نمونه اي از اخبار اهل سنت و عدم دقت ناقلين
خبري که امسال منتشر کردند که در نيمه ي ماه رمضان صيحه ي آسماني خواهد بود، با کيفيت مخصوص و آدابي مخصوص براي شنيدن آن ندا که هر کس چنان نکند هلاک خواهد شد، اين خبر در «ملاحم و فتن» سيد بن طاوس است که در او عين سه کتاب را از علماء عامه نقل کرده، پس اصل خبر از اهل سنت است و مخالف با روايات شيعه است، زيرا که او صيحه آسماني را در نيمه ماه رمضان تعيين کرده و روايات شيعه در بيست و سوم ماه رمضان است و آن هم نه به خصوصيتي که کسي از آن صيحه هلاک شود يا اينکه در اطاق ها بروند و درها و پنجره ها و منافذ را ببندند و سر در زير
[ صفحه 27]
لحاف کنند، همه ي اينها موضوع و معجول است. [1] .
در ماه شعبان امسال اين خبر منتشر شد و بسياري به نزد من آمدند و گفتند: چنين حديثي نشر شده، صحت دارد يا نه؟ گفتم مجعول است، صيحه ي آسماني مقدماتي دارد که پيش از آن ظاهر خواهد شد و مخالف با اخبار شيعه است.
چنان عده اي از سادکان را به وحشت و اضطراب انداخته بودند، تا اينکه يک شب در منبر عنوان کردم و تکذيب کردم.
و اما عدم دقت ناقلين از اين جهت است که در اين خبر با اين که موضوع است، چنين است که صيحه ي آسماني در نيمه ماه رمضان در وقتي خواهد بود که ماه رمضان اول او جمعه باشد و نيمه ي او جمعه باشد، نه اينکه هر سال که ماه رمضان اولش جمعه واقع شود صيحه واقع خواهد شد.
اين بيچاره حساب نکرده که چه بسيار سالها اول ماه جمعه بوده و قهرا نيمه هم جمعه بوده، فقط برخورده به اين که امسال ماه رمضان اولش جمعه و نيمه اش جمعه است و گمان کرده ايم امر تازه اي است که امسال اتفاق افتاده و از خبر هم چنين فهميده که هر وقت ماه رمضان جمعه باشد صيحه واقع خواهد شد، اين از مفاسد قلت تامل است.
آري اين خبر از دو جهت در تعيين روز مخالف با اخبار شيعه است:
يکي: از جهت اينکه در اخبار ما بيست و سوم جمعه تعيين شده.
دوم: از جهت اين که نيمه را جمعه فرض کرده و در اخبار ما بيست و سوم تعيين شده و اگر بيست و سوم جمعه باشد اول ماه و نيمه ماه پنجشنبه خواهد بود نه جمعه.
اينکه در تذکر اول گفته شد که در اين کتاب اعمال دقت و تحقيق شده، نه صرف جمع و باب بندي، از جهت رفع اشتباه در اين گونه امور و امثال اينهاست، که به
[ صفحه 28]
مطالعه خواهيد دانست.
7- فوائد مطالعه اين کتاب و امثال آن بسيار است، به خصوص در اين زمان که اسباب حيرت و ضلالت بسيار و وفور فسق و فجور و کثرت داعيه داران و شبهه کنندگان و بالاخره از هر سو و هر طرف اسباب خروج از دين و تزلزل در ايمان و عقيده آماده و مهياست.
ولي خواننده ي اين کتاب چون بصيرت و بينائي پيدا کند قهرا اشتياق او زياده گردد و از معصيت و طغيان خودداري کند و هر صدائي را از هر ناحيه دنباله و پيروي نکند و هر گونه شک و تزلزل را از خود زائل کند و در انتظار، با ايمان راسخ اميدوار باشد و در وقت ظهور علامات با بصيرت باشد و بر وي تلبيس نشود و به تکليف و وظيفه آشنا باشد و او را تحير دست ندهد.
حضرت رضا عليه السلام به بعضي از اين فوائد اشاره فرموده [است]. در غيبت نعماني فرمود: هر گاه بميرد پسر من علي (يعني امام علي النقي عليه السلام) بعد او چراغي ظاهر خواهد شد سپس مخفي خواهد شد (يعني امام عسکري عليه السلام)، پس واي بر شک کننده (يعني بعد از او) تا اين که فرمود: چه حيرتي بزرگتر از اين حيرت است که خلق زيادي و جمع بسياري را از اين امر (يعني ولايت) بيرون کند و نماند بر وي از کساني که در آن بودند، مگر اندکي و اين از جهت شک مردم و ضعف يقين و کمي ثبات ايشان است به علاوه ي سختي و دشواري آنچه مبتلا مي شوند به او مخلصين صابرين و ثابتين و آنان که در علم آل محمد صلي الله عليه و آله رسوخ دادند و آنان که اين احاديث را از ايشان روايت کرده اند و به مرادشان دانا گشته و اشارات ايشان را در معاني و مقاصد خود فهميده اند و آنان که خداوند بر ايشان نعمت کرده به ثبات و ايشان را گرامي داشته به يقين والحمد لله رب العالمين. [2] .
و در فصل نداي آسماني چند حديث ذکر شده دال است بر اينکه: کساني ثابت
[ صفحه 29]
خواهند ماند در برابر نداي شيطان و شک بر ايشان عارض نخواهد شد که اين احاديث را قبل از وقوع حادثه شنديده و دانسته باشند، پس دانستن و اطلاع پيدا کردن بسيار مفيد است. والله الهادي و الموفق لکل خير.
پاورقي
[1] معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام: 1: 440-436 ح 300.
[2] غيبت نعماني: ص 124، بحار: 157:51 ب 9 ح 3، به نقل از امام ابي جعفر محمد بن علي الرضا عليهما السلام.