بازگشت

پرتوي از روايات


شايد برخي اين سخن را در مورد امامان راستين عليهم السلام نوعي مبالغه و غلو يا زياده روي پندارند، اما چنين پنداري در مورد سخن ما با نگرش بر دهها روايت صحيح و ترديدناپذيري که در کتابهاي شيعه و اهل سنت موجود است، از ميان مي رود و صحت ديدگاه ما در مورد امام عصر عليه السلام روشنتر جلوه مي کند؛ چرا که روايات، بيانگر اين حقيقت است. براي نمونه:

1- از پيامبر گرامي صلي الله عليه و اله و سلم آورده اند که فرمود:

«النجوم أمان لاهل السماء و أهل بيتي أمان لامتي.» [1] .

يعني: ستارگان، پناهگاه و مايه امنيت اهل آسمانها هستند و خاندان من، مايه امنيت براي امت من.

2- و نيز «جابر بن عبدالله انصاري» آورده است که پيامبر گرامي صلي الله عليه و اله و سلم فرمود:

«النجوم أمان لأهل السماء، فاذا ذهبت أتاهم ما يوعدون و أهل بيتي أمان لأمتي، فاذا



[ صفحه 346]



ذهب أهل بيتي أتاهم ما يوعدون.» [2] .

يعني: ستارگان، مايه امنيت براي آسمانيان هستند. هنکامي که ستارگان نابود گردند رستاخيز به سوي او فرا مي رسد و خاندان من نيز مايه امنيت براي امتيم مي باشند هنگامي که آنان از ميان امت برداشته شوند رستاخيز آنان نيز بر پا مي گردد.

3- و نيز فرمود:

«أهل بيتي أمان الأرض فاذا هلک أهل بيتي جاء أهل الأرض من الآيات ما کانوا يوعدون.» [3] .

يعني: خاندان من، مايه ي امن و امان براي مردم روي زمين هستند. به همين جهت با از ميان رفتن، آنان رستاخيز فرامي رسد.

4- اميرمؤمنان عليه السلام از پيامبر گرامي صلي الله عليه و اله و سلم آورده است که فرمود:

«النجوم أمان لأهل السماء، فاذا ذهبت النجوم ذهب أهل السماء و أهل بيتي أمان لأهل الارض، فاذا ذهب أهل بيتي ذهب أهل الأرض.» [4] .

يعني: ستارگان، مايه ي امنيت براي آسمانيان هستند و خاندان من، مايه امن و امان براي زمينيان، يا نابودي ستارگان آسمان، اهل آن نابود مي گردند و با رفتن خاندان من، زمينيان.

5- و نيز فرمود:

«ان الله جعل النجوم أمانا لأهل السماء و جعل أهل بيتي أمانا لأهل الأرض.» [5] .

يعني: خداوند ستارگان را مايه ي امن و امان براي اهل آسمان قرار داد و خاندان مرا مايه ي امنيت براي اهل زمين.



[ صفحه 347]



علاوه بر رواياتي که از پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله و سلم در اين مورد رسيده است، انبوه روايات از امامان نور عليهم السلام در اين مورد آمده است که همه اينها اين حقيقت را تفسير و روشن مي سازند که براي نمونه برخي ترسيم مي گردد:

1- در نامه ي مبارک امام مهدي عليه السلام به «اسحاق بن يعقوب» آمده است که:

«... و اني أمان لأهل الارض کما، أن النجوم أمان لأهل السماء.» [6] .

يعني: ومن مايه ي آرامش و امنيت زمينيان هستم، همانگونه که ستارگان آسمان باعث امنيت آسمانيان هستند.

2- چهارمين امام نور حضرت سجاد عليه السلام در اين مورد مي فرمايد:

«نحن أئمة المسلمين و حجج الله علي العالمين و سادة المؤمنين... و نحن أمان لأهل الأرض کما أن النجوم أمان لأهل السماء و نحن الذين بنا يمسک الله السماء أن تقع علي الأرض الا باذنه و بنا يمسک الأرض أن تميد بأهلها و بنا ينزل الغيث و تنشر الرحمة و تخرج برکات الأرض و لو لا ما في الأرض منا لساخت بأهلها.» [7] .

