انتظار به معناي غلط
امام خميني (رحمه الله) به چندين برداشت ناصحيح از انتظار اشاره فرموده است که هر يک به طور جداگانه ذکر مي شود:
1 ـ عده اي انتظار را در اين مي بينند که براي تعجيل در ظهور امام زمان دعا کنند. اين گروه ضمن عمل به تکاليف ديني خود، نسبت به آن چه از خطاها و معصيت ها در جامعه مي بينند امر به معروف هم مي کنند ولي هيچ اقدام عملي براي محو ظلم و ستم انجام نمي دهند:
«بعضي انتظار فرج را به اين مي دانند که در مسجد، در حسينيه، در منزل بنشينند و دعا کنند و فرج امام زمان (عليه السلام) را از خدا بخواهند. اينها مردم صالحي هستند که يک همچو اعتقادي دارند. بلکه بعضي از آن ها را که من سابقاً مي شناختم بسيار مرد صالحي بود، يک اسبي هم خريده بود، يک شمشيري هم داشت و منتظر حضرت صاحب (عليه السلام) بود. اين ها به تکاليف شرعي خودشان هم عمل مي کردند و نهي از منکر هم مي کردند و امر به معروف هم مي کردند، لکن همين، ديگر غير از اين کاري ازشان نمي آمد و فکر اين مهم که يک کاري بکنند نبودند.» [1] .
2 ـ عده اي فکر مي کنند انتظار آنست که بنشينند و دعا کنند تا حضرت بيايد و خودش به مسايل رسيدگي کند. اين عده گرچه به تکاليف فردي خود عمل مي کنند ولي نسبت به مسايل جامعه بي تفاوت هستند. امام (رحمه الله) درباره اين گروه و تفکرشان فرموده است:
«يک دسته ديگري بودند که انتظار فرج را مي گفتند اين است که ما کار نداشته باشيم به اين که در جهان چه مي گذرد، بر ملت ها چه مي گذرد، بر ملّت ما چه مي گذرد، به اين چيزها ما کار نداشته باشيم، ما تکليف هاي خودمان را عمل مي کنيم، براي جلوگيري از اين امور هم خود حضرت بيايند انشاء الله درست مي کنند. ديگر ما تکليفي نداريم. تکليف ما همين است که دعا کنيم ايشان بيايند و کاري به کار آن چه در دنيا مي گذرد يا در مملکت خودمان مي گذرد نداشته باشيم. اينها هم يک دسته اي، مردمي بودند که صالح بودند». [2] .
3 ـ عده اي گمان مي کنند انتظار آنست که منتظر بمانيم جهان را ظلم و جور فرا بگيرد تا حضرت بيايد. اين گروه مخالف امر به معروف و نهي از منکر بوده و آن را مغاير انتظار مي دانند.
«يک دسته اي مي گفتند که خوب! بايد عالم پر [از] معصيت بشود تا حضرت بيايد. ما بايد نهي از منکر نکنيم، امر به معروف هم نکنيم تا مردم هر کاري مي خواهند بکنند. گناه ها زياد بشود که فرج نزديک بشود.» [3] .
4 ـ دسته اي ديگر فکر مي کنند انتظار آنست که به گناه دامن بزنيم و ديگران را نيز به معصيت تشويق نماييم.
«يک دسته اي از اين بالاتر بودند، مي گفتند: بايد دامن زد به گناه ها دعوت کرد مردم را به گناه تا دنيا پر از جور و ظلم بشود و حضرت (عليه السلام) تشريف بياورند. اين هم يک دسته اي بودند که البته در بين اين دسته منحرف هايي هم بودند، اشخاص ساده لوح هم بودند. منحرف هايي هم بودند که براي مقاصدي به اين دامن مي زدند». [4] .
حضرت امام (رحمه الله) تأکيد مي نمايد که دو دسته ي اول، انسان هاي سالم و صالحي هستند ولي تفکرشان غلط است، اما دسته ي اخير، هم تفکرشان باطل است و هم خود منحرف يا ساده لوح هستند. هم چنين ايشان مي فرمايد: «انتظار به معناي غلط ساخته دست سياسيون است تا مسلمين را از سياست دور نگهدارند.» [5] .
پاورقي
[1] خميني، [امام] سيد روح الله، صحيفه امام، ج 21، ص 13.
[2] همان، ص 14 و 13.
[3] پيشين، ص 14.
[4] پيشين.
[5] پيشين، ص 15.