و ذلک دين القيمة.

و اين است آيين مستقيم و پايدار.

سوره ي بينه اشاره به رسالت جهاني پيامبر اکرم و آميخته بودن آن با دلائل و نشانه هايي روشن مي کند.

رسالتي که قبلا آن را انتظار مي کشيدند ولي هنگامي که به سراغشان آمد گروهي به خاطر اينکه منافع ماديشان به خطر مي افتاد به آن پشت کردند. در ضمن اين حقيقت را نيز در بردارد که اصول دعوت انبياء مانند ايمان و توحيد و نماز و روزه، اصولي است ثابت و جاوداني که



[ صفحه 48]



در همه اديان آسماني وجود داشته است.

آيه فوق اشاره به همين مطلب است که اين اصول، يعني توحيد خالص، و نماز، که همان توجه به خالق، و زکات که همان توجه به خلق است. از اصول ثابت و پا بر جاي همه اديان است. بلکه مي توان گفت اينها در متن فطرت آدمي قرار دارد.

زيرا از يک سو سرنوشت انسان بر مسئله توحيد است و از سوي ديگر فطرتش او را دعوت به شکر منعم و معرفت و شناخت او مي کند و از سوي ديگر روحيه اجتماعي و مدنيت انسان او را به سوي کمک به محرومان فرا مي خواند.

بنابراين ريشه اين دستورات به صورت کلي در اعماق همه ي فطرتها جاي دارد. لذا در متن تعليمات همه انبياي پيشين و پيامبر اسلام قرار گرفته است.

و بر اين اساس بايد توجه داشت که (دين القيمه) در آيه ي فوق به صورت اضافه است نه وصف و موصوف و مونث بودن قيمه به خاطر آن است که موصوف در اينجا حذف شده و صفت جاي آن نشسته است و موصوف (ملت و يا کتب) و يا شريعت مي باشد. و معنا چنين مي شود که اين ديني است که در کتب قيمه (باارزش) پيشين آمده است و يا ديني است که در آن احکام مستقيم و پر ارزش اسلام منعکس شده است.

عن ابي بصير عن ابي عبدالله عليه السلام في قوله عزوجل: (و ذلک دين القيمة) قال انما هو ذلک دين القائم عليه السلام.

ابو بصير از حضرت صادق عليه السلام روايت کرده که پيرامون قول خداوند



[ صفحه 49]



عزوجل (و اين است دين استوار و آيين محکم و درست) فرمود: همانا اين دين حضرت قائم عليه السلام است. [1] .