يعني: ما پيشوايان مسلمين و حجتهاي خدا براي جهان و جهانيان و سروران اهل ايمان هستيم. ما مايه امنيت براي زمينيان هستيم، همانگونه که ستارگان، مايه ي امنيت براي آسمانيان هستند و ما کساني هستيم که خداوند به برکت و احترام ما، آسمان را از فرو افتادن بر زمين، جز به اذن خويش حفظ مي کند و توازن و تعادل زمين را، تضمين مي نمايد. به برکت ما باران رحمت خدا، همه جا گسترش مي يابد و برکات زمين سر برمي آورد و اگر از ما کسي در روي زمين نباشد، زمين اهل خويش را فرو مي برد.



[ صفحه 348]



3- پنجمين امام نور حضرت باقر عليه السلام مي فرمايد:

«و نحن أئمة الهدي و نحن الذين بنا ينزل الله الرحمة و بنا تسقون الغيث و نحن الذين بنا يصرف عنکم العذاب، فمن عرفنا و عرف حقنا و أخذ بأمرنا، فهو منا و الينا.» [8] .

يعني: مردم! ما پيشوايان هدايت هستيم و کساني هستيم که به برکت وجود ما، خداوند رحمت خويش را بر مردم فرو مي فرستد و به احترام ما آنان را از باران رحمت خويش سيراب مي سازد. ما کساني هستيم که خداوند بخاطر ما عذاب را از زمين و زمان برمي گرداند، از اين رو هر کس ما را شناخت و حقوق ما را شناخت و به دستورات آسماني ما عمل کرد، او از ماست و راهش بسوي ما.

4- «محمد بن ابراهيم» نامه اي به حضرت صادق عليه السلام نوشت و از آن گرامي درخواست کرد که فضايل و امتيازات اهل بيت عليهم السلام را ترسيم نمايد. آن حضرت در پاسخ نوشت:

«ان الکواکب جعلت في السماء أمانا لأهل السماء، فاذا ذهبت نجوم السماء جاء أهل السماء ما کانوا يوعدون. و قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: جعل أهل بيتي أمانا لأمتي، فاذا ذهب أهل بيتي جاء أمتي ما کانوا يوعدون.» [9] .

يعني: سياره ها درآسمان، مايه ي امنيت آسمانيان قرار داده شده اند و هنگامي که آنان راه زوال در پيش گيرند و از بين بروند، پايان عمر و رستاخيز آسمانيان فرا مي رسد.

و آنگاه مرقوم داشت که: پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «خداوند خاندان مرا، مايه ي امنيت و آرامش براي امتم قرار داد، از اينرو با رفتن آنان، رستاخيز فرا مي رسد.»

5- هشتمين امام نور حضرت رضا عليه السلام در اين مورد مي فرمايد:

«نحن حجج الله في خلقه... بنا يمسک الله السماوات و الأرض أن تزولا و بنا ينزل



[ صفحه 349]



الغيث و ينشر الرحمة و لا تخلوا الأرض من قائم منا ظاهر أو خاف و لو خلت يوما بغير حجة لماجت بأهلها کما يموج البحر بأهله.» [10] .

يعني: ما حجتهاي خدا در ميان بندگان هستيم... به برکت ما، خداوند، آسمانها و زمين را از نابودي حفظ مي کند و بخاطر ما باران رحمت خويش را نازل مي کند و بخشايش و مهر خويش را مي گستراند. زمين، هيچگاه از قائم و پيشوايي از اهل بيت، خالي نمي ماند، خواه آشکار و يا پنهان و ناشناخته باشد، چرا که اگر روزي زمين از حجت خدا تهي باشد قرار و آرام خويش را از دست مي دهد و ساکنان خويش را بسان امواج توفنده دريا به اين سو و آن سو مي کوبد.

6- «سليمان جعفري» آورده است که از حضرت رضا عليه السلام پرسيدم: «آيا زمين خالي از حجت مي ماند؟»

حضرت جواب فرمودند:

«لو خلت طرفة عين، لساخت بأهلها.» [11] .

يعني: اگر يک لحظه و به اندازه ي يک جشم بر هم زدن، زمين خالي از حجت باشد تمامي اهل خويش را فرو مي بلعد.

