از احاديث اين فصل معلوم مي شود که، حفظ ايمان و ولايت در دوره ي غيبت، و دوست داشتن دوستان حضرت حجت عليه السلام و دشمني با دشمنانش داراي ثوابي ارجمند و آثار معنوي والاست.

شايد علت مترتب بودن چنين ثواب و آثاري، اين باشد که مؤمنان دوره ي غيبت با اينکه از ديدن امام خود و رسيدن به محضرش و شنيدن کلام نافذش محرومند، اما در عين حال او را دوست مي دارند و به او ايمان دارند و دل و دين خود را به او سپرده اند، حال، انسان مؤمني که در دوره ي غيبت چنين روحيه اي داشته باشد اگر يکي از امامان پيشين را درک مي کرد چه وضعي داشت؟ قطعا چنين است که اگر او را درک مي کرد، از او پيروي مي نمود و در کنار او مي جنگيد و پاداش مجاهدان در رکاب امام حاضر را از آن خود مي نمود؛ و چنين است که اميرالمؤمنين عليه السلام - در حديث هفتم - مي فرمايد: «مردمي هستند که هنوز خداوند، پدران و اجدادشان را هم خلق نکرده است اما در اين ميدان با ما هستند... گروهي در آخر الزمان هستند که در آنچه ما انجام مي دهيم با ما شريکند، دلشان تسليم امر ماست، به راستي و جدا که در آنچه ما انجام مي دهيم، آنها با ما شريک هستند.»

همچنين ممکن است علت اين ثوابها و آثار ارزشمند، اين باشد که از آنجا که مؤمنان راستين دوره ي غيبت، به امامشان ايمان آورده، دل و دين و جان به او سپرده و خود را براي جهاد در زمان حضور و قيامش آماده نموده اند، مثل اين باشد که محضر آن بزرگوار را درک کرده و در کنار او جنگيده اند و بنابراين از پاداش کسي که او را درک کرده و در کنارش جنگيده است برخوردارند. اين مطلب در مجموعه ي روايات اين فصل به وضوح به چشم مي خورد. [1] .



[ صفحه 108]