در بحار از نعماني به سند خود از ابووائل آمده که گفت: امير مؤمنان علي عليه السلام به



[ صفحه 154]



حسين عليه السلام نگاهي افکند و فرمود: اين فرزندم سيّد است هم چنان که رسول خداصلي الله عليه وآله او را سيّد ناميد و خداوند از صُلب و نسل او مردي را خواهد آفريد که همنام پيامبر شماست، در خلقت و خوي شبيه اوست. به هنگام غفلت از ناحيه مردم و ميراندن حقّ و آشکار نمودن ستم خروج مي کند. به خدا اگر خروج نکند گردنش زده مي شود. [1] با خروج او اهل و ساکنان آسمان ها خوشحال مي شوند و او مردي است پيشاني فراخ و باريک بيني و... [2] .

و از طريق مخالفين از رسول خداصلي الله عليه وآله آمده که فرمود: اگر جز يک روز از دنيا نمانده باشد، خداوند مردي را برمي انگيزد که نامش نام من و خلق و خويش مانند من است.

و بعضي از اخبار در بخش جمال آن حضرت گذشت، به آن جا مراجعه شود.

و خُلق: - چنان که در کتاب هاي لغت آمده - به معني سجيّه و صفت است. بنابراين منظور از اين که خُلق آن حضرت مانند خُلق پيغمبرصلي الله عليه وآله است شباهت آن حضرت به پيامبرصلي الله عليه وآله در عموم صفات و خوهاي پسنديده است نه در خصوص حسن معاشرت و امثال آن. مؤيّد اين مطلب نقل مؤلف کشف الغمّه از محمد بن يوسف شامي است که در کتاب کفاية الطالب [3] بعد از آوردن اين حديث گفته: فرمايش رسول خداصلي الله عليه وآله که (خُلق و خويش مانند من است) از بهترين کنايه ها از انتقام مهدي عليه السلام براي دين خدا از کفّار است، همان طور که پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله بوده است. خداوند متعال فرمود: «وَإِنَّکَ لَعَلي خُلُقٍ عَظِيمٌ»؛ [4] و تو در حقيقت بر نيک خلقي عظيمي آراسته اي.

سپس افزوده: محتاج و نيازمند به درگاه خداوند متعال علي بن عيسي - که خداوند مورد گذشت قرارش دهد - گويد: اين که گفته از بهترين کنايه ها... جاي تعجب است؛ معلوم نيست چگونه در معني خلق وامانده و آن را به انتقام منحصر نموده و حال آن که عام است و تمام اخلاق پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله را شامل مي شود، از کرم و علم و حلم و شجاعت



[ صفحه 155]



و... از اخلاقياتي که در اوّل اين کتاب شمارش نموده ام، عجيب تر آن که آيه را دليل بر گفتار خودش آورده است. [5] .