به خصوص در شب هاي آن ماه شريف؛ زيرا که اين ماه بهار دعا کردن است و اين هم بهترين دعاها مي باشد، از همين روي از خود آن حضرت - که خداوند فرجش را برساند - امر و اهتمام به دعاي افتتاح در شب هاي اين ماه رسيده است، بنابراين از خواندن آن غافل مشو که جدّاً دعايي است نفيس، و جامع مطالب دنيا و آخرت مي باشد.

و نيز مؤيّد اين مطلب است، آن که رئيس محدّثين، شيخ بزرگوار صدوق رحمه الله در کتاب «فضائل شهر رمضان» به سند خود از حضرت امام رضاعليه السلام آورده که درباره خوبي هاي ماه رمضان فرمود: کارهاي نيک در ماه رمضان پذيرفته شود و بدي ها آمرزيده گردد، هر کس در ماه رمضان يک آيه از کتاب خداي - عزّوجلّ - بخواند، چنان است که کسي در ماه هاي ديگر ختم قرآن کند، و هر که در اين ماه به روي برادر مؤمنش بخندد، روز قيامت او را ملاقات ننمايد جز اين که در روي او خنده آورد و وي را به بهشت مژده دهد، و هر کس در اين ماه مؤمني را ياري کند، خداي تعالي او را در، درگذشتن از صراط ياري نمايد روزي که پاها در آن خواهد لغزيد، و هر آن که در اين ماه خشم خود را فرو گيرد، خداوند روز قيامت خشم خود را از او بازدارد، و هر که در اين ماه ستمديده اي را ياري نمايد، خداوند او را بر هر کسي که در دنيا با وي دشمني ورزد ياري فرمايد و روز قيامت هنگام سنجش اعمال و حساب نيز ياري اش کند.

ماه رمضان؛ ماه برکت، ماه رحمت، ماه مغفرت و ماه توبه و بازگشت [به درگاه خداوند] است، و هر کس در ماه رمضان آمرزيده نشود، پس در چه ماهي آمرزيده خواهد شد! پس، از خداوند بخواهيد که روزه را از شما بپذيرد و آن را آخرين بار شما قرار



[ صفحه 79]



ندهد، و اين که شما را در اين ماه براي فرمان برداري اش توفيق بخشد و از نافرماني اش محفوظ بدارد، که او بهترين سؤال شدگان است. [1] .

مي گويم: در باب پنجم گفتيم که دعا براي تعجيل فرج و گشايش امر مولايمان حضرت حجت - عجّل اللَّه فرجه الشريف - از اقسام ياري و کمک مي باشد، که در اين جهت شريف، ياري کردن مؤمن تأکيد شده، اين که در اين ماه مبارک به آن عمل گردد، و بدون شک ياري کردن امام عليه السلام بهترين و تمام ترين اصناف ياري کردن است.

و گواه بر آنچه ذکر شد از اهتمام به آن در ماه رمضان، دعايي است که در کتاب «اقبال» و «زاد المعاد» از امام چهارم سيد العابدين و فرزندش ابوجعفر باقرعليهما السلام روايت آمده که اوّلش چنين است: «اَللَّهُمَّ هذا شَهْرُ رَمَضانَ...» و در آن آمده: «أَسْأَلُکَ أَنْ تَنْصُرَ خَلِيفَةَ مُحَمَّدٍ وَوصِيَّ مُحَمَّدٍ وَالقآئِمَ بِالقِسْطِ مِنْ أَوْصِيآءِ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ أَعْطِفْ عَلَيْهِمْ نَصْرَکَ...»؛ خدايا! اين ماه رمضان است... از تو مي خواهم که جانشين محمد و وصيّ محمد و قيام کننده به عدالت از اوصياء محمد - که درودهايت بر او و ايشان باد - را ياري نمايي، ياري ات را بر آنان معطوف بدار.

و نيز شاهد بر آن است روايتي که ثقة الاسلام محمد بن يعقوب کليني قدس سره در کتاب «الصوم فروع کافي» از محمد بن عيسي به سند خود از امامان عليهم السلام آورده که فرمودند: اين دعا را شب بيست و سوم ماه رمضان در حال سجده و برخاستن و نشستن و در هر حال تکرار مي کني، و نيز هر قدر که مي تواني و هرگاه که به يادت آمد در دوران زندگي ات، پس از حمد خداي تبارک و تعالي و درود بر پيغمبر صلي الله عليه وآله بگو: «اَللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِيِّکَ فُلانِ بْنَ فُلانٍ فِي هذِهِ السّاعَةِ وَفِي کُلِّ ساعَةٍ وَلِيّاً وَحافِظاً وَناصِراً وَدَلِيلاً وَقآئِداً وَعَيْناً حَتّي تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِيها طَوِيلاً»؛ [2] خداوندا! براي وليّ خودت فلان فرزند فلان [3] در اين ساعت و هر ساعت سرپرست و نگهدار و ياور و راهنما و پيشوا و مددکار باش، تا اين که او را در زمين خويش



[ صفحه 80]



(فرمانرواي) مطاع گرداني و در آن دوران بهره مند سازي.

