و سيعلم الذين ظلموا اي منقلب ينقلبون.

و بزودي آنها که ستم کردند مي دانند که بازگشت شان به کجاست.

آيه فوق و آيات قبلي آن که آخرين آيات سوره شعراست. بار ديگر به بحث آيات قبل پيرامون تهمت دشمنان به پيامبر درباره ي اينکه قرآن القائات شياطين است باز مي گردد و با بياني رسا و کوبنده مجددا به آنها پاسخ مي دهد.



[ صفحه 135]



و از آنجا که بسياري از آيات اين سوره دلداري به پيامبر و مومنان اندکي است که در آن زمان در برابر انبوه دشمنان بودند.

و نيز از آنجا که بسياري از آيات اين سوره در مقام دفاع از پيامبر در برابر تهمتهاي ناروا نازل شده، سوره را با يک جمله ي پر معني و تهديد آميز نسبت به دشمنان لجوج به پايان برده و مي گويد:

به زودي آنها که ستم کردند مي دانند که بازگشتان به کجاست و سرنوشت آنان چگونه است.

گرچه بعضي از مفسران خواسته اند. اين بازگشت و سرنوشت را منحصرا همان آتش دوزخ معرفي کنند. ولي هيچ گونه دليلي براي محدود ساختن آن نداريم.

بلکه ممکن است شکستهاي پي در پي که در جنگهاي بدر و مانند آن دامان آنها را گرفت و ضعف و ذلتي که سرانجام در اين دنيا نصيب آنان شد، علاوه بر شکست آخرت در مفهوم اين تهديد جمع باشد.

عن علي بن موسي الرضا عليه السلام عن ابيه عليه السلام. عن آبائه عليهم السلام قال. قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم.

من احب ان يتمسک بديني و يرکب سفينة النجاة بعدي فليقتدي بعلي بن ابي طالب عليه السلام وليعاد عدوه وليوال وليه فانه خليفتي و وصيي و خليفتي علي امتي في حياتي و بعد وفاتي و هو امير کل مسلم وامير کل مومن بعدي. قوله قولي و امره اميري و نهيه نهيي و تابعه تابعي و ناصره ناصري و خاذله خاذلي.

ثم قال عليه السلام من فارق عليا بعدي لم يرني و لم اره يوم القيامة



[ صفحه 136]



و من خالف عليا حرم الله عليه الجنة. و جعل مأواه النار. و بئس المصير.

و من خذل عليا خذله الله يوم يعرض عليه و من نصر عليا نصره الله يوم يلقاه و لقنه حجته عند المسألة ثم قال صلي الله عليه و آله و سلم و الحسن و الحسين اماما امتي بعد ابيهما. و سيدا شباب اهل الجنة و امهما سيدة نساء العالمين، و ابو هما سيد الوصيين.

و من ولد الحسين تسعة ائمة تاسعهم القائم عليه السلام من ولدي طاعتهم طاعتي و معصيتهم معصيتي.

الي الله اشکوا المنکرين لفضلهم و المضيعين لحقهم. بعدي و کفي بالله وليا. و کفي بالله نصيرا و ناصرا. لعترتي و ائمة امتي و منتقما من الجاحدين لحقهم.

(و سيعلم الذين ظلموا اي منقلب ينقلبون).

امام علي بن موسي الرضا عليه السلام از پدرش و او از پدرانش عليهم السلام روايت کرده است که آن حضرت مي فرمايد:

رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:

هر کس دوست مي دارد به دين من دست يازيده و پس از من بر کشتي نجات قرار گيرد.بايد به علي بن ابيطالب عليه السلام اقتدا نمايد.

و با دشمنش دشمني کند و با دوست او دوستي نمايد. زيرا که او خليفه ي من و وصي من و جانشين من بر امتم در حال حيات و پس از وفات من مي باشد.

و او امام و امير هر مسلمان و امير هر مومن بعد از من مي باشد گفته اش گفته من و امرش امر من و نهي او نهي من است.

و پيرو او پيرو من و ياري کننده اش ياور من و خوار کننده اش



[ صفحه 137]



خوار کننده ي من است.

آنگاه رسول خدا فرمود:

هر کس بعد از من از علي جدا شود روز قيامت مرا نخواهد ديد من نيز او را نخواهم ديد. و هر که با علي مخالفت نمايد خداوند بهشت را بر وي حرام نمايد. و سرانجامش را آتش جهنم مقرر دارد که بد جايگاهي است.

و هر آنکه علي را خوار نمايد. خداوند او را خوار سازد. روزي که او بر خداوند عرضه شود. و هر کس علي را نصرت دهد خداوند او را نصرت فرمايد، روزي که او را ملاقات کند و به هنگام سوال و جواب دليلش را به وي تلقين نمايد.

آنگاه رسول صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:

و حسن و حسين دو امام امت من بعد از پدرشانند. و دو سيد جوانان اهل بهشت و مادرشان بهترين زنان عالميان مي باشد.

و پدرشان سيد اوصياست و از فرزندان حسين عليه السلام نه امام خواهد بود که نهمين آنها قائم عليه السلام است که از فرزندان من است.

اطاعت از آنان اطاعت از من است و معصيت آنها نافرماني من محسوب مي گردد.

به خداوند شکوه مي نمايم از منکران فضيلت ايشان و ضايع کنندگان حق و حرمت آنان پس از من و خداوند بس است که ولي و ياور عترت من و امامان امتم باشد و از منکران حق ايشان انتقام کشد.

(و آنگاه رسول خدا در پايان سخنانش آيه ي مورد بحث را تلاوت فرمود:) و آنانکه ظلم کردند بزودي خواهند دانست که به چه دگرگوني دچار خواهند شد. [1] .



[ صفحه 138]