مورخان و محدثان در مورد فرجام جعفر، ديدگاه متفاوتي دارند. برخي بر اين عقيده اند: که او سرانجام توبه کرد و از گمراهي خويش بازگشت و در صراط مستقيم قرار گرفت و انحراف و گناه خويش را دريافت....

تنها دليل آنان نيز توقيع مبارکي است که در پاسخ پرسش «اسحق بن يعقوب» از سوي آن گرامي رسيده است. در آنجا مي فرمايد:

«و أما سبيل عمي جعفر و ولده، فسبيل اخوة يوسف.» [1] .

يعني: اما راه عمويم جعفر و فرزندانش، هم چون راه برادران يوسف بود.

در اين بيان حضرت مهدي عليه السلام کار جعفر را به عملکرد ظالمانه برادران يوسف تشبيه مي کند.

اما جاي سؤال باقي است که: «چگونه از اين جمله آن حضرت، توبه جعفر و پذيرفته شدن توبه او از سوي خدا دريافت مي گردد؟»

برادران يوسف پس از روشن شدن عملکرد ظالمانه خويش صميمانه گفتند:

«يا ابانا! استغفر لنا ذنوبنا انا کنا خاطئين، قال سوف أستغفر لکم ربي انه هو الغفور الرحيم.» [2] .



[ صفحه 263]



يعني: اي پدر! براي گناهان ما،طلب آمرزش کن که ما گناهکار بوديم. و پدرشان گفت: به زودي از پروردگارم براي شما آمرزش خواهم خواست که او آمرزنده و بخشايشگر است.

اما از توقيع مبارک، تنها عملکرد ظالمانه جعفر دريافت مي گردد که به عملکرد برادران يوسف تشبيه شده و توبه جفر دريافت نمي گردد و روح وجان سخن براي ما مشخص نيست. «و الله العالم.»



[ صفحه 267]