در کتاب «بلدان» روايت کرده است که (ابوموسي اشعري) از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيد، چون فتنه ها ظاهر شود و در دنيا هرج و مرج واقع شود و جنگ و آشوب همه جا را فرا گرفته، سالمترين شهرها و بهترين جاها کجاست؟ امام عليه السلام فرمود: بهترين مکانها و سالم ترين شهرها در آن زمان: زمين جبل است

سپس فرمود: چون «خراسان» يعني: ايران، بهم برآيد (يعني دچار فتنه و آشوب و انقلاب گردد) و ميان اهل گرگان و طبرستان يعني: (مازندران) جنگ و کارزار واقع شود، و سجستان خراب گردد سالمترين شهرها قصبه ي «قم» خواهد بود.

«قم» شهري است که انصار و ياوران کسي که بهترين مردم است (يعني: حضرت ولي عصر -ارواحنا له الفداء-) از نظر پدر و مادر، و جد و جده، و عمو و عمه، از آن شهر بيرون مي آيد، و آن ناحيه را «زهرا» مي گويند.

و آن زميني است که جبرئيل در آن جا فرود آمده است و آن سرزميني است که از آن آبي بيرون مي آيد که هر کس از آن بياشامد از درد و رنج خلاصي مي يابد، و آن گلي که حضرت عيسي عليه السلام از آن صورت شب پره ساخت و در آن دميد و به قدرت خداي تعالي زنده شد و پريد، چنانچه خداي تعالي در اين آيه ي مبارکه در قرآن مجيد از آن حکايت مي کند که: «و يعلمه الکتاب و الحکمة و التوراة و الانجيل و رسولا الي بني اسرائيل أني قد جئتکم بآية من ربکم أني أخلق لکم من الطين کهيئة الطير فأنفخ فيه فيکون طيرا باذن الله» (آل عمران: 49، 48) (و به او کتاب و دانش و تورات و انجيل مي آموزد، و (او را به عنوان) رسول و فرستاده بسوي بن اسرائيل قرار داده که به آنها بگويد، من نشانه اي از طرف پروردگار شما برايتان آورده ام، من از گل چيزي به شکل پرنده مي سازم سپس در آن مي دمم و به فرمان خدا پرنده اي مي گردد) بدين آب و گل ساخته است و امام علي بن موسي الرضا عليه السلام از آن چشمه غسل خواهد نمود و از آن مقام «کبش» يعني: قوچ حضرت ابراهيم عليه السلام و انگشتر سليمان بيرون آمده است. [1] .

در اين حديث بطوري که خواننده ي گرامي ملاحظه مي کند نخست اميرمؤمنان عليه السلام



[ صفحه 428]



بهترين جا و سالمترين مناطق روي زمين را در وقت هرج و مرج و وقوع فتنه و آشوب، سرزمين ايران اسلامي مي داند و از اين سرزمين به نام (زمين جبل) ياد مي نمايد و در ضمن شهر مقدس «قم» را جزء بلاد جبل معرفي مي نمايد و سپس در عين حالي که (بلاد جبل) و سرزمين ايران را از نظر آرامش و امنيت، سالم ترين اماکن روي زمين مي داند هشدار مي دهد که ايران نيز در بعضي از مواقع بخصوص در موقعي که دچار انقلاب و اضطراب و دستخوش دگرگونيها گرديد از جنگ و آشوب و فتنه در امان نخواهد ماند و بخش عظيمي از مناطق حساس اين کشور نيز مورد تهاجم و حمله ي دشمنان قرار خواهد گرفت.

و لذاست که مي فرمايد: (چون خراسان به هم برآمد و ميان اهل گرگان و طبرستان جنگ و کارزار واقع شد و سجستان خراب گرديد) در آن موقع سالم ترين جاها شهر مذهبي قم خواهد بود.

معني اين سخن حضرت آن است که: چون ايران را فتنه و آشوب و جنگ فرا گرفت و چنين و چنان شد... در آن وقت و زمان است که بهترين و سالم ترين مواضع زمين جبل، براي کسي که مي خواهد در امواج خروشان فتنه و آشوب گرفتار نشود و از خطرات و حوادث و پيشامدهاي ناگوار خود را محفوظ نگهدارد و در کام طوفانهاي سهمگين فرو نرود، شهر مقدس و مذهبي قم بهترين و سالم ترين امکنه ي امن و امان است.