«ولو ان اشياعنا - وفقهم الله لطاعته - علي اجتماع من القلوب في الوفاء بالعهد عليهم».

نخستين مطلب، در اين قسمت از کلام والاي حضرت حجت، عليه السلام مسئله ي وفاء به عهدي است که شيعه بر دوش دارد و اين همان «عهد ولايت» و پيمان اطاعت و حمايت نسبت به اهل بيت عصمت و طهارت - عليهم السلام - است.زيرا هم در اين جهان و هم در عالم قبل از اين دنيا، يعني در جهان ارواح و عالم اظله و اشباح، خداوند تبارک و تعالي، بر اطاعت و ربوبيت خويش و بر اطاعت و رسالت رسول گرامي اش حضرت محمد بن عبدالله صلي الله عليه و آله و سلم و بر اطاعت و ولايت اهل بيت معصومين - سلام الله عليهم اجمعين - از مردم پيمان گرفته است.

اما در اين جهان، خداوند پيمان محبت و اطاعت ائمه ي اطهار را بر دوش مردم نهاده و در قرآن شريف فرموده:

يا ايها الذين آمنوا اطيعوا لله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منکم (سوره نساء آيه 59).

يعني اي کساني که ايمان آورده ايد اطاعت کنيد خدا را و



[ صفحه 17]



اطاعت نمائيد پيغمبر و صاحبان فرمان از خودتان را.

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله و سلم - نيز با مردم عهد کرده که او و ائمه ي معصومين بعد از او را اطاعت کنند و هرگز از قرآن و عترت آن حضرت جدا نشوند.

اما در عالم ميثاق و جهان قبل از اين دنيا، بر اساس آيات و اخبار فراوان، خداوند تبارک و تعالي، دوستي و اطاعت حضرات معصومين عليهم السلام را با مردم عهد کرده است، اينک دو آيه و برخي از روايات وارده در اين زمينه را خاطرنشان مي سازيم:

1- سوره «اعراف»، آيه ي صد و هفتاد و دوم

«و اذ اخذ ربک من بني آدم من ظهورهم ذريتهم واشهدهم علي انفسهم الست بربکم قالوا بلي شهدنا ان تقولوا يوم القيمة انا کنا عن هذا غافلين، او تقولوا انما اشرک آباؤنا من قبل وکنا ذرية من بعدهم افتهلکنا بما فعل المبطلون».

ترجمه:

و زماني که پروردگارت گرفت از فرزندان آدم، از پشت هايشان نسلشان را و گواه گرفت آنها را بر خود ايشان، که آيا پروردگار شما نيستم؟ گفتند، آري، گواه باشيم، مبادا روز قيامت بگوئيد ما از آن بي خبر بوديم يا بگوئيد پدران ما از پيش، شرک آوردند و ما فرزندان بعد از آنان بوديم، آيا هلاک مي سازي ما را



[ صفحه 18]



به سبب آنچه تبهکاران انجام دادند.

در جلد دوم تفسير عياشي صفحه ي 41، حديث مفصلي از حضرت علي عليه السلام، ذيل اين آيه ي مبارکه نقل شده که قسمتي از آن چنين است:

«فقال لهم اني انا الله لا اله الا انا و انا الرحمن الرحيم فاقروا له بالطاعة والربوبية، و ميز الرسل و الانبياء و الاوصياء و امرا الخلق بطاعتهم فاقروا بذلک في الميثاق».

ترجمه:

آنگاه خداوند به ايشان فرمود: به تحقيق من خداوندي هستم که معبود بحقي جز من نيست و من بخشنده ي مهربانم، پس آنها به اطاعت و ربوبيت او اقرار کردند، سپس، رسولان و انبياء و اوصياء را ممتاز گردانيد و مخلوقات را به اطاعت از آنان فرمان داد،پس همه،به آن اقرار نمودند در عالم ميثاق.

