تا آنجا که من اطلاع دارم، نخستين کسي که بيوگرافي او را نوشته، دوست ما، عالم فاضل کامل، مرحوم ميرزا محمد علي معلّم حبيب آبادي است(1396 - 1308)، که در سه کتاب از تأليفات خود از او ياد کرده. در کتاب خطّي خود «الامالي» ص 129 گفته است:

از علماي بزرگ و سادات جليل اصفهان بود. در مسجد مرقد مطهر سيد اسماعيل نواده امام زين العابدين عليه السلام [1] در جاي پدرش مرحوم سيد ميرزا عبد الرزاق موسوي اقامه جماعت مي کرد، و در جمع کردن اخبار و آثار وارده درباره حضرت مهدي عليه السلام اهتمام بسيار داشت، مادرش دختر مرحوم حاج ميرزا حسين نايب الصدر بوده و دايي اش حاج ميرمحمد صادق مدرّس. اشعار متوسّطي نيز درباره حضرت حجت عليه السلام مي سرود و تخلّصش (تقي) بود، و خطّ خوبي داشت.

و نيز در کتاب «مقالات مبسوطه» نوشته است:

بر اساتيد بزرگ اصفهان شاگردي کرد تا جايي که از علماي مبرز و کساني که اجتهادشان مسلّم بود، گرديد. چند سال پيش از فوتش، بين من و او رابطه دوستي برقرار شد و مکرّر در خانه اش در محله «يزد آباد» - از محله هاي اصفهان - او را ملاقات کردم. سالها با قناعت و



[ صفحه 44]



عفاف زندگي کرد و چندين بار به مکّه مکرمه و عراق براي حجّ و زيارت ائمّه اطهارعليهم السلام به نيابت از بعضي مؤمنين سفر کرد و در رجب سال 1348 مختصر چيزهايي که داشت فروخت و به عراق رفت و پس از بازگشت به بيماري دچار شد که به زندگي اش خاتمه داد.

و در کتاب «مکارم الآثار» ذيل وقايع سال 1301 گفته:

سيدي نجيب و فقيهي اديب بود، و از علماي برجسته اصفهان بود. خطّ مليح و شعر خوبي داشت... مردم در نوشتن عريضه براي امام زمان عليه السلام و زيارت عاشورا به او معتقد بودند... بارها به خدمتش مشرّف شدم و از او بسيار استفاده نمودم...

شيخ ما آيت اللَّه علّامه شيخ آقابزرگ تهراني نيز در کتاب «نقباء البشر»، ص 258 نوشته است:

عالم فاضل و سخنور توانايي است... از علماي بزرگ بود که به وظايف شرعي و امامت جماعت و وعظ و غير اينها اشتغال داشت.

همچنين مرحوم شيخ الأدباء حاج ميرزا حسن خان انصاري معروف به «شيخ جابري» در کتاب خود «تاريخ اصبهان» ج 3، ص 53 گفته است:

ميرزا سيد محمد تقي بن ميرزا عبد الرزاق احمدآبادي از معاصرين، و داراي تأليفاتي است... چندين سال با او دوستي داشتيم، و همچون پدرش خوش خط بود. و در جواني درگذشت. سيد فاضل صالح، حاج سيد مصلح الدين نيز بيوگرافي مختصري از وي در «رجال اصبهان» آورده است، مراجعه شود. همچنين زرکلي در «الاعلام» ج 6، ص 289 و کحّاله در «معجم المؤلّفين»، ج 9، ص 131 و مشار در «مؤلّفين کتب چاپي»، ج 2، ص 282 شرح حال ايشان را آورده اند و کحّاله مدفن وي را به اشتباه همدان ذکر کرده است.