بازگشت

سوره بقره، آيه 1-3


الم. ذلک الکتاب لا ريب فيه. هدي للمتقين. الذين يومنون بالغيب. و يقيمون الصلوة و مما رزقنا هم ينفقون.

الم. از اسرار و رموز قرآن است.

اين کتاب که هيچ ترديدي در آن نيست. روشنگر راه پرهيزکاران است. آنانکه به غيب ايمان آوردند و نماز را بر پاي دارند و از آنچه به ايشان روزي داده ايم انفاق مي کنند.

در آيات مورد بحث ويژگيهاي متقين و پرهيزکاران مطرح شده است که عبارتند از:

1- ايمان به غيب 2- اقامه صلوة 3- انفاق

ايمان به غيب نقطه جدايي مومنان از غير مومنان است.

مومنان مرز جهان ماده را شکافته و خود را از چهار ديواري آن



[ صفحه 15]



گذرانده اند. آنان با اين ديد وسيع با جهان فوق العاده بزرگتري ارتباط دارند در حالي که مخالفان آنان اصرار دارند انسان را هم چون حيوانات در چهار ديواري جهان ماده محدود کنند.

واژه ي غيب

کلمه غيب، شامل جهان ماوراء حس است چنانکه شهود نقطه ي مقابل آن است و به معناي عالم محسوسات است.

غيب در اصل به معني چيزيست که پوشيده و پنهان است و چون عالم وراء محسوسات از حس ما پوشيده است به آن غيب گفته مي شود.

در قرآن کريم مي خوانيم:

«عالم الغيب و الشهادة هو الرحمن الرحيم».

خداوندي که به غيب و شهود، پنهان و آشکار داناست و اوست خداوند بخشنده و رحيم. [1] .

و اگر مي بينيم در برخي از روايات ائمه معصومين عليهم السلام غيب در اين آيه را به امام غائب حضرت مهدي موعود عليه السلام تفسير کرده اند (که به عقيده شيعه هم اکنون زنده است و از ديده ها پنهان است).

در حقيقت مي خواهند وسعت معناي ايمان به غيب و شمول آن را حتي نسبت به امام غائب عليه السلام مجسم سازند.

قال الصادق عليه السلام: «المتقون شيعة علي عليه السلام و الغيب فهو الحجة الغايب».



[ صفحه 16]



امام صادق عليه السلام در جواب سائل که از او پيرامون اين آيه توضيح خواست مي فرمايد:

متقيان شيعيان علي عليه السلام هستند و غيب همان حجت پوشيده از نظرهاست. [2] .

قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: طوبي للصابرين في غيبته. طوبي للمتقين علي محبتهم.

اولئک من وصفهم الله في کتابه: فقال:

الذين يومنون بالغيب: ثم قال اولئک حزب الله. الا ان حزب الله هم الغالبون.

جابر بن عبدالله انصاري از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم در حديثي که امامان دوازده گانه را مي شمرد چنين نقل مي کند که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:

خوشا به حال صبرکنندگان در زمان غيبت قائم.

خوشا به حال کساني که بر محبت ائمه دوازده گانه پا بر جا مي مانند همانها هستند که خداوند در کتاب خود قرآن اين چنين وصفشان نموده آنانکه به غيب ايمان آورند آنگاه فرمود:

آنان حزب خدايند. آگاه باشيد که حزب خداوند پيروزند. [3] .


پاورقي

[1] سوره حشر، آيه 22.

[2] کمال الدين و تمام النعمه، جلد 2، ص 340.

[3] کفاية الاثر، ص 60.