2- سوره «احزاب» آيه ي هفتم

«و اذ اخذنا من النبيين ميثاقهم و منک و من نوح و ابراهيم و موسي و عيسي ابن مريم و اخذنا منهم ميثاقا غليظا».

ترجمه:

و هنگامي که گرفتيم از پيامبران، پيمانشان را و از تو و از نوح



[ صفحه 19]



و ابراهيم و موسي و عيسي پسر مريم و از ايشان، پيماني سخت گرفتيم.

در جلد سوم «تفسير برهان»، صفحه ي 294، از حضرت صادق عليه السلام، نقل شده که ضمن حديث مفصلي در ذيل اين آيه ي شريفه، فرمودند:

«کان الميثاق مأخوذا عليهم لله بالربوبية و لرسوله النبوة و لاميرالمومنين و الائمة عليهم السلام بالامامة، فقال: الست بربکم و محمد صلي الله عليه و آله و سلم نبيکم و علي عليه السلام امامکم و ائمة الهادين عليهم السلام ائمتکم؟ قالوا: بلي».

ترجمه:

از آنها ميثاق و پيمان گرفته شد براي خداوند متعال، به ربوبيت و براي رسول خدا، صلي الله عليه و آله، به نبوت و براي امير مومنان عليه السلام و امامان معصوم عليهم السلام به امامت، آنگاه (خداوند تبارک و تعالي) فرمود: آيا من پروردگار شما نيستم؟ (و آيا) محمد صلي الله عليه و آله و سلم، پيامبرتان و علي عليه السلام، امامتان و ائمه ي هدايتگر عليهم السلام، پيشوايانتان نمي باشند؟ گفتند: آري.

در جلد پنجم کتاب «مرآت العقول» صفحه ي 166، حديث نهم، از امام محمد باقر سلام الله عليه، روايت شده که فرمودند:

«ان الله اخذ ميثاق شيعتنا بالولاية لناوهم ذر، يوم



[ صفحه 20]



اخذ الميثاق علي الذر بالاقرار له بالربوبية و لمحمد صلي الله عليه و آله و سلم بالنبوة».

ترجمه:

بتحقيق که خداوند، از شيعيان ما، آنگاه که در عالم ذر بودند به ولايت ما پيمان گرفت، روزي که از همه در عالم ذر، پيمان گرفت که اقرار کنند به ربوبيت او و به نبوت محمد، صلي الله عليه و آله و سلم.

از مجموع آيات و اخباري که به حد تواتر درباره ي «عهد»، «ميثاق»، «عالم ذر» و «عالم اظله و اشباح» وارد شده و ما نمونه اي از آنها را خاطرنشان ساختيم استفاده مي شود که ذات اقدس رب العزة، جل جلاله، از تمام مخلوقات، حتي پيامبران، بر ولايت و اطاعت رسول گرامي اسلام و اهل بيت آن حضرت عليهم السلام پيمان گرفته است. در اين جهان نيز پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم، بارها ائمه ي اطهار، سلام الله عليهم اجمعين،را به مردم معرفي کرده، درباره ي عظمت و ولايت اين بزرگواران سخن گفته، دوازده امام معصوم از علي عليه السلام تا حضرت مهدي ارواحناه فداه را يکي پس از ديگري، به جانشيني و مقام خلافت بعد از خود، منصوب ساخته، بر عصمت و ولايتشان تأکيد فرموده و با مردم عهد نموده که بر محبت و اطاعت اين دودمان پاک، استوار باشند و آنان را ولي و اولي بنفس خويش بدانند.



[ صفحه 21]



اما تنها شيعه است که اين پيمان الهي و عهد نبوي را بر ولايت علوي، پذيرفته و بر دوش نهاده است.

و لذا شيعيان بايد بر اين عهد، وفادار باشند و در راستاي استواري بر اين پيمان، امروز که خليفه ي رسول الله و امام معصوم عصر، حضرت «حجة بن الحسن»، سلام الله عليه مي باشد بر اطاعت و محبت آن پيشواي والا مقام، همداستان گردند.



[ صفحه 22]