معروف ترين وزن عروضي قالب رباعي در شعر فارسي، وزن «لاحول و لاقوة الا بالله» است و اوزان ديگري نيز براي اين قالب شعري وجود دارد که از متفرعات وزن اصلي است.

قالب رباعي، همان گونه که از نامش پيداست داراي حروف قافيه ي همانند هستند.

قالب رباعي مي تواند داراي حرف يا کلمه ي «رديف» هم باشد که در اين صورت به آن رباعي مردف گويند. براي نمونه، چند رباعي مهدوي را براي ثبت در اين اوراق برگزيده ايم:



[ صفحه 333]





برخيز که حجت خدا مي آيد

رحمت ز حريم کبريا مي آيد



از گلشن عسکري گذر کن کامروز

بوي گل نرگس از فضا مي آيد [1] .



ما حلقه اگر به در مقصود زديم

از بندگي حضرت معبود زديم



اين الفت ما به دوست، امروزي نيست

يک عمر دم از مهدي موعود زديم [2] .



چون تشنه به آب ناب، دل مي بندم

بر خنده ي ماهتاب، دل مي بندم



اي روشني تمام! تا ظهر ظهور

چون صبح به آفتاب دل مي بندم [3] .



اي حجت حق! مظهر ذات! ادرکني

اي ذات تو مصدر صفات! ادرکني



اي نقطه ي مرکز! اي ولايت واجب!

اي دايره دار ممکنات! ادرکني [4] .



روزي که جدا کند طلا و مس را

از شوق، غني کند دل مفلس را



اي کاش که زنده بودم و مي ديدم

شمشير عدالت گل نرگس را [5] .



پژمرده ام اي بهار! کي مي آيي؟!

خورشيد در انتظار! کي مي آيي؟!



از ظلم، شب تيره شده روز بشر

اي وارث ذوالفقار! کي مي آيي؟! [6] .



اي آن که تويي چشم و چراغ دل من

يک لحظه بيا به کوچه ي باغ دل من



با عطر نسيم نوبهاران اي گل!

مرهم بگذار روي داغ دل من [7] .



چون باد صبا، غاليه پرداز شود

صورتگري بهار، آغاز شود





[ صفحه 334]





آن روز بهار عاشقان است که چشم

بر طلعت صاحب الزمان باز شود [8] .



اي دلشده اي که يار مهدي باشي

يک عمر در انتظار مهدي باشي



امروز درين جمع مشو غافل از او

شايد که تو در کنار مهدي باشي! [9] .



من چشم به خورشيد و به نورش دارم

در طور دلم دل به ظهورش دارم



صد بار اگر بميرد و خاک شوم

باز آرزوي درک حضورش دارم [10] .



هر چند ره طلب بسي باريک است

و ايام فراقش چو شب تاريک است



خوش باش که از سپده ي شام سياه

پيداست ظهور حضرتش نزديک است [11] .



اين دهر کهن جوانيش آمده است

سرچشمه ي زندگانيش آمده است



نخلي که به کربلا نشانده است حسين

مهدي، پي باغبانيش آمده است [12] .



اي دوست! غمت به عيش جان مي ارزد

هجرت به وصال ديگران مي ارزد



در ذکر تو و به ياد تو بودن ما

يک لحظه عمر جاودان مي ارزد [13] .



امروز که آفتاب توحيد دميد

در خانه ي نرجس، گل اميد دميد



مي خواند حکيمه سوره ي قدر که ديد

در وقت طلوع فجر، خورشيد دميد [14] .



امروز قراربخش دل ها مهدي است

ذکر ملکوتيان همه يا مهدي است



آن روز که از کعبه برآيد چون ماه

آيات محمد و علي يا مهدي است [15] .





[ صفحه 335]





آن روز که روزگار مصلح باشد

اصلاح امور، کار مصلح باشد



بايد که به اصلاح خود اول کوشد

قومي که در انتظار مصلح باشد [16] .



آن روز که مهدي از سفر مي آيد

هر جا که رود، فتح و ظفر مي آيد



تا زنده شود خاطره ي نصرت بدر [17] .

با سيصد و سيزده نفر، مي آيد [18] .



عمر همه ي ستاره ها سرآيد

پايان غروب زخم گستر آيد



از پنجره ي رو به گل سرخ شدن

او سر زده چون سپيده از در آيد [19] .