«أسئلک... أن تجعلني ممن... لا يغفل عن شکرک.» [1] .

وقتي آب را از ماهي بگيري، تازه مي فهمد که معناي آب چيست؟ وقتي هوا را از آدميان بگيري، تازه مي فهمند که نفس کشيدن چه لذتي دارد! تا ماهي در آب باشد و آدمي در هوا، نه آن مي داند که آب، چه نعمتي است و



[ صفحه 179]



نه اين مي فهمد که هوا چه قدر گران مايه و عزيز است. و ما که چون ماهي در بحر الطاف و درياي نکويي ها و نعمت هاي او شناوريم، چگونه مي دانيم که نعمت او بر ما کدام است؟ عزت اين نعمت چگونه بر ما ظاهر مي شود؟ تا هستيم، قدر نعمت هايش را نخواهيم شناخت واندازه اش را نخواهيم دانست.

با اين همه نعمت، چه بسيار که از شکرش غافل مانده و بي سپاس، نعمتش را کفران کرده ايم و نينديشيديم که اين فصل بي کران شايد آزموني باشد براي جدا کردن آنان که شکر مي کنند و آنان که کفران مي ورزند. [2] چه بي خيالي بزرگي، چه غفلت محضي، که از نعمت هايش يکي پس از ديگري بهره بگيريم و به مهرباني اش نينديشيم و در صدد شکري بر نياييم.

مهربانا! کريما! ما را از آنان که در غفلت و بي خبري مي گذرانند، نه يادت را در دل دارند و نه نامت را بر لب، قرار مده! بار خدايا!

أسئلک... ان تجعلني ممن... لا يغفل عن شکرک؛ از آنان مان قرار ده که از شکرت غافل نشدند».

آنان که زبانشان از تسبيح تو باز نايستاد و کلام شکر تو از صفحه ي دلشان محو نشد، گر چه شکر تو گفتن، چون پيمانه کردن آب دريا، ناممکن است و شاکرترين بندگانت از شکر تو ناتوانند، [3] که با گفتن هر شکري، شکر ديگري واجب مي گردد و نه شکر ديگري، که صدها سپاس ناگفته و شکر ادا نکرده باقي مي ماند.

پروردگارا، تو را شکر مي کنم نه به اين جهت که تو به آن محتاجي - که



[ صفحه 180]



تو از هر چيز بي نيازي [4] و کمال محضي - بلکه شکر مي کنم براي خودم که سراپا نيازم و پيمانه ي حاجتم به درگاهت هرگز پر نمي شود.

اي مهربان بخشنده! باران لطف و احسانت هميشگي است و سرچشمه ي جود و کرمت، هميشه جاري؛ حال آن که اکثر مردم سپاسي بر لب نمي آورند. [5] .

عزيزا! پرده ي غفلت و خودخواهي را از برابر ديدگان ما بردار و زبان شکرگوي مان عطا کن! از آنان مان قرار ده که به لب شکرت را مي گويند و در عمل از نعمتت به راه راست بهره مي گيرند. [6] در دل مهر تو را جاري مي سازند و در سپاس تو از حرامت پرهيز مي کنند [7] و از آنچه نخواسته اي دوري مي گزينند. کلام سپاست را کلام هميشگي مان قرار ده و سرانجام، ما را در ميان بندگان شاکرت پاداشي نيکو عطا فرما! و الحمدلله رب العالمين.