و مجلي الظلمة و منير الحق و الناطق بالحکمة و الصدق و کلمتک التامة في ارضک المرتقب الخائف و الولي الناصح سفينة النجاح و علم الهدي و نور ابصار الوري و خير من تقمص و ارتدي و مجلي العمي الذي يملاء الارض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا انک علي کل شيي ء قدير، اللهم صل علي وليک و ابن اوليائک الذين فرضت طاعتهم و اوجبت حقهم و اذهبت عنهم الرجس و طهرتهم تطهيرا، اللهم انصره و انتصر به لدينک و انصر به اوليائک و اوليائه و شيعته و انصاره و اجعلنا منهم، اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ و من شر جميع خلقک و احفظه من بين يديه و من خلفه و عن يمينه و عن شماله و احرسه و امنعه من ان يوصل اليه بسوء و احفظ فيه رسولک و آل رسولک و اظهر به العدل و ايده بالنصر و انصر ناصريه و اخذل خاذليه و اقصم قاصميه و اقصم به جبابرة الکفر و اقتل به الکفار و المنافقين و جميع الملحدين حيث کانوا من مشارق الارض و مغاربها و برها و بحرها و املاء به الارض عدلا و اظهر به دين نبيک صلي الله عليه و آله واجعلني اللهم من انصاره و اعوانه و اتباعه و شيعته و ارني في آل محمد عليهم السلام ما يأملون و في عدوهم ما يحذرون
[ صفحه 138]
اله الحق آمين ياذالجلال و الاکرام يا ارحم الراحمين.
و از جمله، سلامي است که از ناحيه ي مقدسه بيرون آمده به سوي عبدالله بن جعفر حميري که توقيع مبارک صادر شده و معروف است به زيارت ندبه غير دعاي ندبه مشهوره و مجلسي (قدس سره) در «کتاب دعاي بحار الانوار» اين زيارت را از خط شيخ محمد علي جباعي، جد شيخنا البهائي (قدس سرهما) به اسناد مضبوطه اش ذکر نموده از محمد بن عبدالله بن جعفر حميري که توقيع مبارک به سوي او بيرون آمد که:
چون اراده کردند توجه به ما به سوي خداي تعالي و به سوي ما را، پس بگوئيد چنانکه خدا فرموده:
سلام علي آل يس ذلک هو الفضل المبين و الله ذو الفضل العظيم لمن يهديه صراطة المستقيم (التوجه) قد آتاکم الله يا آل يس خلافته...
و در «مزار بحار الانوار» از سيد بن طاووس نقل نموده همين زيارت را که اين زيارت، معروف به زيارت ندبه است که از ناحيه ي مقدسه به سوي محمد بن عبدالله حميري بيرون آمد و امر شده است که در سرداب مقدس خوانده شود. و همين زيارت را بعينها ذکر مي نمايد بعد از آن از قول مولف «مزار کبير» - که به زعم مرحوم مجلسي (قدس سره) محمد المشهدي (رحمة الله عليه) است همين زيارت را ذکر مي نمايد، ولي به زيادتي دوازده رکعت نماز در اول آن و نسبت آن را به محمد بن عثمان که از نواب حضرت است (ارواحنا فداه) مي دهد و تفصيل آن چنين است که احمد بن ابراهيم گفت:
شکايت کردم به محمد بن عثمان که از نواب حضرت صاحب الامر است (عليه الصلوة و السلام) که بسيار مشتاقم به ديدن مولاي خود. گفت: به اين اشتياق خواهش ديدن آن حضرت را هم داري؟ گفتم: بله.
