در مقام کنجکاوي و ريشه يابي و علت جويي، ممکن است عوامل جزئي بسياري را بتوان در پيدايش روح ياس و نااميدي برشمرد. ولي مهمترين عامل پيدايش ياس، همانا خود ناشناسي و عدم عرفان قدر خود، مي باشد. علت اصلي ياس و نوميدي، خود ناشناختن، و ارزش و اهميت انساني خود را فراموش کردن است. علي عليه السلام فرمود: هلک امرو لم يعرف قدره کسي که قدر و ارزش خود را نشناخته باشد، به هلاکت و نابودي افتاده است. نهج البلاغه / سخنان کوتاه / رقم 140.