1- حمران بن اعين از امام باقر عليه السلام در مورد آيه ي (عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه احدا) توضيح خواست، امام عليه السلام ادامه ي آيه ر ا که مي فرمايد: (الا من ارتضي من رسول) تلاوت کرده و فرمود: به خدا قسم محمد از کساني بود که پروردگار بر علم و اطلاع او به غيب، رضا داده بود، اما اينکه فرموده است: (عالم الغيب) به اين معني است که خداوند قبل از اينکه چيزي را خلق کند و علم و تدبير آن را به ملائکه بسپارد خود به آنچه از قضا و قدر الهي که از آفريده ها پنهان است عالم است،



[ صفحه 65]



حمران، اين همان که فقط در نزد خداوند است، و مشيت خدا نيز در دائره ي همين علم الهي قرار دارد که هر وقت بخواهد آن را به انجام مي رساند و هر گاه مصلحتي باشد، بدان حاصل مي شود و مشيتش را جاري نمي نمايد. اما علمي که از قلم تقدير الهي بگذرد، ديگر گذشته و اجرا شده است و برگشتي نيست و آن همان علمي است که از ناحيه پروردگار به رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم وسپس به ما مي رسد. [1] .

2- امام باقر عليه السلام در مورد آيه: (هل يستوي الذين يعلمون و الذين لا يعلمون انما يتذکر اولوا الباب) فرمود: «آنها که مي دانند، ما هستيم، و بي نصيبان از دانش، دشمنان ما هستند و انديشمندان متذکر شونده، شيعيان ما هستند.» [2] .

3- امام صادق عليه السلام: راسخون و آرام گرفتگان در ژرفاي دانش الهي ما هستيم و حقيقت باطن آن را مي دانيم. [3] .

4- امام صادق عليه السلام درباره ي آيه (بل هو آيات بينات في صدور الذين اوتوا العلم) فرمود: (الذين اوتوا العلم) (صاحبان دانش و فرهيختگان)، ما امامان هستيم.» [4] .

5- امام صادق عليه السلام: «همان طور که گياه از بهترين بذر و نهال آن - در نهايت بالندگي - مي رويد، علم به کتاب خدا و سنت پيامبر نيز به همان گونه در دل مهدي ما مي رويد، پس هر کدام از شما که عمرش به جايي رسيد که او را ببيند بايد او را مخاطب قرار داده و عرض کند: (السلام عليکم يا اهل بيت الرحمه و النبوه و معدن العلم و موضع الرساله [5] » [6] .

6- امام باقر عليه السلام درباره ي آيه (قل ارءيتم ان اصبح مآؤکم غورا، فمن ياتيکم بماء



[ صفحه 66]



معين) [7] فرمود: اين آيه درباره ي امام قائم عليه السلام نازل شده است يعني اگر امام شما غائب شود که ندانيد در کجاست چه کسي امامي ظاهر براي شما به پهنه ي هستي خواهد آورد تا اخبار زمين و آسمان و حلال و حرام خدا را براي شما بيان نمايد؟... به خدا قسم تاويل و حقيقت اين آيه نيامده است و قطعا خواهد آمد.» [8] .

7- امام صادق عليه السلام مي فرمايد: «وقتي نوبت به حضرت صاحب الامر برسد، خداوند هر بلندي دور از دسترس را براي او پست، و هر پستي را برايش بلند خواهد کرد تا اينکه دنيا براي او مثل کف دستش خواهد شد، کدام يک از شما هست که کف دستش مويي باشد و آن را نبيند؟ [9] .

8- کميل بن زياد از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «اي کميل! هيچ علمي وجود ندارد مگر اينکه کليد آن در دست من است و هيچ رازي در عالم نيست مگر اينکه در اختيار قائم عليه السلام است. اي کميل! (ذريه بعضها من بعض والله سميع عليم) [10] اي کميل، گذشتگان شما بي ترديد به اين عالم باز مي گردند و آيندگان شما بدون شک - در کنار مهدي عليه السلام - بر دشمنان پيروز خواهند شد. [11] .