در حرف «خ» قسمت «ختم علوم به آن حضرت» روايتي از رسول اکرم صلي الله عليه وآله در وصف حضرت قائم عليه السلام گذشت که او ظاهر و باطن آن ها (امامان) است، و معني آن - واللَّه العالم - اين است که: آن حضرت آشکار کننده علوم ظاهر و باطن است که خداوند متعال به پيغمبر و امامان عليهم السلام عطا فرموده و مظهر تمام کمالات و شؤون آنان است.

و مؤيّد اين معني خبري است که در بحار به نقل از اختصاص آمده اين که: امير مؤمنان عليه السلام در مسجد نشسته بود و عدّه اي از اصحاب در خدمتش بودند، به آن حضرت عرضه داشتند: يا امير المؤمنين! براي ما سخن بگو. به آنان فرمود: سخنم دشوار است و دشوار شمرده مي شود، جز دانايان کسي آن را درک نمي کند.

اصحاب اصرار کردند که لازم است براي ما سخن بگويي. پس آن حضرت عليه السلام به آنان فرمود:



[ صفحه 186]



برخيزيد. و داخل خانه شد و فرمود: من آنم که برتري يافتم آن گاه مقهور ساختم، منم آن که زنده مي کنم و مي ميرانم، منم اوّل و آخر و ظاهر و باطن.

اصحاب خشمگين شدند و گفتند: کفر ورزيد. و برخاستند. علي عليه السلام به درب فرمود: اي در! بر آن ها بسته باش. در بسته ماند. پس آن حضرت عليه السلام فرمود: نگفتم که سخنم دشوار است و سخت شمرده مي شود و جز دانايان کسي آن را درک نمي کند؟ بياييد تا برايتان تفسير کنم. اين که گفتم: من برتري يافتم و مقهور ساختم، من با اين شمشير بر شما برتري يافتم و مقهورتان نمودم تا اين که به خدا و رسولش ايمان آورديد، و اين که گفتم: من زنده مي کنم و مي ميرانم؛ سنّت را زنده مي کنم و بدعت را مي ميرانم، و امّا اين که گفتم: من اوّلم، من اوّلين کسي هستم که به خداوند ايمان آورد و مسلمان شد، و اين که گفتم: من آخرم، من آخرين کسي هستم که جامه بر پيغمبر افکند و او را دفن کرد، و اين که گفتم: ظاهر و باطن منم، علم ظاهر و باطن نزد من است. [1] .

اگر آنچه در فصل هاي مختلف اين بخش آورده ايم، ملاحظه کنيد، مطلب برايتان روشن خواهد شد و خواهيد دانست که حضرت قائم - عجّل اللَّه فرجه الشريف - مظهر همه صفات امامان پاک عليهم السلام است. و اين مقدار که ياد آورده ايم براي خردمندان بسنده است.