گفت: خدا تو را ثواب دهد بر اشتياق تو و روي مبارک آن حضرت
[ صفحه 139]
را به تو بنمايد به آساني و عافيت، پس گفت: آرزوي ديدن آن حضرت را در ايام غيبت مکن و بايد که مشتاق خدمت آن حضرت باشي و سئوال نکني اجتماع به آن حضرت را که اين از امور حتمي خدا است و تسليم و انقياد امر خدا لازم است ولکن متوجه شو به سوي آن حضرت بعد از دوازده رکعت نماز، که در هر رکعت حمد و سوره بخواني و بعد از هر دو رکعت، سلام بگوئي و صلوات بر محمد و آل او (صلي الله عليه و آله) بفرستي، پس بگو:
سلام علي آل يس ذلک هو الفضل المبين والله ذو الفضل العظيم لمن يهديه صراطه المستقيم، قد آتاکم الله يا آل يس خلافته...
و از اين روايت فهميده مي شود که دوازده رکعت نماز قبل از اين زيارت بايد خواند، ولي حقير مولف زيارتي را که در «کتاب دعاء بحار الانوار» ذکر نموده و ذکر دوازده رکعت نمازي در آن روايت نيست، در اين مورد مرقوم مي دارد:
سلام علي آل يس ذلک هو الفضل المبين و الله ذو الفضل العظيم لمن يهديه صراطه المستقيم (التوجه) قد آتاکم الله يا آل يس خلافته و علم مجاري امره فيما قضاه و دبره و رتبه و اراده في ملکوته فکشف لکم الغطاء و انتم خزنته و شهدائه و علمائه و امنائه و ساسة العباد و ارکان البلاد و قضاة الاحکام و ابواب الايمان و سلالة النبيين و صفوة المرسلين و عترة خيرة رب العالمين و من تقديره منائح العطاء بکم انفاذه محتوما مقرونا فما شيي ء منا الا و انتم له السبب و اليه السبيل خياره لوليکم نعمة و انتقامه من عدوکم سخطة فلا نجاة و لا مفزع الا انتم و لا مذهب عنکم يا اعين الله الناظرة و حملة معرفته و مساکن توحيده في ارضه و سمائه و انت يا مولاي و يا حجة الله و
[ صفحه 140]
بقيته کمال نعمته و وارث انبيائه و خلفائه ما بلغناه من دهرنا و صاحب الرجعة لوعد ربنا التي فيها دولة الحق و فرجنا و نصر الله لناو عزنا، السلام عليک ايها العلم المنصوب و العلم المصبوب و الغوث و الرحمة الواسعة وعدا غير مکذوب، السلام عليک يا صاحب المري ء و المسمع الذي بعين الله مواثيقه و بيد الله عهوده و بقدرة الله سلطانه انت الحکيم الذي لاتعجله الغضبة و الکريم الذي لاتبخله الحفيظة و العالم الذي لاتجهله الحمية مجاهدتک في الله ذات مشية الله و مقارعتک في الله ذات انتقام الله و صبرک في الله ذواناة الله و شکرک لله ذو مزيد الله و رحمته السلام عليک يا محفوظا بالله، الله نور (نور) امامه و ورائة و يمينه و شماله و فوقه و تحته، السلام عليک يا مخزونا في قدرة الله نور سمعه و بصره، السلام عليک يا وعد الله الذي ضمنه و يا ميثاق الله الذي اخذه و وکده، السلام عليک يا داعي الله و ديان دينه، السلام عليک يا خليفة الله و ناصر حقه، السلام عليک يا حجة الله و دليل ارادته،السلام عليک يا تالي کتاب الله و ترجمانه، السلام عليک في آناء الليل و النهار، السلام عليک يا بقية الله في ارضه، السلام عليک حين تقوم، السلام عليک حين تقعد، السلام عليک حين تقرء و تبين، السلام عليک حين تصلي و تقنت، السلام عليک حين ترکع و تسجد، السلام عليک حين تعوذ و تسبح، السلام عليک حين تهلل و تکبر، السلام عليک حين تحمد وتستغفر، السلام عليک حين تمجد و تمدح، السلام عليک حين تمسي و تصبح، السلام عليک في الليل اذا يغشي و النهار اذا تجلي، السلام عليک في الاخرة و الاولي، السلام عليکم يا حجج الله و دعاتنا و هداتنا و رعاتنا و قادتنا و ائمتنا و سادتنا و
[ صفحه 141]
