استثمار محرومان و بهره کشي از مستضعفان، مشکلي نيست که به تازگي بر جامعه بشري سايه افکنده باشد، بلکه از دير باز انسانيت دچار اين بلاي بزرگ اجتماعي بوده و با آن به ستيز برخاسته است. از آغاز خلقت که بنگريم هابيل را در برابر قابيل و ابراهيم را در مقابل نمرود، موسي را رو در رو با فرعون و پيامبر اکرم را درگير با کفار قريش - همچون ابولهب، ابوجهل و ابوسفيان - مشاهده مي کنيم. هميشه و در همه جا، گروهي خود را بر ديگران تحميل نموده و به استضعاف آنها پرداخته اند. آيا اين جدال را پاياني هست؟ آيا بشريت سرانجام از اين مهلکه عظيم نجات خواهد يافت؟ و آيا جامعه انساني چهره سعادت و مواسات و مساوات را خواهد ديد؟ آيا مي توان به آينده اميدي داشت؟ يا اينکه بايد بسان



[ صفحه 6]



حشره اي گم کرده راه، همچنان در تارهاي تنيده از مشکلات مادي و هواهاي نفساني خويش دست و با کند و سرانجام به زندگاني ننگين خويش پايان بخشد؟ متفکران شرق و غرب به اين پرسش پاسخهاي گوناگون داده اند، گروهي آن چنان به در مرداب ياس و نااميدي فرورفته اند که ديگر توان حرکتشان نيست، و برخي به جاي پرداختن به جامعه خويش، گوشه نشيني و درويش مسلکي را به عنوان آخرين پناهگاه برگزيده اند. در اين ميان انديشمندان ژرف نگر به آينده اي روشن تر و به ساختن جهاني برتر فکر مي کنند، و اين راهي است که از دير باز براي انسانها مطرح بوده است. طرح مدينه فاضله توسط افلاطون، سرزمين الدورادور به وسيله ولتر، و شهر آفتاب از سوي توماس کامپانلا، همه نشانه اي است از اين نگرش و توقع نسبت به آينده بشريت. پيام آوران الهي همواره امت خويش را به پاياني روشن و ايده آل بشارت داده اند، بشارت بر اينکه سر انجام پيروزي از آن مستضعفين است و بس. و اين وعده الهي است که: و نريد ان نمن علي الذين استضعفوا في الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثين. و ما چنين اراده کرده ايم که بر ناتوان شدگان زمين منت گذاريم و آنها را پيشوا و وارثان (راستين) آن قرار دهيم. در سيستم انديشه اسلامي انجام اين مهم، بر عهده



[ صفحه 7]



آخرين جانشين رسول اکرم (ص)، بازمانده خدا بر روي زمين، بر پا دارنده حکومت واحد جهاني، امام زمان حضرت حجت بن الحسن العسکري - ارواحنا فداه - گذارده شده است. پيروزي نهايي به دست قدرتمند او، و نجات مستضعفين به بازوي تواناي آن حضرت مي باشد. در دوران غيبت امام، شيعه - اين رهروي خستگي نا پذير تاريخ - با آزمايشي سخت و دشوار، ما سازنده و انگيزنده درگير است. از يک سو، به جهت عدم شايستگي جامعه، از ديدار امامش محرم است، و از ديگر سو، در رابطه با باورداشت اين رهبر الهي، وظايفي بس سنگين بر دوش دارد. انتظار ظهور حضرت مهدي (عج) - اين حماسه پر شور تشيع - در راس اين وظايف قرار گرفته، و منتظران حقيقي در نماياندن انتظار راستين خود، تکاليف فراواني را بايد به انجام رسانند.

از جمله کساني که در ارائه اين راه به مردم مشتاق کمر همت بسته، مرحوم ميرزا محمد تقي موسوي اصفهاني (معروف به احمد آباد) است. وي به سال 1301 ه. ق. در اصفهان متولد شد و در سال 1348 ه. ق. يعني در سن 47 سالگي در گذشت. در دوران عمر کوتاه و پر برکتش حدود 17 کتاب و رساله نگاشت، که از آن ميان کتاب پر ارج مکيال المکارم درباره حضرت حجت - عجل الله تعالي فرجه - مي باشد و نيز سه رساله به فارسي با نامهاي:

1 - وظيفه الانام في زمن غيبه الامام عليه السلام



[ صفحه 8]