مي گويم: اين حديث شريف دلالت دارد بر اين که دعا براي آن امر بزرگ (زودتر شدن ظهور) در شب بيست و سوم ماه رمضان مهم تر و مؤکّدتر است از وقت ها و زمان هاي ديگر، همچنان که در ماه رمضان از ساير ماه ها تأکيد بيشتري دارد، به جهت اين که جهات استجابت و روي آوردن به درگاه خداوند و پاداش در آن شب جمع است، و نيز فرشتگان و روح در آن شب فرود مي آيند و درهاي فتح و رحمت آن قدر گشوده مي شود که در شب هاي ديگر گشوده نشوند، بلکه از صريح بعضي از روايات به دست مي آيد که آن شب، همان شب قدر است که از هزار ماه بهتر مي باشد، چنان که ثقة الاسلام محمد بن يعقوب کليني قدس سره در کتاب «اصول کافي، باب النوادر، کتاب فضل القرآن» به سند خود از حضرت امام صادق عليه السلام از پيغمبر صلي الله عليه وآله آورده که فرمود: قرآن در بيست و سوم ماه رمضان فرود آمد. [4] اين حديث به ضميمه اين که خداي - عزّوجلّ - فرمود: «إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ القَدْرِ»؛ [5] ما (قرآن) را در شب قدر فرو فرستاديم. دلالت دارد بر اين که شب قدر، همان شب بيست و سوم ماه رمضان است، و اين براي اهل بينش واضح است.

و محقق نوري رحمه الله در کتاب «النجم الثاقب» دعاي مزبور را به گونه مبسوطي از کتاب «المضمار» تأليف سيّد علماي بزرگوار - آن که شايسته است عموم اهل بينش به او اقتدا کنند - سيد علي بن طاووس رحمه الله نقل کرده است، دعا چنين است: «اَللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِيِّکَ القآئِمِ بِأَمْرِکَ الحُجَّةِ بْنِ الحَسَنِ المَهْدِيِّ عَلَيْهِ وَعَلي آبآئِهِ أَفْضَلَ الصَّلاةِ وَالسَّلامِ فِي هذِهِ السّاعَةِ وَفِي کُلِّ ساعَةٍ وَلِيّاً وَحافِظاً وَقآئِداً وَناصِراً وَدَلِيلاً وَمَؤَيِّداً (مُرِيداً) حَتّي تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فِيها طُولاً وَعَرْضاً وَتَجْعَلَهُ وَذُرِّيَّتَهُ مِنَ الأَئِمَّةِ الوارِثِينَ. اَللَّهُمَّ انْصُرْهُ وَانْتَصِرْ بِهِ وَاجْعَلِ النَّصْرَ مِنْکَ لَهُ وَعَلي يَدِهِ وَاجْعَلِ النَّصْرَ لَهُ وَالفَتْحَ عَلي وَجْهِهِ وَلا تُوَجِّهِ الأَمْرَ إِلي غَيْرِهِ. اَللَّهُمَّ اظْهِرْ بِهِ دِينَکَ وَسُنَّةَ نَبِيِّکَ صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ حَتّي لا يَسْتَخْفِيَ بِشَيْ ءٍ مِنَ الحَقِّ مَخافَةَ أَحَدٍ مِنَ الخَلْقِ. اَللَّهُمَّ إِنِّي أَرْغَبُ إِلَيْکَ فِي دَوْلَةٍ کَرِيمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الإِسْلامَ وَأَهْلَهُ وَتُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ وَأَهْلَهُ، وَتَجْعَلُنا فِيها مِنَ الدُّعاةِ إِلي طاعَتِکَ وَالقادَةِ إِلي سَبِيلِکَ وَآتِنا فِي



[ صفحه 81]



الدُّنْيا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ وَاجْمَعْ لَنا خَيْرَ الدّارَيْنِ وَاقْضِ عَنّا جَمِيعَ ما تُحِبُّ فِيهِما، وَاجْعَلْ لَنا فِي ذلکَ الخِيَرةِ بِرَحْمَتِکَ وَمَنِّکَ فِي عافِيَةٍ آمِينَ رَبَّ العالَمِينَ وَزِدْنا مِنْ فَضْلِکَ وَيَدِکَ المَلَاءَ، فَإِنَّ مُعْطٍ يَنْقُصُ مِنْ مُلْکِه وَعَطآؤُکَ يَزِيدُ فِي مُلْکِکَ»؛ خداوندا! براي وليّ قائم به امرت حجت بن الحسن مهدي - که بر او و بر پدرانش بهترين درود و سلام باد - در اين ساعت و در همه ساعت ها سرپرست و نگهبان و پيشوا و ياور و راهنما و تأييد کننده (يا خواهان) باش تا اين که بر سراسر زمينت فرمانرواي مطاعش سازي و از کران تا کران گيتي برخوردارش نمايي و او و فرزندانش را از امامانِ وارث قرار دهي. خدايا! او را ياري نموده، به وسيله او پيروزي را براي [دين] خويش تحقّق بخش و نصرت خود را براي او و به دست او فراهم آور و ياري را به او اختصاص دِه و فتح و پيروزي را به روي او بگشاي و امر (حکومت) را به غير او متوجه مساز. خداوندا! دينت و سنّت پيغمبرت - که درود و سلامت بر او و خاندانش باد - را به او آشکار کن، تا چيزي از حق را از بيم احدي از خلق مخفي ندارد. خدايا! من به درگاه تو زاري مي کنم به جهت دولتي گرامي، که اسلام و اهل آن را به آن عزت دهي و نفاق و اهل آن را خوار گرداني، و ما را در آن دولت از دعوت کنندگان به سوي طاعتت قرار داده و در شمار راهنمايان به راهت منظور داري و در دنيا حسنه اي و در آخرت حسنه اي به ما عنايت فرماي و ما را از عذاب آتش نگهدار و خير دنيا و آخرت را براي ما فراهم ساز و تمام آنچه در آن ها دوست داري براي ما قرار ده و اختيار آن را برايمان محفوظ بدار به رحمت و منّت خودت و با عافيت اجابت فرماي، اي پروردگار عالميان! و از فضل و نعمتت بر ما بيفزاي [و پيمانه مان را] پر کن، که هر بخشنده اي از دارايي اش کاسته مي شود، ولي عطاي تو در ملکت مي افزايد.