از سراسر اين حديث نگراني و ناراحتي رسول خدا صلي الله عليه و آله ازآينده ي امت به خوبي آشکار است.نگراني از اين که نخست به وسيله شورائي بزرگ پس از رحلت آن حضرت، حکومت اسلامي را از دست اهل بيتش خارج خواهند ساخت و حق خاندانش را غصب خواهند نمود و سپس در آينده ي دورتري در سرزميني بنام زوراء شوراي ديگري براي تغيير سنت و احکام دينش تشکيل خواهند داد.

حال بايد ديد که اين سرزمين که رسول خدا صلي الله عليه و آله ازآنجا بنام زوراء ياد فرموده است در کجا واقع شده، و شورائي که در آنجا منعقد مي گردد، چگونه شورائي است.

براي کشف حقيقت اين مطلب دو توضيح در اينجا ضروري است.

1- زوراء نام چه سرزميني است؟

2- اين شوراي مشوم چگونه شورائي است؟



[ صفحه 50]



درباره ي مطلب اول:

با ملاحظه مضامين دو حديث مزبور يعني: هم حديث رسول خدا صلي الله عليه و آله و هم حديث امام صادق عليه السلام که هم از نام زوراء و هم از تشکيل شوري درجائي به نام (زوراء) سخن رفته است، جاي شک نيست که زوراء همان بغداد است زيرا:

اولا: از ديدگاه تاريخ ثابت و مسلم است که: دارالملک بغداد مي باشد چه آنکه (عراق) در دوران امپراطوري اسلامي مرکز خلفاي عباسي و شهر بغداد سالهاي سال پايتخت، و دارالخلافه ي عباسيان بوده است.

و ثانيا- اينکه: در تمام اخبار و روايات که از پيغمبر اکرم صلي الله عليه و اله و اميرالمومنين عليه السلام و ديگر پيشوايان مذهبي رسيده است از بغداد به عنوان زوراء ياد شده و حتي در بعضي از روايات حدود جغرافيائي اين منطقه نيز مشخص گرديده است.