موالينا، السلام عليکم انتم نورنا و انتم جاهنا و اوقات صلواتنا و عصمتنا بکم لدعائنا و صلاتنا و صيامنا و استغفارنا وسائر اعمالنا،السلام عليک ايها الامام المأمون، السلام عليک ايها الامام المأمول، السلام عليک بجوامع السلام اشهد يا مولاي اني اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريک له و ان محمدا عبده و رسوله لاحبيب الا هو و اهله وان اميرالمؤمنين حجته و ان الحسن حجته و ان الحسين حجته و ان علي بن الحسين حجته و ان محمد بن علي حجته و ان جعفر بن محمد حجته و ان موسي بن جعفر حجته و ان علي بن موسي حجته و ان محمد بن علي حجته و ان علي بن محمد حجته و ان الحسن بن علي حجته و انت حجته و ان الانبياء دعاة و هداة رشدکم، انتم الاول و الآخر و خاتمته و ان رجعتکم حق لا شک فيها، و لا ينفع نفسا ايمانها لم تکن آمنت من قبل او کسبت في ايمانها خيرا و ان الموت حق و ان منکرا و نکيرا حق و ان النشر حق و البعث حق و ان الجنة و النار حق و الجزاء بهما للوعد و الوعيد حق و انکم للشفاعة حق لا تردون و لا تسبقون بمشية الله و بامره تعملون و لله الرحمة و الکلمة العليا و بيده الحسني و حجة الله النعمي خلق الجن و الانس لعبادته و اراد من عباده عبادته فشقي و سعيد قد شقي من خالفکم و سعد من اطاعکم و انت يا مولاي فاشهد بما اشهدتک عليه تخزنه و تحفظه لي عندک اموت عليه وانشر عليه واقف به وليا لک بريئا من عدوک ما قتا لمن ابغضکم وادا لمن احببتم فالحق ما رضيتموه و الباطل ما سخطتموه و المعروف ما امرتم به و المنکر ما نهيتم عنه و القضاء المثبت ما استأثرت به مشيتکم و الممحو ما لا استاثرت
[ صفحه 142]
به سنتکم، فلا اله الا الله وحده لا شريک له و محمد عبده و رسوله، علي اميرالمؤمنين حجته، الحسن حجته، الحسين حجته، علي حجته، محمد حجته، جعفر حجته، موسي حجته، علي حجته، محمد حجته، علي حجته، الحسن حجته،انت حجته و انتم حججه و براهينه انا يا مولاي مستبشر بالبيعة التي اخذ الله علي شرطه قتالا في سبيله اشتري به انفس المؤمنين فنفسي مؤمنه بالله وحده لا شريک له و برسوله و باميرالمؤمنين و بکم يا مولاي اولکم و آخرلکم و نصرتي لکم معدة و مودتي خالصة لکم و برائتي من اعدائکم اهل الحردة و الجدال ثابته لثارکم انا ولي وحيد و الله اله الحق جعلني بذلک آمين آمين من لي الا انت فيما دنت و اعتصمت بک فيه تحرسني فيما تقربت به اليک يا وقاية الله و ستره و برکته اغنني ادنني اعني ادرکني صلني بک و لا تقطعني اللهم بهم اليک توسلي و تقربي اللهم صل علي محمد و آل محمد وصلني بهم و لا تقطعني بحجتک اعصمني و سلامک علي آل يس مولاي انت الجاه عندالله ربک و ربي انه حميد مجيد اللهم اني اسئلک باسمک الذي خلقته من ذلک و استقر فيک، فلا يخرج منک الي شيي ء ابدا ياکينون يا مکون ايا متعال ايا مقدس (متقدس، خ.ل) ايا مترحم ايا مترئف ايا متحنن اسئلک کما خلقته غضا ان تصلي علي محمد نبي رحمتک و کلمة نورک و والد هداة رحمتک و املاء قلبي نور اليقين و صدري نور الايمان و فکري نور الثبات و عزمي نور التوفيق و ذکائي نور العلم و قوتي نور الثبات و عزمي نور التوفيق و ذکائي نور العلم و قوتي نور العمل و لساني نور الصدق و ديني نور البصائر من عندک و بصري نور الضياء و سمعي نور وعي الحکمة و مودتي نور المولاة لمحمد و آله عليهم السلام و نفس نور قوة البرائة من اعداء محمد و اعداء آل محمد
[ صفحه 143]
حتي القاک و قد وفيت بعهدک و ميثاقک فلتسعني رحمتک يا ولي يا حميد بمرئي آل محمد و مسمعک يا حجة الله دعائي فوفني منجزات اجابتي اعتصم بک معک معک معک سمعي و رضاي يا کريم...
