روايات متعددي در مورد ترسيم ثمرات و فوايد وجود گرانمايه امام غائب عليه السلام رسيده است که در اينها چگونگي بهره وري از وجود مبارک، آن حضرت نيز بيان شده است. برخي از آن روايات را به تناسب بحث، مي آوريم:

1- از «جابر بن عبدالله انصاري» است که از پيامبر گرامي صلي الله عليه و اله و سلم پرسيد:

«هل ينتفع الشيعة بالقائم عليه السلام في غيبته؟»

يعني: آيا شيعيان در زمان غيبت «قائم» از وجود مبارک او بهره ور مي گردند؟

پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم پاسخ داد:

«اي والذي بعثني بالنبوة! انهم لينتفعون به و يستضيئون بنور ولايته في غيبته، کانتفاع الناس بالشمس و ان جللها السحاب.» [1] .

يعني: آري! سوگند بخدايي که مرا به رسالت برانگيخت، آنان در غيبت او، از وجودش بهره مند مي گردند و از نور ولايت و امامت او، نور روشنايي براي زندگي خويش مي گيرند، درست همچون بهره ور شدن از خورشيد، اگر چه ابرها چهره آن را بپوشانند.



[ صفحه 338]



2- «سليمان بن اعمش» از امام صادق عليه السلام آورده است که فرمود:

«لم تخل الأرض منذ خلق الله آدم من حجة لله فيها، ظاهر مشهور، أو غائب مستور، و لا تخلوا الي أن تقوم الساعة من حجة الله فيها، و لو لا ذلک، لم يعبد الله.»

يعني: زمين از آفرينش آدم تاکنون و تا هميشه تاريخ، از حجت خدا تهي نخواهد بود، خواه حجت حق ظاهر و آشکار و شناخته شده باشد، يا بنا به مصالحي، نهان و پوشيده. و تا رستاخيز نيز چنين خواهد بود، که گر جز اين باشد خداي يگانه پرستيده نمي شود.

سليمان مي گويد، گفتم: «سرورم! مردم چگونه از امام غائب از نظر، بهره ور مي گردند؟»

حضرت فرمود:

«کما ينتفعون بالشمس اذا سترها السحاب.» [2] .

يعني: همانگونه که جهان و جهانيان از خورشيد بهره ور مي گردند گرچه ابر، چهره آن را پوشانده باشد.

3- و درست نظير همين روايت، از چهارمين امام نور، حضرت سجاد عليه السلام نيز آمده است. [3] .

4- و نيز در توقيع مبارکي که از سوي حضرت مهدي عليه السلام صادر شده است، در اين مورد به «اسحاق بن يعقوب» که يکي از خوبان است، مرقوم داشته است که: «... و اما وجه الأنتفاع بي في غيبتي فکا لانتفاع بالشمس اذا غيبتها عن الأبصار السحاب...» [4] .

يعني: اما چگونگي بهره وري جامعه و مردم از من در عصر غيبت، درست



[ صفحه 339]



همانند بهره وري زمين و پديده هاي آن، از خورشيد است، به هنگامي که ابر آن را از چشمها بپوشاند.