دومين نايب خاص حضرت مهدي عليه السلام محمد بن عثمان بود که پس از درگذشت پدرش ، حضرت ضمن توقيعي به وي تسليت گفت و پس از دعاي خير در حقش ، امور را به او واگذار کردند . [1] او نيز همانند پدرش از نزديکان و افراد مورد اعتماد امام عسکري عليه السلام بود ؛ چنانکه ضمن روايتي از آن حضرت چنين آمده :

العمري وابنه ثقتان ، فما أديا اليک فعني يؤديان و ما قالا لک فعني يقولان ، فاسمع لهما و أطعهما فانهما ثقتان المأمونان . [2]

عمري و پسرش هر دو ثقه و مورد اعتمادند . هر چه رسانند از طرف من مي رسانند و هر چه گويند از من است . به حرف آنان گوش بده و از آنان پيروي کن که آنان ثقه و امين منند .

علي رغم مخالفتهايي که از ناحيه ي برخي غاليان با وي صورت گرفت ، بيشتر



[ صفحه 582]



شيعيان پيروي از او را گردن نهاده و هرگز در عدالت وي ترديدي به خود راه ندادند . [3] .

او تا سال 305 هجري در قيد حيات بود و رابط امام عليه السلام با شيعيان محسوب شده و کنترل و هدايت وکلاي آن حضرت در بلاد اسلامي را بر عهده داشت . در طول مأموريت او توقيعاتي ناظر بر تأييد سفارت وي از ناحيه ي مقدسه صادر گرديد . [4] .

به نوشته ي شيخ طوسي ، او تأليفاتي در حديث نيز داشته که به دست حسين بن روح و سپس ابوالحسن سمري رسيده است . [5] .