7- امام باقر عليه السلام فرمود:

«لو بقيت الأرض -يوما- بلا امام منا لساخت بأهلها و لعذبهم الله بأشد عذابه، ان الله (تبارک و تعالي) جعلنا حجة في أرضه و أمانا في الأرض لأهل الأرض، لم يزالوا في أمان من أن تسيخ بهم الأرض ما دمنا بين أظهرهم، فاذا أراد الله أن يهلکهم ثم لا يمهلهم و لا ينظرهم... ذهب بنا من بينهم و رفعنا اليه، ثم يفعل الله ما يشاء و يحب.» [12] .

يعني: اگر زمين روزي بدون امام و پيشوايي از ما خاندان وحي و رسالت باشد،



[ صفحه 350]



اهل خويش را فرو مي برد و خداوند آنان را به سخت ترين عذابها کيفر مي نمايد. خدا ما را در روي زمين حجت خويش و مايه ي امن و امان ساکنان زمين قرار داد تا هنگامي که ما در ميان آنها باشيم، زمين آنها را فرو نمي برد و آنگاه که بخواهد همه را نابود کند و به آنان مهلت ندهد، ما را از ميان آنها به سوي خويش بالا مي برد، آنگاه هر آنچه دوست بدارد انجام مي دهد.

8- امام صادق عليه السلام فرمود:

«لو لا من علي الأرض من حجج الله لنفضت الأرض ما فيها و ألقت ما عليها، ان الأرض لا تخلوا ساعة من الحجة.» [13] .

يعني: اگر از حجتهاي خدا بر روي زمين نبود، بي ترديد زمين آنچه را در درون و برون خويش داشت بيرون مي افکند و پرتاب مي نمود. آري! زمين لحظه اي از حجت تهي نمي گردد.

9- امام باقر عليه السلام فرمود:

«لو أن الامام رفع من الأرض ساعة... لماجت الأرض بأهلها کما يموج البحر بأهله.» [14] .

يعني: اگر امام معصوم، ساعتي از روي زمين برداشته شود، زمين قرار خويش را از کف داده و بسان امواج توفنده دريا، ساکنان خويش را به هر سو مي کوبد و پرتاب مي کند.

10- از پنجمين امام نور عليه السلام پرسيدند که: «ما به چه دليل نيازمند پيامبر و امام معصوم هستيم؟»

آن حضرت فرمود:

«لبقاء العالم علي صلاحه و ذلک: أن الله (عزوجل) يرفع العذاب عن أهل الأرض اذا



[ صفحه 351]



کان فيهم نبي أو امام، قال الله (عزوجل): «و ما کان ليعذبهم و انت فيهم...» [15] .

و قال النبي صلي الله عليه و آله و سلم النجوم أمان لأهل السماء و أهل بيتي أمان لأهل الأرض، فاذا ذهبت النجوم أتي أهل السماء ما يکرهون، و اذا ذهب أهل بيتي أتي أهل الأرض ما يکرهون.

يعني بأهل بيته، الأئمة الذين قرن الله طاعتهم بطاعته فقال: «يا أيها الذين آمنوا أطيعوا الله و أطيعوا الرسول و أولي الأمر منکم.» [16] و هم المعصومون المطهرون، الذين لا يذنبون و لا يعصون و هم المؤيدون الموفقون المسددون، بهم يرزق الله عباده و بهم يعمر بلاده و بهم ينزل القطر من السماء و بهم تخرج برکات الأرض و بهم يمهل أهل المعاصي و لا يعجل عليهم بالعقوبة و العذاب، لا يفارقهم روح القدس و لا يفارقونه و لا يفارقهم القرآن و لا يفارقونه، صلوات الله عليهم.» [17] .

يعني: بخاطر بقا و دوام هستي و آباداني و اصلاح آن به وجود آنان نيازمنديم. چرا که اگر امام و پيامبر در روي زمين باشند، خداوند، عذاب را از اهل زمين برمي دارد. خداوند در قرآن خويش مي فرمايد:

«و خداوند تا هنگامي که تو در ميان آنان هستي، آنان را عذاب نخواهد کرد.» و پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «ستارگان، مايه ي امن و امان اهل آسمان هستند و خاندان من، مايه ي امنيت اهل زمين. هنگامي که ستارگان نابود گردند، آنچه را از اهل آسمان، خوش ندارند به آنان روي مي آورد و هنگامي که اهل بيت من از ميان مردم بروند، فرا مي رسد بر مردم، آنچه را که بيم دارند.»