2 - نور الابصار في فضيله الانتظار

3 - کنز الغنائم في فوائد الدعاء للقائم عليه السلام

سيري اجمالي در آن کتاب و اين سه رساله، موجي از عشق و محبت راستين حضرت بقيه الله - ارواحنا فداه - را در نظر خواننده مجسم مي سازد، عشقي فراوان که از ايماني راسخ سرچشمه گرفته و گويا به وصال محبوب نيز انجاميده است. انگيزه نکارش کتاب ارزشمند مکيال المکارم يکي از نمونه هاي آن محبت متقابل است، که در عالم رويا به ملاقات آن حضرت نايل شده و دستور نوشتن کتاب را از حضرتش شنوده است که: اين کتاب را بنويس و عربي هم بنويس و نام او را - بگذار مکيال المکارم في فوائد الدعاء للقائم. محقق فرزانه حضرت حجت الاسلام آقاي صافي گلپايگاني (گرد آورنده کتاب شريف منتخب الاثر و بسياري نوشته هاي سودمند ديگر) در مقدمه جلد دوم کتاب مکيال مکارم مي نويسد: الکتاب الذي يعرب عن طول باع مولفه وسعه تتبعه و تفکيره، لم نعرف له نظيرا في بابه، و لم نطلع في ما کتب حول المهدويه علي کتاب مفرد آداب الدعاء للمهدي (ع) و فوائده غير هذا الکتاب... اين کتاب گوياي حوصله فراوان مولف و گستردگي تحقيق و تفکر و تلاش اوست. در موضوع خود بي نظير است و جز اين، کتابي که در موضوع مهدويت و آداب دعاي بر حضرت مهدي (ع) و فوايد آن باشد، سراغ نداريم...



[ صفحه 9]



در جهت آشنايي بيشتر با شخصيت اين بزرگ، بهتر است که به نقل مرحوم شيخ آقا بزرگ تهراني - محقق انديشمند و کم نظير قرن اخير - اکتفا کنيم که درباره اش نوشت: عالم فاضل و خطيب بارع... کان من العلماء الاعلام القائمين بالوظايف الشرعيه و امامه الجماعه و الوعظ و غيرها. (او) دانشمندي فاضل و گوينده اي نيکو... و از دانشمندان برجسته اي بود که مسئوليتهاي ديني و پيشوايي جماعت و پند و موعظه (مردم) را به انجام مي رساند. از نوشته هاي آن مرحوم درباره حضرت ولي عصر عليه السلام، کتاب مکيال المکارم در سال 1398 ه. ق - (قم. مطبعه العلميه) تجديد چاپ شده، و رساله وظيفه الانام في زمن غيبه الامام نيز توسط حسينيه عماد زاده اصفهان به چاپ رسيده است. آنچه در اينجا مطالعه مي کنيد دو رساله ديگر يعني نور البصار في فضيله الانتظار و کنز الغنائم في فوائد الدعاء للقائم عليه السلام مي باشد.

در نيمه شعبان 1397 نمايشگاهي از کتب ويژه حضرت مهدي (ع) با نام روزني بسوي نور در تهران تشکيل گرديد و 313 جلد کتاب به نمايش گذارده شد، در سال 1398 با تعدادي فزونتر در مشهد و در نيمه شعبان 1399 در تهران (موزه نگارستان) با بيش از 500 کتاب تکرار گرديد. اين نمايشگاهها از سوي مقامات علمي و روحاني، اساتيد محترم و انديشمندان اسلامي مورد استقبال و تشويق



[ صفحه 10]



فراوان قرار گرفت. انجام اين امر براي پژوهشگران و علاقمندان، انگيزه اي بود که به احياي اين آثار ارزشمند دست يا زند و کوششي فزونتر در اين مسير بکار گيرند. به عنوان نمونه مي توان از دو اثر ارزنده کتاب الغيبه (تاليف شيخ نعماني) و البرهان في علامات مهدي آخر الزمان (تاليف متقي هندي) نام برد که به همت والاي دانشمند معظم جناب آقاي عي اکبر غفاري تصحيح و تجديد چاپ شدند. انگيزه گزينش و تجديد چاپ اين دو رساله نيز همان بود، به علاوه که اين دو رساله چنان کمياب است که حتي در کتاب خانه مرکزي دانشگاه تهران، کتاب خانه آسان قدس رضوي (مشهد)، و نيز کتاب خانه مجلس شورا (تهران) يافت نشد، و اين خود تاييدي ديگر بر ضرورت انجام اين مهم بود. به هر حال نسخه عکسبرداري شده کتاب را از طريق همان نمايشگاه و نسخه اصلي را از کتاب خانه شخصي حجت الاسلام جناب آقاي شريعت پناه تهيه کرديم. بدين وسيله از الطاف و محبتهاي ايشان و مسئولين نمايشگاه صميمانه سپاسگزاري مي نماييم. در پايان، ضمن پوزش از کمبودها، پيشنهادات و - راهنمايي هاي مفيد دانشوران معظم را ارج نهاده و مغتنم مي شماريم. انتشارات بدر تهران - زمستان 1358



[ صفحه 13]