هر کدام از اين امور به حکم عقل و شرع موجب دعا کردن براي انجام دهنده آن ها مي باشد، چون آمران به معروف و ناهيان از منکر پاسداران دين و دژهاي مسلمين هستند، و آيات و روايات در انگيزش به امر به معروف و نهي از منکر بسيار است. در کافي از حضرت ابوجعفر باقرعليه السلام ضمن حديثي طولاني فرمود: امر به معروف و نهي از منکر راه انبيا و روش صلحا است، فريضه مهمي است که به وسيله آن فرائض برپا، و گرايش ها ايمن و کسب ها حلال مي شود، و مظالم دفع مي گردد، و زمين آباد، و از دشمنان - به طريق انصاف - انتقام گرفته مي شود، و امر دين استقامت مي يابد، پس با دل هايتان انکار کنيد و به زبان آوريد و به روي اهل گناه بزنيد و در راه خدا از ملامت و سرزنش کسي نترسيد. [1] .

و در لئالي الاخبار از پيغمبر اکرم صلي الله عليه وآله آمده که فرمود: مادامي که مردم امر به



[ صفحه 376]



معروف و نهي از منکر نمايند و بر کار نيک معاونت کنند پيوسته در خوشي و خير باشند، پس اگر اين کار را نکنند برکت ها از آنان سلب مي شود و بر يکديگر مسلط گردند و نه در زمين ياوري براي آن ها باقي مي ماند، نه در آسمان. [2] .

و از آن حضرت مروي است که فرمود: اگر مردم به معروف امر نکنند و از منکر نهي ننمايند و از اخبار اهل بيت من پيروي نداشته باشند، خداوند بدها و شرارشان را بر آن ها مسلّط گرداند، آن گاه خوب ها دعا کنند دعايشان مستجاب نشود. [3] .

و اخبار در اين باره جداً زياد است و در بحث شباهت مولي حضرت حجّت عليه السلام به جدّش حضرت سيد الشهداءعليه السلام دانستي که سعي و کوشش آن جناب در امر به معروف و نهي از منکر آن چنان است که هيچ کس مانندش نيست، زيرا که امام عصرعليه السلام از جانب خداوند متعال مأمور است که تمام منکرات را از همه جاي دنيا بردارد، به طوري که ديگر احدي باقي نماند که براي فعل منکر خود پناهي داشته باشد.

و در کتاب المحجه در تفسير آيه شريفه: «اَلَّذِينَ إِنْ مَکَنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ وَأَمَرُوا بِالمَعْرُوفِ وَنَهَوا عَنِ المُنْکَرِ وَللَّهِِ عاقِبَةُ الأُمُورِ»؛ [4] کساني که هرگاه در زمين، آنان را توانايي دهيم، نماز را بپادارند، و زکات [به مستحق] برسانند، و امر به معروف و نهي از منکر نمايند، و عاقبت کارها به دست خدا است. از امام باقرعليه السلام نقل کرده که فرمود: اين براي آل محمد است، مهدي و اصحاب او، خداوند متعال مشارق و مغارب زمين را به تصرف آن ها درآورد، و دين را آشکار سازد و خداوند متعال به وسيله او و يارانش بدعت ها و باطل را از بين مي برد، همچنان که سفيهان حق را ميرانده باشند، تا جايي که اثري از ظلم ديده نشود و امر به معروف و نهي از منکر خواهند نمود، و آخر کارها به دست خدا است.

حال که اين طلب را دانستي مي گويم: مي توان رجحان بلکه لزوم دعا کردن براي آمر به معروف و ناهي از منکر را بر هر مسلمان به دو وجه بيان نمود:



[ صفحه 377]



اوّل: اين که عقل و شرع بر حسن دعا و کمک کردن به آمر به معروف و ناهي از منکر حکم مي کنند، زيرا که ياران دين خدا و حافظان حدود او هستند، و چون خود امر به معروف و نهي از منکر احسان به مسلمين و رعايت دين است، و اين معني کاملاً واضح است.

دوم: اين که نخستين درجات نهي از منکر، انکار قلبي است، و اين امر هرچند که مخفي و باطني است، ولي آثار بسيار مهم و ارزنده اي دارد که از اعضا و جوارح آشکار مي گردد، دليل بر آن روايتي است که در کافي به سند موثقي مثل صحيح از حضرت ابي عبد اللَّه صادق عليه السلام آمده که فرمود: امير المؤمنين عليه السلام فرمود: پيغمبر اکرم صلي الله عليه وآله ما را امر کرد که با صورت هاي متغيّر و برآشفته با گناهکاران برخورد نماييم. [5] .

در همان کتاب به سند مرسلي از حضرت ابي عبد اللَّه صادق عليه السلام مروي است که فرمود: خداوند - عزّوجلّ - دو فرشته را به شهري فرستاد که آن را زير و رو کنند، وقتي به آن شهر رسيدند ديدند مردي خدا را مي خواند و به درگاه او تضرع مي کند، يکي از دو فرشته به ديگري گفت: اين دعا کننده را نمي بيني؟ گفت: چرا ولي آنچه خدا امر فرمود انجام بده، گفت: نه، کاري نمي کنم تا اين که از پروردگارم بار ديگر کسب تکليف نمايم. سپس به سوي خداوند تبارک و تعالي بازگشت، و عرض کرد: پروردگارا! من به آن شهر رفتم فلان بنده ات را ديدم که تو را مي خواند و به درگاه تو تضرّع دارد، خداوند فرمود: برو براي انجام آنچه دستورت دادم که اين شخصي است که هيچ گاه چهره اش از خشم براي من برآشفته نگرديده است. [6] .

و اخبار بسيار ديگر، که منظور اين است که مؤمن اگر منکري ديد که نتوانست از آن نهي کند و بازدارد، با دل آن را انکار نمايد و از خداوند متعال بخواهد که شخص تواناي بر دفع منکر را برانگيزد. همچنين بايد براي کسي که نهي از منکر مي کند دعا نمايد، و اين حالت براي مؤمنين و مؤمنات فطري است که در نهاد آنان هست. و چون مي دانيم که برطرف کننده تمام منکرات و ريشه کن سازنده تمام بدي ها و خلاف ها همان قائم



[ صفحه 378]



مهدي - عجّل اللَّه فرجه الشريف - مي باشد، بر ما لازم است از خداوند - عزّوجلّ - بخواهيم که به خاطر دفع منکرات و منهيات گوناگون، فرجش را نزديک گرداند و او را ياري و تأييد فرمايد.