عقيده به رستاخيز و زنده شدن مردگان، اصل خدشه ناپذيري است که از اصول دين شمرده شده است و تصور نمي کنم هيچ فردي، مسلمان و مؤمن به قرآن و اسلام باشد و آنگاه با وجود صدها آيه ي قرآن و صدها روايت و دلايل مسلم عقلي، باز هم به رستاخيز و مسأله ي معاد ايمان نياورد.

ما اينک در انديشه ي طرح بحث «معاد» نيستيم بلکه تنها به نکات مهم و خدشه ناپذيري از آن براي ورود به بحث «رجعت» اشاره مي کنيم:

1- واقعيت اين است که تمامي مسلمانان از هر مذهب و گروهي که باشند، در اين اصل، اتفاق نظر دارند که خداوند، تمامي بندگان خويش را از آغاز تا فرجام گيتي، همه و همه، حتي جنينهاي سقط شده را، روز رستاخيز زنده مي سازد.

قرآن شريف در اين مورد مي فرمايد:

«و حشرنا هم فلم نغادر منهم أحدا.» [1] .

يعني: و همه را براي حسابرسي گرد مي آوريم و يک تن از ايشان را رها نخواهيم ساخت.

شايد بسياري از دين باوران و پيروان مذاهب نيز در اين اصل با مسلمانان هم عقيده و همگام باشند؛ چرا که زنده شدن مردگان به فرمان خدا و اراده ي او در روز رستاخيز از ديدگاه مسلمانان قطعي و ترديدناپذير است و اگر ديگران آن را بعيد بشمارند هيچ مسلماني آن را نمي تواند دور از انتظار شمرده و بدان ترديد ورزد.

آري! مشرکان و ماديگران، برانگيخته شدن در روز رستاخيز و حساب و کتاب را انکار نموده و مي گويند:



[ صفحه 794]



«أاذا متنا کنا ترابا و عظاما أانا لمبعوثون.» [2] .

يعني: آيا هنگامي که ما مرديم و تبديل به خاک و استخوان شديم ما را زنده خواهند ساخت؟

ما در اينجا، در فکر پاسخ گفتن به اين پندار ماديگرايان نيستيم بلکه تنها اين سؤال را طرح مي کنيم که زنده شدن مردگان در روز رستاخيز، يک اصل قطعي اسلامي است. اينک، آيا خداوند قبل از رستاخيز نيز کسي را زنده ساخته است؟

واقعيت اين است که: هر کس ايمان به معاد دارد و باور مي کند که خداوند در روز رستاخيز تمامي انسانها را زنده مي سازد، بر چنين انسان باايماني، مشکل نيست که ايمان بدين واقعيت نيز بياورد که خداوند بر هر کاري تواناست و مي تواند برخي از بندگانش را بيافريند همانگونه که بر آفرينش دگرباره ي همگي آنان در روز رستاخيز تواناست.

نه خرد و انديشه اين واقعيت را ناممکن مي شمارد و نه کتاب و سنت.