مرحوم سيد رضي عليه الرحمه در «نهج البلاغه» ضمن خطبه اي از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل کرده است که آن حضرت درباره ي برخي از فتنه هاي آخرالزمان فرمود:

«فتن کقطع الليل المظلم، لا تقوم لها قائمة و لا ترد له راية، تأتيکم مزمومة مرحولة يحفزها قائدها، و يجهدها راکبها، أهلها قوم شديد کلبهم، قليل سلبهم يجاهدهم في الله قوم أذلة عند المتکبرين، في الأرض مجهولون، و في السماء معروفون، فويل لک يا بصرة عند ذلک من جيش من نقم الله لا رهج له و لا حس، و سيبتلي أهلک بالموت الأحمر، و الجوع الأغبر». [1] .

در آينده فتنه هائي همانند پاره هاي شب تاريک ظاهر خواهد شد که براي جلوگيري از آن کسي قيام نخواهد کرد. [2] و هيچ پرچم [و سپاهي] که فتنه انگيزان آنها را براي فتنه آماده کرده اند برگردانيده نخواهد شد. آن فتنه ها مانند شتري که مهار گرديده و جل و پالان بر آن گذاشته، و سوار بر آن، بيش از حد طاقتش آن را مي دواند، بسوي شما رو مي آورد.

فتنه انگيزان گروهي هستند که اذيت و آزارشان بيشتر است تا غارت نمودنشان [3] گروهي با آنان جهاد خواهند کرد و در راه رضاي خدا به مبارزه آنها خواهند برخاست که در نزد گردنکشان خوار و ذليل و در روي زمين مجهول و ناشناخته و قدر منزلتشان معلوم نيست ولي در آسمان مشهورند. [4] .

پس هنگام پيدايش آن فتنه ها واي بر تو اي بصره از سپاهي که بر اثر خشم و غضب خداوند پيدا مي شود و گرد و غبار و صدائي ندارد. در آن هنگام زود باشد که ساکنينت بمرگ سرخ، يعني: کشته شدن، و گرسنگي غبارآلوده مبتلي گردند.

از اين جمله که حضرت فرموده است (هنگام پيدايش آن فتنه ها واي بر تو اي بصره) بخوبي معلوم مي شود که تمامي آن فتنه ها در عراق و مربوط به آن است.



[ صفحه 542]



سخني از ابن ابي الحديد:

ابن ابي الحديد معتزلي در «شرح نهج البلاغه» در شرح اين جمله که حضرت فرموده است: (گروهي با آنان جهاد خواهند کرد که در روي زمين مجهول و در آسمان معروفند) مي نويسد:

اينکه اميرالمؤمنين عليه السلام فرموده است: (آنها در روي زمين مجهولند بدين لحاظ است که اين گروه ناشناخته پيش از پيدايش اين جهاد، گمنام بوده اند و اين سخن حضرت، انذاري به پيدايش جنگ بزرگ و خونيني است که در آخرالزمان بوقوع خواهد پيوست) [5] .