شايان ذکر است که حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه دو غيبت دارد.

1 - غيبت صغري (کوتاه مدت).

2 - غيبت کبري (دراز مدت). غيبت صغراي حضرت 69 سال به طول انجاميد، ولي انقضاي مدت غيبت کبري را جز خداوند متعال کسي نمي داند. در زمان غيبت صغري علاوه بر نواب اربعه افراد ديگري نيز خدمت حضرت شرفياب شدند که اسامي شريفشان در عداد مشرفين خدمت حضرت در کتابهائي از قبيل نجم الثاقب و يا جلد سيزدهم بحار علامه مجلسي عطر الله مرقده آمده است.



[ صفحه 65]



ولي در زمان غيبت کبري با حديثي که در پيام امام زمان عليه السلام مي خوانيم ديدار حضرتش ميسر نيست، اما شخصيت هائي از قبيل علي بن مهزيار و سيد بحرالعلوم رضوان الله تعالي عليهما خدمت حضرتش شرفياب شده اند. براي توجيه مطلب لازم است اول از بيان و پيام حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف استفاده نموده و سپس به توجيه مطلب بپردازيم.

متن پيام

سياتي (الي) شيعتي من يدعي المشاهده الا فمن ادعي المشاهده قبل خروج السفياني و الصيحه فهو کاذب مفتر. [1] بعضي نزد شيعيان من آمده ديدار مرا ادعا مي کنند،



[ صفحه 66]



بدانيد هر کس پيش از خروج سفياني و نداي آسماني ادعاي ديدار نمايد او دروغگو است و افتراء مي بندد. توجيه مطلب از دو طريق ممکن است.

1 - حضرت با اين بيان مي خواهد از دغل بازي دغل بازان جلوگيري نمايد، زيرا در هر عصر و زمانه بعضي ها در گوشه و کنار خود را وابسته به امام زمان عليه السلام وانمود کرده و در زير چنين چتري افرادي را در دام فريب خود گرفتار مي نمايند.

2 - ممکن است منظور اين باشد که هيچ کس در عصر غيبت کبري ادعاي نيابت خاصه نکند (و الله اعلم).

نگارنده گويد: بيان آقا امام زمان عليه السلام هيچ منافاتي با بعضي از حکايات از قبيل حکايت تشرف سيد بحرالعلوم ندارد، زيرا آن دو توجيه بالا در اين گونه افراد متصور نيست.



[ صفحه 67]