از جمله سلامي است که سيد بن طاوس در «کشف المحجه» مجملا به پسر خود محمد وصيت مي نمايد که: پيش انداز حوائج آن حضرت را (ارواحنا فداه) بر حوائج خود در وقت نماز حاجات - چنانچه ذکر کرديم در کتاب «مهمات و تتمات» - و صدقه اي از او پيش از صدقه اي از خودت و عزيزانت، و دعاي براي او پيش از دعاي به جهت خودت و پيش انداز او را در هر چيزي که وفاي با او باشد، و باعث اقبال او باشد و باعث احسان او باشد. پس عرض کن حاجات خود را بر او هر روز دوشنبه و پنج شنبه از هر هفته، به وصف آنچه ادب و خضوع را دارا باشد،و بگو در حال خطاب با او بعد از سلام بر او به آنچه ذکر کرديم در اواخر اجزاء کتاب «مهمات و تتمات» از زيارتي که اول او اين است:
سلام الله الکامل...
مولف گويد: مجلسي (قدس سره) در مجلد نوزدهم «بحار الانوار» و بيست و دوم که مزار است از کتاب «قبس المصابيح» صهرشتي که از جمله شاگردان شيخ طوسي (رضوان الله عليه) است از براي اين زيارت شرحي نقل کرده که ترجمه ي آن اين است:
مؤلف مزبور که ابو عبدالله سلمان بن حسن صهرشتي باشد، گفته: شنيدم از شيخ ابي عبدالله حسين بن حسن بن بابويه (رضي الله عنه) در سال چهارصد و چهل در شهر ري روايت کرد از عم خود ابي جعفر محمد بن علي بن بابويه (رحمه الله) که بعضي از مشايخ قميين من ذکر نمود که: «مرا امري حادث شد که دلم از
[ صفحه 144]
آن تنگ گرديد و نمي توانستم اظهار آن را به اهل و اخوان خود نمايم و از اين جهت غمگين بودم، تا آنکه وقتي به خواب ديدم مردي را با روي نيکو و لباس مرغوب و بوي خوب و خوش، و چنان گمان کردم که آن مرد بعض از مشايخ قميين باد که نزد آنها درس مي خواندم، پس با خود گفتم: تا چه وقت اين درد و محنت را محتمل شوم و درد خود را به کسي اظهار نکنم؟ اين مرد اينک از جمله مشايخ و علماي ما است. بايد درد دل خود را به او بگويم، شايد نزد او علاج و تدبيري باشد. ناگاه ديدم که او بر من پيشي گرفت و قبل از سوال من فرمود که: رجوع کن در اين خصوص به سوي خدا و طلب ياري کن از صاحب الزمان (عليه السلام) و او را مفزع خود قرار داده، زيرا که او معين خوبي است و اوست عصمت اولياي مومنين. بعد از آن دست راست مرا گرفت و گفت:«زيارت کن و سلام کن بر او و سوال کن او را که شفاعت کند از براي تو به سوي خدا در حاجت تو.» پس به او گفتم که: «مرا تعليم کن که چگونه بگويم،زيرا که از اين اندوهي که دارم هر زيارت و دعائي که مي دانستم از خاطرم برده.» چون آن مرد اين بشنيد، آه از دل خود برکشيد و گفت: «لا حول و لا قوة الا بالله»، پس دست خود به سينه ي من کشيد و گفت: «باکي بر تو نيست برخيز و تطهير کن و دو رکعت نماز کن. بعد از آن بايست رو به قبله در زير آسمان و بگو:
سلام الله الکامل التام الشامل العام و صلواته الدائمة و برکاته القائمة علي حجة الله و وليه في ارضه بلاده و خليفته علي خلقه و عباده سلالة النبوة و بقية العترة و الصفوة صاحب الزمان و مظهر الايمان و معلن احکام القرآن مطهر الارض و ناشر العدل في الطول و العرض و الحجة القائم المهدي و الامام المنتظر المرضي الطاهر
[ صفحه 145]
ابن الائمة الطاهرين الوصي ابن الاوصياء المرضيين الهادي المعصوم ابن الهداة المعصومين، السلام عليک يا امام المسلمين و المؤمنين، السلام عليک يا وارث علم النبيين و مستودع حکمة الوصيين، السلام عليک يا عصمة الدين، السلام عليک يا معز المؤمنين المستضعفين، السلام عليک يا مذل الکافرين المتکبرين الظالمين، السلام عليک يا مولاي يا صاحب الزمان يابن اميرالمؤمنين و ابن فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين، السلام عليک يابن الائمة الحجج علي الخلق اجمعين، السلام عليک يا مولاي سلام مخلص لک في الولاء، اشهد انک الامام المهدي قولا و فعلا و انک الذي تملاء الارض قسطا و عدلا عجل الله فرجک و سهل مخرجک و قرب زمانک و کثرا نصارک و اعوانک و انجز لک موعدک و هو اصدق القائلين و نريد ان نمن علي الذين استضعفوا في الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثين» يا مولاي حاجتي کذا و کذا... (به جاي لفظ کذا حاجت خود را ذکر کند) فاشفع لي في نجاحها.
و بخواه هر حاجت که داري.»
راوي گويد:
«پس از خواب بيدار شدم در حالتي که يقين داشتم به روح و فرج، چون ملاحظه ي وقت کردم، ديدم که از شب زماني وسيع باقي است. پس مبادرت کرده اين زيارت را نوشتم که از خاطرم نرود. بعد از آن تطهير کرده به زير آسمان رفته دو رکعت نماز بجا آوردم و در رکعت اول بعد از حمد، سوره ي «انا فتحنا لک فتحخا مبينا» و در رکعت دوم بعد از حمد،سوره ي «اذا جاء نصر الله و الفتح» را چنانکه تعيين کرده بود آن مرد، خواندم. پس سلام گفته برخواستم و رو به قبله ايستادم و اين زيارت را خواندم و حاجت خود را ذکر
[ صفحه 146]
کردم، و استغاثه به مولاي خود، حضرت صاحب العصر و الزمان (صلوات الله و سلامه عليه) کردم. بعد از آن به سجده ي شکر رفتم و طول دادم در دعا، آن قدر که ترسيدم وقت نماز شب فوت شود. بعد از آن برخواستم و نماز شب بجا آوردم تا آنکه فجر طالع، نافله و فريضه ي صبح را بجا آوردم و مشغول تعقيب نماز صبح شدم و دعا کردم. به خدا قسم که هنوز آفتاب طلوع نکرده بود که از آن شدت و حادثه اي که داشتم فرج در رسيد و ديگر در بقيه ي عمر آن حادثه عود نکرد و احدي را تا امروز بر آن حادثه اطلاع حاصل نشد، و المنة لله و الحمد کثيرا.
