اعتقاد به قيام حضرت مهدي - عليه السلام - که مصلحي الهي و جهاني است در بسياري از اديان ديگر وجود دارد که با اندک اشارتي به چند مورد آن بسنده مي کنيم. نه تنها شيعه بلکه اهل تسنن و حتي پيروان بسياري از مذاهب ديگر چون يهود، نصاري، زردشتيان و هندوان به ظهور يک منجي بزرگ الهي و يک مصلح جهاني و نجاتبخش انسانها از زير بار جور و ستم، اذعان و اقرار دارند و پيروان اين مذاهب نيز در انتظار او بسر مي برند. در کتاب ديد که نزد هندوان از کتب آسماني تلقي مي شود آمده است که: پادشاهي بعد از خرابي دنيا پيدا شود که او پيشواي همه خلائق عالم باشد. نامش منصور است و تمام عالم را بگيرد و به دين خود در آورد، و همه کس را از مومن و کافر بشناسد و هر چه از خدا بخواهد بر آيد. [1] .



[ صفحه 25]



مرحوم محدث نوري در کتاب نجم الثاقب آورده است که منصور نام حضرت مهدي - عليه السلام - مي باشد که در کتاب ديد ذکرش رفته است. علامه مجلسي در کتاب بحار الانوار جلد پنجاه و يک صفحه 30 نقل فرموده است: شيخ فرات بن ابراهيم کوفي در تفسير آيه 33 از سوره اسرا از حضرت امام باقر - عليه السلام - نقل کرده است که فرمود: در تفسير اين آيه مي توان گفت منظور امام حسين - عليه السلام - است يعني مظلوم کشته (شهيد) شد. و در تفسير قسمت ديگر آيه نيز فرموده است خداوند مهدي - عليه السلام - را منصور ناميد. همچنان که پيامبر خدا - صلي الله عليه و آله - نيز احمد، محمد و محمود ناميده شد و نام حضرت عيسي - عليه السلام - مسيح ذکر شده است. شايد نکته تعبير از آن حضرت به امام منصور همان باشد که در زيارت عاشورا و دعاي ندبه ذکرش رفته است. ترجمه اين فراز زيارت عاشورا چنين است: و مصيبت بر من - به واسطه ظلم و ستمي که بر شما رفت. - سخت و دشوار است. پس از خدايي که مقام تو را بلند و گرامي داشت و مرا هم به واسطه دوستي عزت بخشيد در - خواست مي کنم که روزي من کند تا با امام منصور از اهل بيت محمد - صلي الله عليه و آله و سلم - خون خواه تو باشم. (در اينجا منظور حضرت ولي عصر است. (ترجمه اين فراز از دعاي ندبه نيز چنين



[ صفحه 26]



است: کجاست منصور، پيروزمندي که بر هر متعدي بشورد؟ در کتاب جاماسب که از شاگردان زردشت است، چنين آمده است: مردي از زمين تازيان از فرزند هاشم بيرون آيد. مردي بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق که بر دين جد خويش بود و با سپاهي بسيار روي به ايران نهند و آن را آبادان کند و زمين را از داد پر نمايد و از دادگري وي باشد که گرگ با ميش آب خورد. [2] در پاورقي مطلب فوق مذکور است که صاحبان سير و تواريخ مي نويسند که جاماسب برادر گرشاسب بن سهراسب مدتي در نزد زردشت کسب معارف نموده است. ضمنا ياد آوري اين امر ضرورت است که آنچه از کتاب جاماسب نقل شد در احاديث و روايات ما هم آمده است، چنانکه در خصال شيخ صدوق و منتخب الاثر از امير مومنان علي - عليه السلام - نقل است که فرمود: وقتي که حضرت قائم قيام نمايد، آسمان قطراتش را نازل مي کند و خداوند با باران رحمتش زمين و گياهش را خارج مي سازد. دشمني و کينه توزي از دل مومنان بيرون مي رود. درندگان و حيوانات باهم آشتي مي کنند. در کتاب زند که آن نيز درباره مذهب زردشتيان مي باشد نقل شده است: آن گاه فيروزي بزرگ از طرف ايزدان مي شود و اهريمنان را منقرض مي سازد، تمام اقتدار اهريمنان در زمين است و در آسمان راه ندارد. بعد از پيروزي ايزدان و بر انداختن تبار اهريمنان، عالم



[ صفحه 27]



کيهان به سعادت اصلي خود برسد و بني آدم بر تخت نيکبختي خواهند نشست. [3] کتاب تورات نيز در سفر تکوين خود از دوازده امام - عليهم السلام - که از نسل اسماعيل پيامبر بوجود مي آيند سخناني آورده است: و در حق اسماعيل تو را شنيدم. اينک او را برکت داده ام و او را بارور گردانيده ام و به غايت زياد خواهم نمود و دوازده سرور توليد خواهم کرد و او را امت عظيمي خواهم داد. [4] در مزامير حضرت داود - عليه السلام - آمده است: اما صالحان را خداوند تاييد مي کند.... صالحان وارثان زمين خواهند بود و در آن هميشه ساکن خواهند شد. [5] در قرآن مجيد، سوره انبيا، آيه 105 - که به ترجمه آن اکتفا مي کنيم. - آمده است: ما در زبور و به دنبال ذکر نوشتيم که بندگان شايسته ما وارث زمين خواهند شد. و نيز در سوره اسراء آيه 57 آمده است که زبور را به داود داديم. و در سوره انبياء آيات 48 و 7 آمده است که تورات به ذکر اطلاق شده است. همچنين در سوره نور آيه 55 حضرت حق مي فرمايد: خداوند به کساني از شما - که ايمان آورده اند و کارهاي شايسته انجام داده اند. - وعده کرده است که آنان را در زمين خليفه و جانشين خود کند، چنانکه گذشتگان را خلافت و جانشيني بخشيد. ديني را که خدا بر



[ صفحه 28]



ايشان پسنديده است، برقرار نمايد و ترس آنان را به ايمني مبدل سازد که مرا عبادت مي کنند و هيچ چيزي را شريک من قرار نمي دهند. همچنين خداوند متعال در سوره قصص آيه مبارکه 5 مي فرمايد: اراده کرده ايم که بر مستضعفان (خدا پرستاني که زير بار ستم جورگران و ظالمان ناتوان شده اند) منت نهيم و آنان را پيشوا و وارث خود در روي زمين قرار دهيم. از چنين آياتي که به چند نمونه آن اشاره شد، بر مي آيد که سرانجام جهان هستي در دست بندگاني سزاوار و صالح و شايسته الهي و وارثان زمين قرار خواهد گرفت و اين ميراث تاريخي بشر به آنان سپرده شود و اين امانت به امانتداران حقيقي و صالحان راستين خواهد رسيد و در پرتو درخشان شمشير عدالت، حق در جهان جاري خواهد شد.



[ صفحه 29]