بازگشت

در عوالم و اديان قبل


قبل از اينکه جد ما حضرت آدم عليه السلام آفريده شود و ما به خلقت جسماني به اين دنيا منتقل شويم، خداوند متعال ارواح همه انسانها را آفريده [1] و در آن عالم، در حالي که همه ارواح حضور داشتند، معرفت خويش را به همه ارزاني داشت و بر بندگي خود از آنان ميثاق گرفت. [2] آن گاه خداوند متعال، پيامبر اکرم و اميرالمومنين عليه السلام و ديگر پيشوايان معصوم و در پايان، حضرت مهدي عليه السلام و غيبت و ظهور آن حضرت در آخر الزمان را بر همه ارواح ارزاني داشت [3] و همگان را به پذيرش ولايت آنان آزمود. در اين آزمايش، که در عالم قبل برگزار شد، همچون آزمايش هاي بعدي آن در دنيا (غدير، سقيفه، عاشورا و...) همه ايمان نياورده - با آنکه بر آنان اتمام حجت شده بود - برخي با آن به مخالفت برخاسته، به علت مخالفت با حکم خدا، کافر قلمداد شدند.



[ صفحه 32]



رواياتي که بيانگر مطالب فوق باشد، آن قدر در کتب و جواميع حديثي شيعه و اهل سنت فراوان است که از حد تواتر گذشته، از مسلميات اعتقاد اسلامي تلقي مي گردد. امام صادق عليه السلام به صحابي بزرگ خود داود رقي فرمودند: هنگامي که خداي بزرگ اراده کرد مخلوقات را بيافريند، آنان را آفريد و در مقابل پراکنده ساخت، آن گاه به آنان گفت: پروردگار شما کيست؟ پس اول کسي که سخن گفت: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم اميرالمومنين و ائمه صلوات الله عليهم اجمعين بودند. آنان گفتند: خدايا تو پروردگار ما هستي. لذا خداوند آنان را حامل علم و دين خود فرمود. آن گاه به ملائکه فرمود: اينان حاملان دين و علم من بوده امين من در ميان خلقم هستند، و (درباره) آنان پرسش خواهد شد. آن گاه خدا به (ارواح) آدمي زادگان گفت: به ربوبيت خدا و (لزوم) اطاعت و ولايت اين افراد (اهل بيت) اقرار کنيد... سپس امام، در پايان حديث فرمودند: اي داود، ولايت ما در عالم ميثاق (قبل از دنيا) مورد تاکيد بوده است. [4] حضرت باقر عليه السلام فرمودند: اگر مردم مي دانستند که (حضرت) علي در چه زمان به (لقب) اميرالمومنين ناميده شد ولايت او را انکار نمي کردند! راوي پرسيد: خدا شما را رحمت کند، چه زمان به اين لقب ملقب شد؟ فرمودند: آن زمان که خداي بزرگ، فرزندان آدم را از پشت آنها بيرون کشيد و آنان را بر خويش گواه گرفته فرمود: آيا من



[ صفحه 33]



آفريدگار شما و محمد پيامبر من و علي امير مومنان نيست؟ [5] ولايت نه فقط در عالم قبل به همه انسانها عرضه شد و افراد بر آن آزموده شدند، در عالم دنيا نيز، خداوند متعال، ولايت چهارده معصوم عليهم السلام را در متن تمام کتابهاي آسماني قرار داده، افراد را به ايمان به آن دعوت فرمود. حضرت کاظم عليه السلام فرمودند: ولايه علي مکتوب في جميع صحف الانبياء و لن يبعث الله نبيا الا بنبوه محمد و ولايه وصيه علي عليه السلام. [6] ولايت حضرت علي در تمامي کتابهاي آسماني انبياء نوشته شده بود و خدا هيچ پيامبري را به نبوت برانگيخته نکرد مگر اينکه او مامور به دعوت خلق به سوي نبوت محمد و ولايت وصي او علي عليه السلام بود. [7] اين مطلب در کتب اهل سنت نيز به صراحت يافت مي شود. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم در گزارش سفر معراج فرمودند: فرشته اي بسوي من آمد و گفت: اي محمد از (ارواح) پيامبراني که بيش از تو فرستاديم بپرس [8] که بر چه چيز مبعوث شدند. من پرسيدم. آنان گفتند: بر ولايت تو و ولايت علي بن ابي طالب



[ صفحه 34]



مبعوث شده بوديم. [9] پس ولايت اهل بيت عليهم السلام در عالم قبل بر همه عرضه گرديده وسيله آزمايش الهي در آن عالم بوده است، چه رسد به اين عالم. و انبياء و اديان سابق، مامور تبليغ ولايت بوده اند، چه رسد به اين دين!



[ صفحه 35]




پاورقي

[1] آيه 172 سوره اعراف بيانگر اين حقيقت اعتقادي است.

[2] روايات اين بحث بسيار فراوان است که تعدادي از آن را علامه مجلسي قدس سره در بحار جلد 61 باب 42 و 43 نقل نموده است.

[3] در زيارت آل يس نيز به اين مطلب اشاره شده است: السلام عليک يا ميثاق الله الذي اخذه و وکده - سلام بر تو اي کسي که خدا درباره ولايت تو عهد گرفته و آن را محکم ساخت.

[4] بحار 244:5 ح 227:26 - 33 ح 95:57 - 19 ح 80.

[5] بحار 306:37 ح 35.

[6] بصائر الدرجات: 72.

[7] اگر چه از کتب آسماني قبل، معدودي چون تورات و انجيل باقي مانده، آنها نيز به صورتي کاملا تحريف يافته و دستکاري شده موجودند، ولي هنوز آثار ولايت اهل بيت عليهم السلام در اين کتب قابل کشف مي باشد. رجوع کنيد به کتاب ارجمند انيس الاعلام، جلد 5.

[8] مضمون آيه 43 سوره زخرف.

[9] تاريخ دمشق، ترجمه الامام علي - ابن عساکر 97:2.