مولف گويد: استاد اعظم (ادام الله ظله العالي) در «نجم ثاقب» اين زيارت را به شرح مذکور روايت نموده پس از آن فرموده: سيد بن طاوس همين زيارت را در «مصباح الزائر» با اختلاف جزئي و بدون تعيين سوره و شيخ کفعمي در «بلد الامين» با سوره نقل کرده و پيش از نماز و زيارت، غسلي نيز ذکر کرده...
و عالم تحرير، مرحوم شيخ محمود عراقي (اعلي الله مقامه) که از معاصرين بود در «دار السلام» خود بعد از ذکر اين زيارت، مرقوم نموده که:
اين عمل هم مانند عمل سابق که در معجزه ي چهل و چهارم مذکور شد، از مجربات حقير است و از اين هم آثار غريبه مشاهده کرده ام و اول دريافت اين عمل در سفر دوم حقير که مقارن سال هزار و دويست و هفتاد و پنج بود، ظاهرا از نجف اشرف به همين بلد که دار الخلافه ي طهران مي باشد،از يکي از علماء (طاب ثراه) گرديد که از مجربات خود در مهمات کليه مي دانست و مضايقه مي نمود از تعليم آن به غير اهل، باعث بر تعليم حقير هم اخذ آن عمل سابق شد، در عوض چون مطلع شد بر آن و خواهش نمود، حقير هم بر اين مطلع شده در عوض خواستم و داد،
[ صفحه 147]
ولکن مستند به اين ماخذ نکرد، بلکه اجمالا مستند به روياي بعض صلحاء نمود و ذکر نمود که از بعض اخبار به ما رسيده و مجرب گرديد. حقير چون اصل مأخذ آن را نمي دانستم اعتماد بر عمل غاول در قضاء حاجات بيشتر بود، تا آنکه در نجف اشرف به اين مأخذ مطلع شدم و ظاهر اين مأخذ چنانکه گذشت، تعيين سوره ي «فتح» و سوره ي «نصر» است و آن عالم هم تعيين اين دو سوره کرد. و فاضل معاصر مذکور هم در کتاب، بلکه دور نيست که خصوص وقت، نيمه ي آخر شب هم معين باشد. زيرا که در آن وقت راوي مامور به عمل شد و اطلاقي در کلام که مستند غير آن وقت شود نيست و قدر متيقن همان وقت است و آن علام هم آخر شب را تعيين نمود، بلکه معاصر مذکور از کتاب «بلد الامين» کفعمي نقل کرده که به علاوه ي تعيين هر دو سوره، غسل را هم قبل از نماز و زيارت اضافه کرده،اگر چه از کتاب «مصباح الزائر» عدم تعيين سوره را هم نقل نموده و مستند اضافه و ذکر غسل درکلام کفعمي شايد لفظ تطهير واقع در کلام راوي باشد. يا آنکه مستند ديگر داشته باشد غير مستند مذکور، چنان که مستند اطلاق سوره در کلام ابن طاوس شايد اطلاق فقره ي اول کلام راوي باشد. اگرچه در فقره ي دوم مقيد کرده است و مقتضاي تقييد ثاني، تقييد اول است. پس اظهر تعيين سوره باشد، چنان که تعيين وقت اگر اقوي نباشد احوط باشد. لکن اظهر عدم اعتبار غسل است اگرچه احوط باشد و در هر حال مراد از غسل، غسل زيارت باشد و عموم اخبار غسل زيارت به علاوه فتواي مثل کفعمي در شرعيت آن کافي باشد. پس مراعات تعيين سوره و وقت و غسل را ترک ننمايند، و الله العالم.
از جمله سلامي است که در زيارت روز جمعه گذشت - در تکليف شانزدهم مراجعه شود - که اول آن اين است:
[ صفحه 148]
السلام عليک يا حجة الله في ارضه...
هر اوقات که تو را حالي و در طبيعت اقبالي است، خوانده شود و حاجت بخواهد،، انشاء الله برآورده است. و مزيد بياني در اين خصوص در طي تکليف سي و دوم خواهد آمد، انشاء الله.
[ صفحه 149]