روشن است که پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم اهل بيت خويش را همان کساني مي داند که خداوند اطاعت و فرمانبرداري از آنان را با فرمانبرداري از خويش، کنار هم قرار داده است و مي فرمايد:

«اي کساني که ايمان آورده ايد خدا را فرمان بريد و پيامبر را اطاعت کنيد



[ صفحه 352]



و صاحبان امر را، که امامان نور هستند.»

و اينان همان خاندان عصمت و طهارت و همان پيشوايان پاک و پاکيزه اند، همان کساني که نه در زندگي خويش گناه مي کنند و نه معصيت، همانان، که همواره تأييد شده از جانب خدا و موفق در کارهاي شايسته و در دنيا و آخرت رستکار و کاميابند. به برکت آنان است که خداوند بندگانش را روزي مي دهد و شهرها را آباد مي سازد و باران از آسمان فرو مي ريزد و برکات زمين را خارج مي سازد.

به احترام آنان است که به گناهکاران براي توبه و جبران معاصي، مهلت مي دهد و در کيفر و عذاب آنان شتاب نمي ورزد.

آنان کساني هستند که نه از «روح القدس» جدايي دارند و نه «روح القدس» از آنان جدا مي گردد، نه قرآن از آنان جداپذير است و نه آنان از قرآن.

درود خداي و رحمت و مهرش نثار آنان باد!


پاورقي

[1] جامع صغير، ج 2، ص 189، ذخائرالعقبي، ص 17، منتخب کنزالعمال، ج 5، ص 92، فرائدالسمطين، ج 2، ص 241، بحارالانوار، ج 27، ص 309، الصواعق المحرقة، ص 185 و معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 5، ص 74 و ده ها منبع ديگر....

[2] مستدرک الصحيحين، ج 2، ص 448. رجوع شود به معجم الاحاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 5، ص 74.

[3] الصواعق المحرقه، ص 150 و معجم الاحاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 5، ص 74.

[4] الصواعق المحرقة، ص 150، بحارالانوار، ج 27، ص 310، ذخائر العقبي، ص 17، اسعاف الراغبين، ص 144، فرائدالسمطين، ج 2، ص 253 و بحارالانوار، ج 27، ص 309.

[5] مجمع البيان، ذيل آيه 16 از سوره نحل و بحارالانوار، ج 24، ص 67 و 308.

[6] اکمال الدين، ج 2، ص 485، غيبت شيخ طوسي، ص 177، احتجاج طبرسي، ج 2، ص 471، بحارالانوار، ج 52، ص 92 و معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 4، ص 294.

[7] فرائدالسمطين، ج 1، ص 45، ينابيع المودة، ص 21، اکمال الدين، ج 1، ص 207، احتجاج، ج 2، ص 317 و بحارالانوار، ج 23، ص 5 و معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 5، ص 270.

[8] اکمال الدين، ج 1، ص 206، فرائدالسمطين، ج 2، ص 253، بصائرالدرجات، ص 63 و بحارالانوار، ج 26، ص 248.

[9] اکمال الدين، ج 2، ص 205 و بحارالانوار، ج 27، ص 309.

[10] اکمال الدين، ج 2، ص 202 و بحارالانوار، ج 23، ص 5.

[11] اکمال الدين، ج 1، ص 204، بحارالانوار، ج 23، ص 29 و معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 1، ص 489.

[12] اکمال الدين، ج 1، ص 204 و بحارالانوار، ج 23، ص 37.

[13] اکمال الدين، ج 1، ص 202،اصول کافي، ج 1، ص 170، غيبت نعماني، ص 139 و بحارالانوار، ج 23، ص 34.

[14] اکمال الدين، ج 1، ص 202، اصول کافي، ج 1، ص 170، غيبت نعماني، ص 139 و بحارالانوار، ج 23، ص 34.

[15] سوره ي انفال، آيه 33.

[16] سوره نساء، آيه ي 59.

[17] علل الشرايع، ص 52 و بحارالانوار، ج 23، ص 19.