بازگشت

دو بيتي مهدوي


تنها فرقي که قالب دوبيتي با «رباعي» دارد، وزن عروضي آن است و در مورد ساير معيارها، همانند قالب رباعي است.

در قالب دو بيتي، انواع اوزان عروضي کوتاه و بلند مي تواند حضور داشته باشد؛ هر چند در پيشينه ي قالب دوبيتي در شعر فارسي بيشتر به اوزان کوتاه عروضي عنايت شده است مانند دو بيتي هاي باباطاهر عريان:



اسير پنجه ي درديم بي تو

بهار آمد، ولي زرديم بي تو



اگر چشم انتظار تو نبوديم

درين دنيا چه مي کرديم بي تو؟! [1] .





[ صفحه 326]





تو و بي همزباني تا قيامت

و درد بي نشاني، تا قيامت



دعا کن، زودتر آقا بيايد

که در غربت نماني تا قيامت [2] .



ز ابر آه من، آيينه پر شد

دلم از غربتي ديرينه پر شد



ز بس ماندم درين چشم انتظاري

تمام عمرم از آدينه پر شد! [3] .



مرا از شرمساري ها رها کن

ز دست بيقراري ها رها کن



بيا يک صبح آدينه دلم را

ازين چشم انتظاري ها رها کن [4] .



فضاي سينه ام خاموش و سرده

چو پاييزم، نگاهم سرد و زرده



گل از دست رفته! باز برگرد

که بي تو لحظه ها سرشار درده [5] .



زمان با نام تو پيوند خورده است

زمين بي روي تو سرد است، مرده است



بتاب اي آفتاب از مشرق عشق

خدا ما را به دست تو سپرده است [6] .



بيا اي يار! تا دل ها نگيرد

غبار بيکسي، ما را نگيرد



دعايم بوده بر سجاده ي عشق:

خدا، چشم تو را از ما نگيرد [7] .



ستم، آشوب، نامردي زياد است

غم و اندوه بيدردي، زياد است



دل من خوب مي داند پس از اين

اميد اين که برگردي زياد است [8] .



جهان در حسرت آيينه مانده است

گرفتار غمي ديرينه مانده است





[ صفحه 337]





شب سردي است بي تو بودن ما

بگو تا صبح چند آدينه مانده است؟ [9] .



زمين را از گل و سبزينه پر کن

مرا از شوق يک آيينه پر کن



بيا اين غربت ديرينه را از

مبارکباد يک آدينه پر کن [10] .



ز ابر آه من، آيينه پر شد

دلم از غربتي ديرينه پر شد



ز بس ماندم درين چشم انتظاري

تمام عمرم از آدينه پر شد [11] .



تو پايان غم و دلشوره هايي

فراتر از همه اسطوره هايي



به قرآن نام جاويد تو جاري است

تو مضمون تمام سوره هايي [12] .



نمي گويم کجا در ناکجايي

بگو جانا بگو جانا کجايي؟



شب و روز از دل سرگشته پرسم

تو اي پيداي ناپيدا کجايي؟ [13] .




پاورقي

[1] نعمت الله شمسي پور (فاکر).

[2] سيدحبيب نظاري.

[3] سيدحبيب انتظاري.

[4] سيدحبيب نظاري.

[5] محسن حامدي.

[6] عبدالحسين رحمتي.

[7] عبدالحسين رحمتي.

[8] سيدحبيب نظاري.

[9] سيدحبيب نظاري.

[10] سيدحبيب نظاري.

[11] سيدحبيب نظاري.

[12] عليرضا رحمتي.

[13] حسين اربابي.